Hỏi Đáp

Niệm Phật mục đích là buông các tạp niệm vọng động để trở về trọn vẹn sống thanh tịnh trong sáng với thực tại thân-tâm-cảnh. Vì vậy khi tâm đã thanh tịnh trong sáng thì nên tạm ngưng niệm Phật để lắng nghe lại trạng thái thanh tịnh trong sáng đó. Chừng nào tâm vọng động thì niệm Phật trở lại. Khi tâm thanh tịnh trong sáng liền ngưng niệm mà chỉ lấy tâm thanh tịnh trong sáng đó để quan sát lại mình, sự quan sát này càng lặng lẽ càng tốt. Cứ như thế dần dần con sẽ không bị câu niệm Phật chi phối nữa. 

Giống như khi con đi không vững thì tựa vào cặp nạng để đi, nhưng khi con bắt đầu có thể tự mình đi được thì tạm thời bỏ nạng để tập đi, và khi đã đi lại bình thường thì không cần nạng nữa. Phương tiện lúc đầu giúp mình đạt đến mục đích, nhưng nhiều khi lệ thuộc vào phương tiện cũng là một trở ngại. Do đó Phật dạy: “Pháp như thuyền đưa người qua sông, pháp còn phải bỏ huống chi phi pháp”.

Đúng vậy. Nhiều khi tu chỉ là một hình thức khẳng định mình hoặc muốn sở hữu thêm cho mình những trang sức xa xỉ để chứng tỏ mình là thiện trí thức. Một khi chưa thực sự thấy sự thật về khổ và nguyên nhân sinh khổ thì người ta vẫn chưa thấy sự khẩn thiết của việc tu tập, mà người ta chỉ muốn tu để đạt được tham vọng của mình thôi. Vì vậy những sở đắc làm cho họ thêm cố chấp, ngã mạn và tham đắm.  

Nhân duyên quả báo trùng trùng

Trả vay vay trả, quả tùng theo duyên

Mê thì khổ não triền miên

Ngộ ra mới biết ưu phiền bởi đâu.

Trừ phi con là người xuất gia thì mới nên học Pàli sâu hơn để nghiên cứu kinh điển gốc, nhưng nếu là cư sĩ tại gia thì chỉ nên học cơ bản để biết phát âm, biết tra từ điển, biết một số thuật ngữ Phật học, một ít văn phạm là đủ. Kinh điển Pàli hiện nay đã được dịch ra tiếng Việt, tuy chưa chính xác lắm nhưng người biết cách đọc, suy xét, chiêm nghiệm, thể nghiệm thì vẫn thấy ra chân lý mà đức Phật muốn khai thị.

Về cách học ngôn ngữ hôm nào tiện con đến chùa thầy chỉ cho một vài bí quyết, ở đây nói dài dòng không tiện.

Thực ra trong khi giảng hay viết thầy thường nêu lên những tư tưởng tinh yếu của các tôn giáo và tông phái khác nhau cùng nói lên một lẽ thật, để khi ai thấy được lẽ thật đó thì cũng thông suốt được tư tưởng của các tôn giáo khác và mở ra một tầm nhìn đầy cảm thông và vô chấp. Như vậy chúng ta chỉ cần thấy ra lẽ thật thì tự nhiên hiểu hết tinh hoa của các tôn giáo mà không cần học hết tư tưởng tôn giáo khác. Trong kinh sách của các tôn giáo cũng có nhiều điều thêm thắt về sau nên không phải là giáo lý tinh yếu, do đó nếu học hết thì chỉ mất thì giờ thôi. Tốt nhất là con tự nghiên cứu rồi chỗ nào cần thấy góp ý thì con cứ hỏi, tiện đó thầy giải đáp luôn thì được.