Hỏi Đáp

Question 1

Ngày gửi: 02-11-2011

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy, vì sao khi con ngủ lại hay nằm mơ, mặc dù con không nghĩ đến điều đó. Ví dụ những giấc mơ thưòng thấy là: – Người ta báo mộng con chết, con sợ quá nói con chưa muốn chết rồi con bỏ chạy, có ngườì rượt đuổi theo con, con vừa chạy vừa niệm Nam-mô A-di-đà Phật. Khi nhìn lại thì thấy một đoàn người chạy theo cũng niệm theo con mà những người đó đầu cũng không tóc họ mặc đồ màu nâu. Khi con chạy được một khoảng thì gặp một tấm lưới chắn ngang con chui qua tấm lưới đó mà chạy nhưng miệng con vẫn còn niệm thì găp các vị sư mặc áo vàng ngồi hai bên đường cũng niệm A-di-đà Phật, con chạy tiếp tới con đường nhỏ lại thì con giật mình tỉnh dậy. – Ngoài ra con còn thấy nhiều giấc mơ lạ như thấy long, lân, quy phụng v.v… Xin Thầy cho biết những giấc mơ đó có ảnh hưởng gì đến con không và Thầy có cách gì giúp con ngủ yên giấc mà không nằm mơ nữa không? Con cảm ơn Thầy.

Answer

Giấc mơ có nhiều ý nghĩa. Đôi lúc nó chỉ là phản xạ do điều kiện sinh học lúc ngủ tạo ra, nhưng phần lớn là sự biểu hiện, tái tạo hay dàn dựng mô phỏng theo những nội dung nổi trội trong vùng tiềm thức của mỗi người. Nó là cánh cửa để khám phá và phát hiện vùng vô thức ẩn kín trong nội tâm người nằm mơ. Hình ảnh trong giấc mơ không phải là sự kiện thực, nó có thể chỉ là một biẻu tượng mà đôi lúc ngược hẳn với điều nó muốn ám chỉ. Vì vậy khám phá giấc mơ hơi khác với khám phá sự kiện hiện thực. Thầy chỉ nói một số nguyên tắc về giấc mơ thôi còn con phải tự mình giải ẩn số về giác mơ của con. Nó đang báo hiệu để con xem xét lại cách tu của con đó.

Muốn không mơ ban đêm thì phải thường chánh niệm tỉnh giác để không mơ ban ngày trước đã.

Question 2

Ngày gửi: 01-11-2011

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy, con xin nhờ Thầy giải thích cho con hiểu rõ hai ý sau đây: 1. Tu hành có cần âm thanh, sắc tướng không? 2. Quan hệ vợ chồng có gọi là tà dâm không? Con cảm ơn Thầy! Con kính chúc Thầy dồi dào sức khoẻ.

Các chủ đề liên quan:

Hỏi & Đáp về Phật giáo

Xem câu trả lời

Answer

1) Căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân) và trần (sắc, thanh, hương, vị, xúc) không có tội gì cả, nhưng khi chấp căn và trần là ta và của ta rồi sinh tà kiến và tham ái mới có phiền khổ. Tu hành chính là thấy sắc tướng, nghe âm thanh … như thực, và nếu biết sử dụng âm thanh sắc tướng để lợi mình lợi người thì cũng là tu thiện pháp, nhưng nếu bị đắm chìm trong âm thanh sắc tướng thì tự chuốc lấy khổ sầu.

2) Quan hệ vợ chồng không gọi là tà dâm.

