Kính thưa thầy, Thầy cho con hỏi. Con có biết đến đạo Phật Nguyên thủy và cũng đã đi xuất gia gieo duyên. Gia đình con có biết và giờ mẹ con hay nói xấu các nhà sư theo hệ phái Nguyên thủy, con không biết phải làm sao! Xin thầy chỉ cho con cách ạ.
Đạo Phật nguyên thuỷ trong thời Phật còn tại thế vẫn có những vị sư sai xấu huống chi Phật giáo Nguyên thuỷ ngày nay những vị sư sai xấu không ít. Nếu mẹ con chỉ trích những vị sai xấu là nói đúng sự thật rồi. Dù con theo giáo phái nào thì cũng nên “y pháp bất y nhân” thôi.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính bạch Thầy
Đệ tử xin được trình bày chiêm nghiệm bản thân về Tứ Y Cứ.
Y Pháp bất y Nhân.
Y Nghĩa bất y Ngữ.
Y Trí bất y Thức.
Y kinh Liễu Nghĩa, bất y kinh Bất Liễu Nghĩa.
Nếu hiễu theo cách có một số Kinh Liễu Nghĩa và một số Kinh Bất Liễu Nghĩa thì câu hỏi đặt ra là Sự thật mà Đức Phật khai thị sẽ có nhiều cấp độ Sự thật sao?
Đệ tử chiêm nghiệm, đối chứng Tứ y cứ này với cái nhìn về Mười nền tảng của đức tin chân chính trong Kalama Sutta, Tăng chi bộ kinh thì thấy rõ hơn vấn đề. Tứ y cứ giống như phần tóm lược Mười nền tảng đức tin.
Riêng phần Y Kinh Liễu nghĩa bất Y Kinh Bất Liễu nghĩa là phần Đức Thế tôn chỉ ra thái độ cho người đọc Kinh sách. Hành giả phải quán sát, suy tư và thể nghiệm những điều học trên chính tấm thân một trượng này. Chỉ khi nào sau kiểm nghiệm thấy được sự thật thì mới đặt niềm tin bất động và thực hành theo. Hay nói cách khác kinh dù chỉ một câu khi qua thực chứng thì mới trở thành Kinh Liễu nghĩa. Liễu nghĩa hay không thì tại người chứ không phân biệt ở loại kinh.
Tới đây đệ tử nhớ Thầy từng giảng về cách Trương Vô Kỵ học được các tuyệt chiêu bí kíp giấu trên Thánh hỏa lệnh cảa Minh giáo. Chỉ luyện những gì thấy biết rõ ràng an lạc trên thân. Còn những gì khó hiểu rắc rối quá thì cứ bỏ qua!
Vậy tầm cầu ngàn bí kíp võ công thượng thừa cũng đâu bằng hiểu rõ qua thực nghiệm chỉ một chiêu thức phải không thưa Thầy.
Mà chiêu đó Thầy dạy là Vô chiêu!
“ Y Pháp Bất Y Nhân
Y Nhân Bất Y Pháp
Nhân Pháp Liễu Mật Thâm
Mạc Cầu, Phi Thủ Trước ”
Con hiểu nghĩa như sau :
Phải nương theo pháp, chứ chẳng nương theo người
Nếu nương theo người thì đâu còn nương theo Pháp nữa.
Người, pháp khi đã hiểu sâu xa, sáng tỏ mọi nguồn căn rồi
Thì sẽ (tự buông xuống) mà chẳng còn ôm cầu, chấp giữ gì nữa.
Bạch Thầy con hiểu như trên có đúng chưa ạ, xin Thầy hướng dẫn thêm cho con.
Con xin thành kính đảnh lễ Thầy !
Nhân vật nào nói không quan trọng mà quan trọng là nói gì. Nên mới có câu “Y pháp bất y nhân”. Đương nhiên khi trích dẫn câu nói thì phải ghi rõ người nói, nhưng khi chỉ bày sự thật thì chân lý không thuộc nhân vật nào cả. Nêu danh tánh đôi khi phản tác dụng vì có người thích người ghét.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
“Sādhu lành thay! Vậy là có hiệu quả, con yên tâm thực hành như thế là tốt lắm. Thầy sẽ hỗ trợ tinh thần cho con”. Thưa thầy, câu trả lời của thầy làm con xúc động và tinh thần vững vàng lên nhiều lắm ạ.
Thưa thầy, gia đình con là Phật tử tín tâm pháp môn Tịnh độ, tin vào đại nguyện của Đức Phật A Di Đà. Trong những năm qua, con nghe giảng rất nhiều về pháp môn này. Con luôn nhớ đây là thời kỳ mạt pháp, nhớ câu “thân người khó được” và “y pháp bất y nhân”. Nên mỗi khi lễ lạy chư Phật và Bồ Tát, con đều nguyện cầu các Ngài gia bị cho con luôn được gặp chánh pháp, được gặp minh sư và cho con hiểu đúng lời Phật dạy. Con biết rất ít về Thiền tông và chưa hề nghe đến cụm từ “Phật giáo nguyên thủy”.
