Thưa thầy con bị chứng rối loạn cảm xúc lưỡng cực, từ hưng cảm giờ lại chuyển sang giai đoạn trầm cảm, nhiều lúc thấy tự ti, mặc cảm về năng lực, tài năng của mình có khi không còn thiết sống nữa. Theo Pháp con không biết tự mình điều chỉnh thế nào, mong thầy chỉ giúp con.
Có một số lá thư trong Thư Viện đề cập đến bệnh lý này, con nên vào đọc để hiểu thêm kinh nghiệm của một số bạn về chứng hưng cảm và trầm cảm này. Trước hết con không nên vội tìm cách đối trị, mà nên nhẫn nại lắng nghe, quan sát trạng thái con đang trải nghiệm dù đó là hưng cảm hay trầm cảm. Qua cách chiêm nghiệm này con sẽ hiểu ra nguyên nhân, bệnh trạng và cách điều chỉnh các trạng thái lưỡng cực này. Nguyên tắc phổ quát để xử lý là khi rơi vào trạng thái hưng cảm thì con nên thư giãn buông xả cho ý và khí ổn định lại. Ngược lại khi rơi vào trạng thái trầm cảm thì con nên hoạt động sao cho thân tâm hoan hỷ phấn chấn lên để không bị trì trệ, ví dụ như tập thể dục, dạo chơi, bơi lội v.v…
Ngoài ra, con cần sự tư vấn của một bác sĩ chuyên khoa về loại bệnh này để dùng thuốc hỗ trợ thêm. Cách trị liệu theo phương pháp phân tâm học cũng nên dùng đến, vì trong bệnh này yếu tố tâm lý rất quan trọng. Có nhiều trường hợp chỉ cần giải tỏa sự ám ảnh hay áp lực tâm lý là bệnh khỏi ngay.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính bạch thầy! Con là Phật tử đã nghe thầy giảng khóa thiền lần 7 này. Con cũng hiểu được những gì thầy giảng dạy, làm cho con có niềm tin vững chắc vào Phật, Pháp và Tăng. Con đang thực hành thiền quán hơi thở ra và hơi thở vào nơi phồng xẹp ở bụng, khi cảm thọ tới con đều ghi nhận. Nhưng vì con ngồi kiết già nên khoảng 1h là con không chịu nổi cái đau nơi hông bên phải. Và con đã phải xả thiền vào lúc đó. Con thực hành như thế đã 2 năm nay rồi, mà thấy cứ như vậy hoài. Con cảm thấy không tiến bộ trên đường tu tập của mình. Con nghĩ cách tu tập của mình đã sai. Con có nên bỏ cách tu tập đó không? Nay con được biết thầy, con xin thầy từ bi chỉ dạy cho con. Con cảm ơn thầy. Chúc thầy thân tâm an lạc!
Đức Phật dạy pháp môn nào tu tập không tiến bộ được thì nên bỏ đi để tu pháp môn thích hợp hơn. Giáo pháp đức Phật tuy có nhiều pháp môn nhưng không phải pháp môn nào cũng hợp với mình. Hơn nữa có nhiều pháp thiền tuy vận dụng từ Phật Pháp, nhưng phương pháp thì do thiền sư chế định ra chứ không phải do Phật dạy. Nên đọc và nghe thêm tài liệu trong trang nầy để thông suốt thiền lý thì tự nhiên việc thực hành sẽ dễ dàng hơn nhiều. Không nên cố gắng theo một phương pháp thiền khi chưa tỏ rõ về thiền.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Thưa thầy, con ở Canada, nhờ chị con giới thiệu trang web Trung Tâm Hộ Tông nên hàng ngày lúc rảnh rỗi, con hay vào đọc các mục trong đó. Vừa rồi con lại đọc được bức Thư thầy trò số 27, con cứ theo những gì thầy giảng dạy cho chúng con. Những lời dạy của thầy đã giúp chúng con giải thoát được rất nhiều đau khổ trong cuộc sống, sự lo lắng bất an được giảm đi rất nhiều.