Question 3

Ngày gửi: 01-11-2011

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy, cảm nhận bản thân con thấy rằng tham, sân, si thì sân là chướng ngại lớn nhất đối với con. Ví dụ như khi đối tượng xúc phạm sỉ nhục… có một khoảng thời gian để tương tác, thì tánh biết nhận diện rõ ràng sân nổi lên và giải quyết vấn đề rất tốt (trường hợp này không có bản ngã xen vào). Nhưng trong trường hợp sự việc xaảy ra quá nhanh ví dụ như khi đang ngồi uống cà phê với bạn thì anh Trưởng phòng (làm chung trong một công ty và đã có bất hòa từ trước) ở ngoài bước vào đạp đổ bàn, bưng ly cà phê tạt vào mặt, cầm ghế lên đánh mình. Bây giờ sự phản ứng là của bản ngã, tập khí huân tập, kinh nghiệm… (không có mặt của tánh biết), vì vậy những phản ứng tạo tác là vô cùng nguy hiểm. Kính xin thầy từ bi chỉ dạy làm sao để tánh biết thường hằng và giải quyết tốt các vấn đề trong cuộc sống. Con kính cúi đầu đảnh lễ Thầy.

Các chủ đề liên quan:

tánh biết & tướng biết

Xem câu trả lời

Answer

Khi con đặt nặng việc giải quyết vấn đề lên hàng đầu thì sự việc sẽ khó khăn phức tạp hơn. Nhưng khi con thận trọng chú tâm quan sát sự diễn biến nơi thân tâm con trong tương tác với đối cảnh thì con sẽ thấy rõ sự tương giao trong ngoài và dễ dàng trầm tĩnh sáng suốt hơn. Không quan trọng là sự việc xảy ra nhanh hay chậm, mà là mức độ phản ứng của bản ngã nhiều hay ít. Thực ra tánh biết lúc nào cũng có mặt nhưng bị kinh nghiệm của bản ngã che lấp nên không chiếu soi được mà thôi.

Một người thường tinh tấn chánh niệm tỉnh giác thì dù việc đến nhanh hay chậm người ấy vẫn có thể trầm tĩnh sáng suốt. Thậm chí đôi lúc nhanh thì tánh biết chưa bị bản ngã xen vào nên xử lý bằng trực giác, nhưng khi chậm mới có thời gian để lý trí của bản ngã dễ dàng xen vào và vì vậy mới sinh ra biện pháp giải quyết sự việc. Tuy nhiên đó là giải quyết của lý trí chứ không phải là ứng xử tùy duyên thuận pháp của tánh biết. Đừng đợi việc trầm trọng đến mới giải quyết mà nên thường tinh tấn chánh niệm tỉnh giác để tâm luôn rỗng lặng trong sáng thì không sợ bất kỳ điều gì đến hay đến như thế nào.

Question 4

Ngày gửi: 01-11-2011

Câu hỏi:

Thưa Thầy, Thầy cho con hỏi việc chia tay với người yêu vì con cảm thấy yêu hạnh phúc quá ít, phần lớn chỉ là tưởng tượng mà đau khổ thì quá nhiều. Việc ấy có phải là bất thiện pháp không ạ? Đức Phật dạy rằng nếu một pháp nào mà làm khổ mình khổ người thì là bất thiện pháp, và trong trường hợp này thì đương nhiên người yêu con rất đau khổ, con cũng khổ nhưng ít ra là con còn biết là có khổ, con còn sống để thấy khổ. Nhưng nếu yêu một tình yêu dục vọng thì con sống mà chẳng ra sống nữa Thầy à. Thưa Thầy, đây là lần thứ 3 con quyết định chia tay rồi Thầy, trong tâm con luôn tin tưởng việc đoạn đứt của mình là đúng nhưng bản ngã của con cứ muốn cãi là việc làm như thế là bất thiện và nên quay về với người mình yêu. Bây giờ con vẫn còn đang khổ và chẳng thể sáng suốt, nên cũng chẳng buồn cãi lại rằng đâu là thiện, đâu là bất thiện pháp nữa. Chia tay con thấy khổ nhưng lại nhẹ tênh cả người. Mong Thầy chỉ giúp con tại sao đó không thể là bất thiện pháp được. Con cảm ơn thầy

Các chủ đề liên quan:

tình yêu & hôn nhân

Xem câu trả lời

Answer

Chấp nhận hay từ bỏ tình yêu không phải là vấn đề quan trọng mà quan trọng là con có thực sự nhận thức được gì từ tình yêu của con hay không. Tình yêu vô cùng đa dạng, nó có thể tốt hay xấu, đúng hay sai, cao thượng hay thấp hèn v.v… nên khó mà kết luận một chiều về nó. Không phải riêng tình yêu mà mọi lãnh vực đời sống của con người cần được thăng hoa qua một quá trình trải nghiệm, chiêm nghiệm để khám phá ra bản chất thật của tất cả. Nếu con đã thật sự thông suốt về tình yêu thì con đã có thể quyết định mà không còn do dự. Nhưng con còn phân vân như thế e rằng con chưa thật sự nhận thức đúng để có thể xuất ly khỏi nó.

