Hỏi Đáp

Sādhu lành thay! Nếu trang web này đã giúp con đến với Phật Pháp thì đó chính là niềm vui của sư cũng như Ban Biên Tập và những người đã ủng hộ trang web bằng cách vào đọc, nghe và đặt câu hỏi để giúp cho nội dung trang nhà ngày càng phong phú hơn.

Con đừng mặc cảm tội lỗi, dù đó là nhân trong kiếp hiện tại hay quả của kiếp quá khứ, vì có sai mới nhận ra cái đúng, có khổ đau mới thấy được giải thoát. Đúng sai thiện ác chỉ là bài học để giác ngộ giải thoát chứ không nên để những khái niệm này trói buộc tâm trí mình.

Chỉ cần biết sử dụng ba đức tính đã sẵn có nơi mọi người là thận trọng – chú tâm – quan sát thì có thể học ra bài học đúng sai thiện ác để điều chỉnh nhận thức và hành vi ngay đó mà không nên ray rứt hay mặc cảm vì nghĩ rằng mình đã vi phạm một khuôn mẫu đạo đức nào. 

Chưa từng có chúng sinh nào không trải qua sai lầm, tội lỗi mà có thể giác ngộ giải thoát được cả. Quan trọng là có biết điều chỉnh để trở về với chân tâm thực tánh hay không mà thôi. Chân tâm này được đức Phật ví như vầng trăng chiếu sáng (pabhassars citta), và Ngài dạy trong Kệ Pháp Cú:

Người nào trước làm ác

Sau tự biết làm lành

Tốt lắm, nhận ra được cái ngã trong những hoạt động đời sống hàng ngày là điều rất khó. Phát hiện được cái ngã thì mới có thể biết thế nào là sống “tùy duyên thuận pháp” thật sự, nếu không dù cho cố gắng sống đúng tốt cách mấy cũng chỉ là “tùy ý thuận ngã” thôi. Cái con gọi là suy nghĩ của tâm trí chính là “cái ta lý trí” luôn làm theo tư kiến, tư dục của nó hay nói cho dễ hiểu là nó luôn hành động theo tư tưởng, quan niệm mà nó cho là… phải là… sẽ là… 

Có những điều mình cho là vị tha nhưng nếu nhìn lại cho thật kỹ hoặc khi gặp phải trở ngại, chợt tỉnh mới biết đó chỉ là lòng vị tha của bản ngã (hữu ngã vị tha), tuy nó có thể tốt hơn lòng ích kỷ của bản ngã (hữu ngã vị kỷ) nhưng chưa phải là vô ngã vị tha. Có thể đàng sau tình thương yêu ẩn chứa mầm thù hận, đàng sau sự khiêm tốn ngấm ngầm tính tự cao, đàng sau sự nhu mì sẵn sáng tâm hung hản, đàng sau nụ cười tươi có thể là lòng nham hiểm v.v… Chỉ cần thấy ra hai mặt của bản ngã để không bị nó lừa là được, con nhỉ?

1) Đúng vậy con, Bồ-tát là những người đã thấu rõ luật nhân quả nghiệp báo, và hơn ai hết hiểu rằng chân lý đã sẵn có đầy đủ nơi mỗi chúng sinh, do đó Bồ-tát chỉ nói lên hoặc chỉ cho thấy sự thật này để mỗi người đừng nên hướng ngoại tìm cầu bất kỳ thần tượng nào hay lý tưởng gì khác mà chỉ cần trở về trọn vẹn trong sáng với chính mình thì sẽ tự thấy ra đâu là giác ngộ giải thoát – Niết-bàn, đâu là nhân quả nghiệp báo – trầm luân.

2) Con có thể đọc 2 cuốn sách đó trong mục thư viện trang web này:

http://www.trungtamhotong.org/NoiDung/ThuVien/ThucTaiHienTien1/index.htm

http://www.trungtamhotong.org/thuvien/index.php?l_id=234

3) Năm 2014 thầy chưa có kế hoạch đi Mỹ vì đã có dự định đi Châu Âu.

Đó vẫn là phân vân của cái ta lý trí muốn có sở tri và sở đắc. Chánh niệm tỉnh giác chính là trở về trọn vẹn trong sáng với thực tại, không lăng xăng tạo tác để mong muốn trở thành điều gì, chỉ ngay đó tánh biết tự chiếu soi. Pháp vốn hoàn hảo, vô sư trí cũng đã hoàn hảo. Vậy tùy theo trình độ của mỗi người mà nhận thức được thực hiện qua 2 cách: Một là cứ sống bình thường trong chánh niệm tỉnh giác để cho vô sư trí tự trải nghiệm để hoàn thành hậu đắc trí một cách tự nhiên. Hai là cứ để cái ta lý trí tìm tòi, tính toán, thử nghiệm theo ý đồ của nó rồi qua đó học ra bài học điều chỉnh nhận thức và hành vi.

Thầy đã trả lời khá rõ câu hỏi loại này của con ngày 10, 12, 13, 16, con nên đọc kỹ lại. Câu trả lời dù rõ bao nhiêu cũng chỉ có tác dụng khai thị, nếu chỉ dùng lý trí để nắm bắt kiến thức thì khó thấy được sự thật. Thấy ra sự thật nơi thực tại đang diễn biến chính là hậu đắc trí. Vì vậy con phải tự mình quan sát, chiêm nghiệm sự thật (thực tánh chân đế) bằng chính tri kiến của vô sư trí nơi tánh biết sẵn có nơi con, không nên quá lệ thuộc vào kiến thức vay mượn bên ngoài dù đó là kinh điển hay lời giải thích của một vị thầy có uy tín nào. Ngôn ngữ khai thị là tạm mượn lời để chỉ sự thật, cho nên được ý quên lời để càng lặng lẽ quan sát trực tiếp thực tại càng dễ thấy ra chân lý.