Con là một Phật tử từ khi còn bé. Mặc dù từ lúc con bắt đầu cắp sách đến trường ở Việt Nam, con đã học trong một trường Thiên Chúa Giáo. Đến khi con xong lớp 12 cũng là trường Công giáo. Con đối diện và hầu như thuộc rất nhiều Kinh Thánh. Nhưng trong trái tim con lúc nào cũng nguyện thờ Phật. Nay sống ở nước ngoài, cuộc sống lúc nào cũng có lo lắng phiền muộn, nhưng từ khi biết được trang web này, con đã được giải thoát rất nhiều phiền não và sân si, ham cầu,… Con mong thầy duy trì trang web này để giúp cho Phật tử chúng con giác ngộ và thoát khổ.
Con rất tri ân thầy. Có dịp về Việt Nam, con xin lên đảnh lễ thầy với lòng biết ơn sâu sắt tự đáy lòng.
Xem câu trả lời
Qua trang web mà con hiểu được pháp và thoát được những ràng buộc của vô minh phiền não là thầy rất hoan hỷ. Thầy chúc mừng con. Có dịp về nước thầy mời con đến thăm chùa. Chào con.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Thưa Thầy, sáng sáng con đều thắp hương trước bàn thờ mẹ con và con luôn nguyện sẽ sống với lối sống từ bi hỷ xả trước bàn thờ mẹ. Tuy nhiên, khi thực sự thực hành thì con thấy rằng con chưa thực sự hiểu được ý nghĩa đích thực của từ bi hỷ xả nhất là từ và hỷ. Con băn khoăn thế nào là từ – gieo vui? Thế nào là hỷ – vui với niềm vui của chúng sinh? Bản chất thế nào là vui thì con chưa thông. Nên con chưa thể thực hành được. Con thấy trong cuộc sống mỗi người đều có niềm vui riêng của mình và nhiều niềm vui xét kỹ thì có gốc là từ tham và si cho nên con lúng túng trong thực hành. Con đem việc này hỏi Thầy và kính mong Thầy hướng dẫn cho con để con có thể thực hành từ bi hỷ xả đúng đường để lời nguyện của con trước bàn thờ mẹ không chỉ là lời nói suông. Con cảm ơn Thầy.
Xem câu trả lời
Những định nghĩa ở thể xác định thường gây hiểu lầm, do đó đức Phật thường định nghĩa ở thể phủ định. Ví dụ: TỪ là tâm không sân, BI là tâm không hại, HỶ là tâm không tật đố (ganh tỵ), XẢ là tâm không cố chấp. Từ, bi, hỷ, xả vốn là bốn phẩm chất tốt đẹp vô lượng của tâm, nhưng bị sân, hại, tật, chấp che mờ đi. Bây giờ chỉ cần thường tinh tấn, chánh niệm, tỉnh giác thì tâm phục hồi được bốn vô lượng tâm, chứ con không cần rèn luyện chúng như là sở đắc của bản ngã. Ở đâu tâm sáng suốt, định tĩnh, trong lành thì ở đó có từ, bi, hỷ, xả một cách tự nhiên vô ngã.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa Sư, càng ngày còn càng vui trong đạo pháp mặc dầu ngoại cảnh vẫn vậy. Những người quen gặp con hay nói chắc con hạnh phúc với chồng lắm! Sự thật không phải vậy, anh ấy vẫn khó khăn, độc đoán. Khi nghe vậy con chỉ mỉm cười im lặng. Con chỉ thích im lặng hoặc nghe và nói những gì liên quan với đạo pháp thôi nhưng ở trong đời làm như vậy con hay bị hiểu lầm và bị nói xấu! Con xin thỉnh ý Sư ạ, con kính tri ân Sư!
Xem câu trả lời
Tâm con thường hoan hỷ trong pháp như vậy là tốt lắm, còn người ngoài hiểu lầm là chuyện bình thường con đừng bận tâm. Có điều trong tâm con đã an lạc thì cũng nên chia sẻ với mọi người, chia sẻ niềm vui đạo vị để mọi người cùng hoan hỷ là sống vô ngã vị tha đó con.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa thầy. Con là một du học sinh đang du học ở nước ngoài. Thưa thầy, bây giờ trong tâm con đầy ắp những tạp niệm, lo lắng, đau khổ, chán chường… Con muốn tập thiền để cho tâm mình được tĩnh lặng nhưng con không biết phải tập như nào? Con cũng muốn tham gia các khóa học thiền nhưng do con đang ở nước ngoài nên không thể.
