Hỏi Đáp

Phật Giáo Nguyên Thủy là dòng chảy xuyên suốt qua các Tông phái phát triển về sau. Tất nhiên khi kinh qua sự phát triển thì mỗi tông môn đều có chỗ sai biệt về một số phương diện nào đó. Các Tông phái phát triển sau 200 năm đức Phật Niết-bàn gọi là các phái Tiểu Thừa, và phát triển sau 600 năm đức Phật Niết-bàn gọi là các phái Đại Thừa. Mật Tông hay Kim Cang Thừa cũng phát xuất từ đó và đặc biệt phát triển mạnh tại Tây Tạng. Đối với những bậc thấu lý đạt sự thì tất cả các Tông phái tuy hình thức khác nhau nhưng cốt lõi vẫn là một. Nhưng đối với những người căn cơ còn non kém thì mới bị kẹt vào cái ngã tông môn. 

Nếu chúng ta chỉ nói thuần túy về tông chỉ của các phái chứ không nói về hình thức các tổ chức tông phái ấy, thì Phật Giáo Nguyên Thủy, hiểu theo nghĩa là giáo lý uyên nguyên của đức Phật, là cốt lõi của tất cả tông phái phát triển về sau. Phần lớn các tông phái phát triển về sau đều đưa ra thêm những phương tiện thiện xảo riêng để làm biện pháp tu tập cho tông môn mình, từ đó bắt đầu có sự khác biệt về biện pháp tu tập và các hình thức kỹ thuật thực hiện nó. Vậy cốt lõi thì không khác chỉ có khác hình thức tổ chức và biện pháp thực hiện cốt lõi đó mà thôi. Phật Giáo Nguyên Thủy chủ yếu nắm giữ nguyên lý cốt lõi rồi tùy duyên vận dụng biện pháp, còn các Tông phái thường nắm giữ và phát huy phương pháp riêng của Tông phái mình.