Question 5

Ngày gửi: 31-10-2011

Câu hỏi:

Kính thưa sư: Con đã học và hành theo pháp của sư được mấy năm, qua các thư mục ở trang web Trung Tâm Hộ Tông. Con thấy giáo pháp này phù hợp với con và bước đầu có nhiều tiến bộ. Tuy nhiên vì ở xa không được gặp sư để học hỏi. Nay, sư cho phép con được hỏi: Nhật hành của người cư sĩ theo Phật giáo Nguyên Thủy (ở chùa Bửu Long) phải như thế nào, ví dụ: hàng ngày, giờ nào tụng kinh và tụng kinh gì?… (ngoài việc tinh tấn, chánh niệm, tỉnh giác trong hữu sự hay sáng suốt, định tĩnh, trong lành trong vô sự). Kính mong sư chỉ dạy. Con xin cảm ơn sư, chúc sư mạnh khỏe.

Các chủ đề liên quan:

tụng kinh & niệm Phật

Xem câu trả lời

Answer

Thực ra tụng kinh cũng chỉ là một trong những phương tiện tu tập tùy theo căn cơ trình độ của mỗi người. Nếu con có thể sống sáng suốt, định tĩnh, trong lành hoặc thận trọng, chú tâm, quan sát hoặc tinh tấn chánh niệm, tỉnh giác thì không tụng kinh cũng được. Thay vì tụng kinh giờ đó con có thể nghe giảng qua mục pháp thoại trong trang web này thì hiệu quả cũng giống như tụng kinh hay còn hơn thế nữa.

Question 6

Ngày gửi: 31-10-2011

Câu hỏi:

Thầy kính. Con thực sự rất bất ngờ và xúc động khi dịp vào SG vừa rồi Thầy tặng gia đình con câu kệ trên thư pháp: “Chuyện gì đến sẽ đến/ Chuyện gì đi sẽ đi/ Tuỳ duyên mà ứng xử/ Vô ngại, Tâm xả ly”. Con cũng vô cùng tri ân Thầy vì Thầy là vị Thầy duy nhất và đầu tiên có ảnh hưởng tới nhận thức của chồng con khi đến với Đạo Phật. Nhưng con chưa hiểu hết ý nghĩa của bài kệ này. Kính mong Thầy từ bi giải nghĩa để con hiểu thật rõ ràng. Con vô cùng tri ân Thầy. Con kính chúc Thầy luôn mạnh khoẻ.

Xem câu trả lời

Answer

Con vào đọc sự chia sẻ của chị Như Trung mới đây trong Hỏi Đáp ngày 24/10/2011 thì sẽ hiểu, thầy có giảng ý chính của bài kệ mà chị ấy đã trích lại. Bài kệ ấy không có thâm ý gì cả, nó cũng giống như bài kệ mà chị Như Pháp trích trong thư chị viết cho thầy mới đây (Thư gởi Thầy 38), ý đã hoàn toàn rõ ràng như vậy thôi. Con cứ sống tùy duyên thuận pháp rồi sẽ hiểu ra 2 bài kệ ấy ngày càng thâm sâu thêm.

Question 7

Ngày gửi: 31-10-2011

Câu hỏi:

Kính chào thầy, con là Thiện Tấn, con có 1 vài nghi vấn, xin thầy hoan hỉ giải đáp. Hoài nghi có phải là bất thiện pháp hay không? Ta có thể đối trị hoài nghi bằng pháp gì? Những bậc chưa chứng thánh quả thì không ai có thể tránh khỏi hoài nghi có đúng không? Kính tri ân thầy!

