Hỏi Đáp

Sợ hãi xuất phát từ tưởng tượng. Tưởng tượng đúng thì cũng tốt, nhưng tốt nhất là tưởng tượng nào đưa đến sợ hãi, khổ đau và bất thiện thì nên chấm dứt nó đi. Khi sợ hải hoặc là con có thể niệm Phật, hoặc là trực tiếp hơn con nên trở về trọn vẹn lắng nghe sự sợ hãi đó thì nó sẽ tan biến ngay, đơn giản là vì khi niệm Phật hay khi lắng nghe lại mình thì tưởng tượng không xen vào được. Đó là trực diện với nhân của sự sợ hãi.

Có một cách nữa là trực diện với duyên tức là đối tượng của sự sợ hãi. (Tưởng tượng là nhân, đối tượng là duyên). Hồi thầy ở tuổi tiểu học có hai lần ấn tượng nhất khi trực diện với đối tượng khiếp đảm và sự sợ hãi đến tận cùng. Một lần đi lửa trại ngoài bãi biển cách nhà thầy khoảng 4 km, không ngờ đến nửa đêm thì thầy giáo cho giải tán, bạn bè mỗi đứa đi mỗi ngã còn thầy một mình đi bộ về nhà trong một đêm trăng mờ ảo, vượt qua một nghĩa địa vùng quê dài gần 1 km với những quả cầu lửa mà dân quê gọi là ma trơi. Thầy không nói thì con cũng biết nỗi sợ hãi khiếp đảm của thầy lúc đó như thế nào!

Một lần khác cũng nửa đêm thầy phải đi gọi ông chú làm ý tá cách xa nhà khoảng 2 km (từ cửa Thượng Tứ đến cửa Đông Ba), về chích thuốc cho mẹ thầy đang lên cơn đau bụng kinh khủng. Lần này thì đi trong thành nội Huế có điện đường nên không phải sợ ma mà là sợ chó đến rụng rời, khi một con chó sủa thì chúng sủa cả xóm, cả đàn nên vô cùng khiếp đảm. Nhưng nhờ những lần thử thách trực diện như vậy mà từ đó hầu như thầy không còn sợ ma và sợ chó nữa. Sau này khi đã xuất gia, có những lần đối diện với cọp trong rừng, đi ở tù, bị vu khống, bị đố kỵ v.v… đã giúp thầy ngày càng ít sợ hãi vu vơ hơn. Và cũng nhờ biết chiêm nghiệm những lần sợ hãi mà thầy đã thấy ra rằng: sợ hãi xuất phát từ tưởng tượng hơn là giáp mặt với sự thật.