Thưa thầy, thầy có thể chỉ dạy cho con cách tự mình tập thiền được không ạ? Muốn tìm hiểu về thiền con nên tìm hiểu ở các trang web nào vậy ạ? Con cảm ơn thầy!
Xem câu trả lời
Vậy là con chưa vào đọc (Thư viện) và nghe dữ liệu (Pháp thoại) trong trang web này rồi. Con cứ đọc từ từ đi rồi con sẽ nhận ra được thiền là gì, thể hiện ra sao. Khi con đã thấu hiểu thiền lý thì việc thực hành sẽ rất dễ dàng. Đến lúc đó khi thực hành gặp khó khăn gì thầy mới tháo gỡ được. Đừng cố gắng tập thiền theo một phương pháp nào, chỉ cần thường tự biết mình là được.
Xem câu trả lời
Phước báu thay khi con thấy Pháp! Nhớ là “Y Pháp bất y nhân” vì Pháp luôn ở trong con. Thường sống thuận Pháp là công đức vô lượng.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Bạch Thầy, muốn tâm rỗng lặng, trong sáng, thư thái, hồn nhiên sao khó quá, không biết có phải tại con lo toan trong cuộc sống quá nhiều vì gia đình đang gặp khó khăn? Con xin Thầy dạy con làm thế nào để tâm được rỗng lặng mau hơn. Hằng ngày con đều có dành thời gian để đọc trang web nầy. Con cám ơn Thầy
Xem câu trả lời
Rỗng lặng trong sáng không phải là một trạng thái để đạt được, mà là thái độ nhận thức đối với mọi trạng thái thân tâm và ngoại cảnh. Khi thân, tâm hay cảnh đang ở trong trạng thái nào thì thấy nó như vậy, không cố gắng giữ lại hay nỗ lực loại trừ, chỉ lắng nghe quan sát thận trọng rõ ràng một cách tự nhiên, không phản ứng, thì đó chính là thái độ nhận thức rỗng lặng trong sáng. Nếu trường hợp tâm quá lo toan, bấn loạn không thể nhận thức trong sáng được thì nên niệm Phật một thời gian cho tâm lắng dịu bớt, hoặc ngồi thư giãn buông xả cho thân tâm nghỉ ngơi một lát, đừng để rơi vào tình trạng căng thẳng. Đừng mong tâm mau đạt được trạng thái rỗng lặng vì đó cũng là một nguyên nhân gây ra tình trạng bất an, căng thẳng.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính gửi Thầy Viên Minh
Nhờ nhân duyên, con đã được biết đến thầy và nghe thầy giảng pháp. Từ đó, “đạo” trong con mới sáng rõ, dễ thấy hơn và đời sống tư tưởng của con đã thay đổi lớn lao. Con xin được đảnh lễ đa tạ thầy từ nơi xa xôi này. Xin thầy nhận cho con.
Tuy vậy, từ đó, mỗi giây phút con sống vẫn luôn đầy ắp thanh thản lẫn khổ đau. Có những lúc, nỗi khổ đau, tham mê phủ kín tâm con, như nhấn chìm con trong biển u mê tăm tối tận cùng… và bằng “thiền”, con lại trở về với mình với những thanh thản, trong sáng hiếm hoi, quý giá.
Câu chuyện của con dài lê thê, có viết hàng nghìn chữ cũng không đủ, nếu muốn dùng ngôn ngữ và tâm tham cầu, bám víu, si mê để bộc lộ. Vì vậy, con sẽ không thể kể, con biết, đó là phần việc mà con phải tự làm, phải tự trải nghiệm đơn độc và nhận ra bài học cho mình.
Giờ đây con xin thầy lời chỉ dạy về “đạo” mà con chưa được sáng tỏ:
Con lấy chồng 10 năm. Chồng con là một người đàn ông đẹp trai, học rộng, tài năng và giàu có. Anh là người rất tự tin và có những tư duy, chính kiến của riêng mình, cũng sâu sắc. Con đã sống tận tụy hết mực trong cuộc hôn nhân này với tình cảm si mê, tham ái và đầy bản ngã. Và một điều không may nữa là chúng con không có con.