Các chủ đề liên quan:

phân vân & hoài nghi

Xem câu trả lời

Answer

Nghi hoặc là tâm phân vân, lưỡng lự hay do dự bất quyết, một trong những yếu tố của tâm si nên dĩ nhiên là bất thiện. Nghi hoặc khác với nghi ngờ. Nghi hoặc là sự bất định do tâm si, trong khi nghi ngờ là thái độ sáng suốt không vội tin nhận điều gì khi chưa thấy đúng sự thật.

Khi con nhìn một đối tượng với tâm lu mờ lơ đễnh, không quyết tâm thẩm tra, khảo sát kỹ để thấy rõ thì tâm sẽ không nắm vững đối tượng ấy nên mới phân vân lưỡng lự và bất ổn. Ví dụ như khi con chọn lựa 1 trong 2 món đồ nhưng vì không quan sát kỹ tính chất của mỗi món nên con phân vân không biết chọn món nào.

Bậc thấy pháp hay vào được dòng pháp (pháp tánh chân đế) thì không còn phân vân nghi hoặc về pháp chân đế nữa. Nhưng dù là một vị Alahán vẫn nghi ngờ thông tin về một sự kiện mà vị ấy chưa chứng kiến, nhưng đây chỉ là phương diện tương đối của tục đế mà thôi.

Question 8

Ngày gửi: 30-10-2011

Câu hỏi:

Kính Sư, xin Su viết tóm tắt cho con được hiểu: 1) Sự khác biệt giữa 5 loại định mà Sư giảng trong khóa 8. 2) Tuệ danh sắc là gì? 3) Có người nói bản ngã và ngã mạn rất vị tế, rất khó bỏ, ngay cả mấy vị Thiền sư càng cao càng không thấy được bản ngã vi tế, có đúng không sư? 4) Con thấy nhiều vị tu hành lời nói không đi đôi với việc làm có phải là vì họ chưa thấy “thực tánh pháp” mà đức Phật chỉ dạy không? Con xin cám ơn sư.

Các chủ đề liên quan:

Hỏi & Đáp về Phật giáo

Xem câu trả lời

Answer

1) Xin vui lòng vào mục Thư Viện xem cuốn chương 8 cuốn Sống Trong Thực Tại, sư có giảng rõ 5 loại định này.

2) Khi người hành thiền không còn thấy có cái ta hành mà chỉ có tánh biết đang thấy pháp thôi nên gọi là tuệ thấy danh sắc.

3) Đúng là bản ngã và ngã mạn rất vi tế, khó thấy khó bỏ. Đến bậc Tu Đà Hoàn mới không còn chấp ngũ uẩn là ta, và đến bậc Alahán mới hết ngã mạn. Thường những hành giả hay thiền sư dùng bản ngã để tinh tấn hành thiền thì đều càng ngày càng tăng bản ngã và ngã mạn. Nhưng hành giả hay thiền sư nào biết buông cái ta lý trí vọng thức ra để tánh biết tự thấy pháp thì bản ngã và ngã mạn dù chưa hoàn toàn đoạn tận thì cũng đoạn giảm chứ không tăng trưởng.

4) Đúng là ai chưa thật sự thấy “thực tánh pháp” thì lý thuyết và thực hành họ vẫn chưa đi đôi với nhau.

Question 9

Ngày gửi: 30-10-2011

Câu hỏi:

Kính bạch Thầy, con là một Phật tử mới sơ cơ, những thắc mắc về Phật pháp của con có vẻ còn ngớ ngẩn, mong Thầy hoan hỷ chỉ bày. Con xin hỏi: Tu theo Phật có thành Phật không? Có chứng đắc không? Thầy từng nói bản ngã là do ảo tưởng mà có. Vậy khi mất rồi, ai thọ quả báo, ai đi luân hồi sanh tử trong lục đạo? Con mong hồi âm của Thầy. Chúc Thầy nhiều sức khỏe.

Các chủ đề liên quan:

Hỏi & Đáp về Phật giáo | vô ngã | bản ngã & đại ngã

Xem câu trả lời

Answer

1) Tu theo Phật Toàn Giác thì thành Thanh Văn Giác, còn tu như Phật Toàn Giác mới thành Phật Toàn Giác.