Giờ đây anh đã quyết định đến với người con gái khác. Mối quan hệ này đã được ấp ủ lâu rồi. Những đau khổ mà con đang gặp phải, xét ở khía cạnh “thiền”, thì đã rõ, con sẽ phải tự mình giải thoát. Song chỉ có điều, anh ấy giải thích về điều này ở khía cạnh “đạo” như sau:
1. Đức Phật không thể nói ra hết những điều mà ngài giác ngộ, bởi chúng sinh rất dễ lạc đường. Một trong những điều ngài không thể nói ra là “cần phải có con cái”. Ai sinh ra trên đời này, để trả ơn đời, phải có con cái, nuôi dạy và truyền cho chúng trí tuệ của mình.
2. Tình yêu phải được quy đổi ra một thứ rất rõ ràng – đó là cái “chung”. Hai người có tình yêu bền chặt là hai người có nhiều cái chung nhất, chung con cái, chung tài sản, chung suy nghĩ, chung mong cầu, chung cách cư xử… Anh tri ân nghĩa tình sâu nặng của con dành cho anh ấy trong những năm qua, song chúng con không thể là vợ chồng khi không có nhiều cái chung như vậy, đặc biệt kể từ khi con đi học “đạo” và khuyên anh buông bỏ dần tham vọng luôn thôi thúc anh.
3. Anh tìm đến người con gái khác và thuận theo tình cảm mới, đối nghịch với những quan điểm “tục đế” (luật, lệ, đức… ở đời) là vì muốn sống “tùy duyên”. Mặc dù anh cho rằng anh có tác động, nhưng ở đời, cái gì mà chẳng có tác động. Không làm gì cũng đã có tác động rồi.
4. Thiền là sống thanh thản, vui vẻ trong từng giây phút; thích gì thì làm nấy, miễn sao thấy vui, thấy thanh thản. Ta cứ cố gắng hết sức để đạt được cái mình thích, mình vui, mình thỏa mãn, nhưng nếu không có thì cũng không vì thế mà buồn chán. Giờ đây, anh ở với người con gái này, anh thấy hợp, thấy vui là tốt rồi, còn sau này ra sao, dù có không thành thì cũng phải chịu mà không đau khổ. Đó chính là “thiền”.
5. Trong lúc này, khi con vẫn buông thả mọi thứ tự nhiên với hy vọng dành thời gian để anh ấy suy ngẫm thì anh ấy vẫn duy trì quan hệ tình cảm gần gũi cùng lúc với hai người phụ nữ. Con cho rằng như vậy là không đúng nhưng anh ấy cho rằng con bị vướng vào “tục đế”. Anh ấy làm thế vì trước hết anh ấy thấy thích, còn nếu con không thích thì thôi, anh ấy có thể ký vào giấy ly hôn ngay. Con người trước hết phải yêu thương chính mình và sống bằng chính bản năng tự nhiên của mình, không cần lý trí!
Thưa Thầy, con thương anh ấy như tình thương ruột thịt, và con tôn trọng và kính nể nhiều kiến thức của anh ấy. Song về vấn đề đạo, con không thể nào thảo luận với anh, mặc dù con đã rất ôn tồn và kiên nhẫn. Bản thân con cũng bị lung lay trước những lập luận sắc bén mà con không thể kể hết ở đây. Xin Thầy cho con lời chỉ dạy để con được ngộ đạo rõ hơn.
Con xin đa tạ thầy.
Con xin chúc Thầy luôn được bình an, mạnh khỏe.
Thưa Thầy Viên Minh, con thắc mắc là có phải bản chất của lòng hiếu thảo là sự biết ơn đúng không Thầy? Hiểu như vậy, “hiếu thảo” không chỉ gói gọn trong khuôn khổ quan hệ giữa cha mẹ – con cái? Và tùy tuệ giác, “lòng hiếu thảo” sẽ mở rộng ra cả đến quan hệ với mọi vật trong cuộc sống, như nhành cây, cọng cỏ, ngọn gió,… phải không Thầy?
Xem câu trả lời
Bản chất của lòng hiếu thảo là tình thương yêu. Tình thương yêu bị biến dạng và trở thành giới hạn tùy mối quan hệ giữa cái ta và đối tượng, như mẹ với con, chồng với vợ, anh với em … Khi tuệ giác hiện hữu, tức khi tâm không còn bị cái ta ảo tưởng che lấp thì tình thương yêu cũng được phục hồi tính vô hạn của nó, nên được gọi là tâm từ bi vô lượng đối với muôn loài.