2) Có chứng đắc nhưng không có sở đắc. Chứng đắc là thấy ra được hay giác ngộ được, và vì tánh biết thấy pháp nên trong đó không có cái ta thấy, còn sở đắc là sở hữu được nên trong đó có cái ta của người sở hữu.

3) Khi mê muội, chính cái ta ảo tưởng tạo ra luân hồi sinh tử, nên nó cũng thấy “ta tạo nghiệp, ta gặt quả, ta luân hồi trong lục đạo”. Nhưng khi giác ngộ ra cái ta chỉ là ảo tưởng, thì nói như Thanh Tịnh Đạo: “Không có người tạo nghiêp, không có kẻ gặt quả, chỉ có dòng nghiệp báo triền miên”.

Question 10

Ngày gửi: 30-10-2011

Câu hỏi:

Kính sư, trong Hỏi đáp ngày 29/10/2011, có 2 đạo hữu hỏi về bệnh quên và tạp niệm của tâm, con rất cám ơn 2 vị và sự chỉ giáo của sư, 2 vị đã hởi giúp con. Giờ con xin sư dạy cho: Theo cuốn Thực Tại Hiện Tiền phần nói về tương giao của 18 giới, sư có đề cập rằng, trong Duy thức thì sở hữu biến hành tâm có 5, còn trong Vi diệu pháp thì có 7 (thêm nhất tâm và mạng quyền). Nhờ 2 biến hành này mà tiến trình tâm mới nhất quán, không trộn lẫn các tiến trình tâm khác nối tiếp, liên tục với vận tốc cực nhanh (sat-na). Trong VDP, tiến trình tâm là một chương quan trọng, có khảo sát mới nhận ra sự vận hành của tâm thức, còn trong DTH con không thấy đề cập đến. Con tìm trong mục lục sách Duy thức học của HT. Thích Thiện Hoa và Khảo nghiệm Duy thức học của HT. Thích Thắng Hoan cũng không thấy. Vậy có phải DTH không nói về tiến trình tâm mà chỉ có VDP mới đề cập mà thôi? Hay DTH cũng có đề cập nhưng dưới dạng khác, nếu vậy là dạng nào? Con kính mong được sư chỉ giáo. Con thành tâm đảnh lễ sư.

Các chủ đề liên quan:

vi diệu pháp & duy thức học

Xem câu trả lời

Answer

Tuy đối tượng nghiên cứu của Vi Diêu Pháp (VDP) và Duy Thức Học (DTH) giống nhau nhưng cách trình bày khác nhau. VDP khảo sát sự diễn biến trong vận hành của Pháp (Tâm, tâm sở, sắc, Niết-bàn) cho nên trình bày tâm dưới dạng tiến trình động, còn DTH mô tả dạng thức trong cơ cấu của Pháp (định dạng các thành tố của pháp), nên trình bày tâm dưới dạng sự kiện tĩnh, do đó hai cách trình bày khác nhau. Ví dụ VDP mô tả tiến trình tâm qua ngũ môn với 17 sát-na tâm trong 8 công đoạn: 3 sát-na bhavanga đầu –>1 sát-na Ngũ môn hướng tâm –> 1 sát-na ngũ thức –> 1 sát-na tiếp thọ tâm –> 1 sát-na suy đạc tâm –> 1 sát-na xác định tâm –> 7 sát-na tác hành tâm –> 2 sát-na sao lưu vào bhavanga. Trong khi đó DTH trình bày dưới dạng cơ cấu thành 8 thức riêng biệt: 5 tiền ngũ thức + ý thức thứ 6 + mạt-na thức thứ 7 + a-lại-da thức thứ 8.

(5 thức thì bên giống nhau, còn tác hành tâm tương đương với ý thức, các công đoạn thuộc ý giới như ngũ môn hướng tâm, tiếp thọ tâm, suy đạc tâm, xác định tâm tương đương với mạt-na thức và bhavanga tương đương với a-lại-da thức).