Khoảng gần 3 năm trước, cô hàng xóm nhà cũ của con, vốn là Phật tử theo pháp thiền tông gởi cho con một cái máy nghe giảng có thẻ giảng của thầy. Con cảm động nhưng không hoan hỷ đón nhận lắm vì con chỉ muốn nghe pháp về Tịnh độ thôi. Để rồi khi mở nghe đã vỡ lẽ ra bao điều nên ngày nào con cũng nghe thầy giảng cả. Nhưng lúc đó con chỉ nghe giọng giảng của thầy thôi, con chưa biết thầy là ai, cũng chẳng biết đến chùa Bửu Long thầy ạ.
Con thấy được những ngóc ngách của bản ngã; thấy được cái ham muốn trạng thái an bình khi con ngồi niệm Phật niệm Chú đến nỗi không muốn xúc chạm việc đời; thấy được cách nhìn vào cái sân khi nó sinh ra và diễn tiến chứ không nhìn vào đối tượng làm mình sân… Vài tháng sau đó, con đã gọi điện cho cô để nói lời tri ân và xin cô để lại hết cho con những thẻ giảng mà cô còn. Con đã gởi những thẻ này cho những người bạn và gia đình con.
Sau đó con hỏi thăm để được thỉnh thêm thẻ giảng của thầy nhưng không có. Gõ tìm trên mạng ra tên chủa Bửu Long và số điện thoại, con bấm gọi liền. Con đinh ninh đây là số của thầy tiếp lễ. Đầu dây bên kia trả lời, “chắc ở ngoài không có thẻ giảng của thầy Viên Minh đâu, con lên chùa để xin”. Con nhớ con nói rằng khi con niệm Phật thì có khi niệm vài câu tâm con đã chạy tuốt qua bên Mỹ rồi. Bên kia vang lên một giọng cười rất vui vẻ, hiền từ và bảo con “lúc đầu con niệm để thành nhất niệm, sau đó buông ra không niệm gì cả”.
Cúp máy được vài phút con giật mình ngay, ủa giọng hồi nãy chính là giọng mà con nghe giảng hàng ngày đây mà. Chính là thầy rồi nhưng cho đến lúc đó tất cả con biết về thầy chỉ có 3 chữ “thầy Viên Minh” mà thôi. Sau này khi gặp cô hàng xóm, con mới có thêm vài thông tin về thầy vì cô cũng biết ít về thầy và lúc đó con mới biết thầy đã là một Bậc Hòa thượng. Cô hàng xóm có nói với con rằng vì con không hành thiền nên khi nghe pháp của thầy con tiếp thu được dễ dàng. Còn cô do hành thiền nhiều năm nên giờ không dễ sửa.
Để rồi hai cái tết vừa rồi, con đều đến Bửu Long chỉ là để được đảnh lễ thầy. Lần đầu con phải hỏi mấy người để chắc rằng Vị thầy đang ngồi một mình thọ trai kia chính là Thầy. Con đứng đợi thầy ở ngoài để khi thầy vừa bước ra là con đến xin đảnh lễ. Lần thứ hai đảnh lễ xong con xúc động hỏi “thầy có khỏe không ạ?” (vì con nguyện thầy được khỏe mạnh và trụ thế dài lâu), thầy trả lời khỏe với hơi thoáng ngạc nhiên vì thấy con lạ lẫm. Thầy bảo con chờ rồi bước vào phòng lấy tặng con món quà đầu năm. Hai lần đảnh lễ thầy xong là con chào thầy đi ngay vì đoàn Phật tử đang chờ con ngoài xe.
Gần 1 năm nay con biết đến trang web Trung Tâm Hộ Tông và hầu như ngày nào con cũng vào đọc. Mỗi lần đọc câu trả lời của thầy con đều không hết ngạc nhiên, sao câu hỏi tình tiết đến vậy mà thầy trả lời ngắn gọn mà đầy đủ vô cùng, mới hay… chân lý đâu có nhiều lời! Và con gặp con trong rất nhiều câu hỏi, mỗi ngày cái thấy của con càng mở ra đúng như lời thầy giảng “tu là để mở ra cái thấy chứ không phải đạt được điều gì”, “nhận diện mình trong mỗi tình huống, sự việc xảy ra”… Thì ra cái bản ngã của con xưa nay phô diễn nhiều quá, còn tánh biết thì vẫn sừng sững sáng bừng ở phía sau. Con cảm nhận lờ mờ trong vạn pháp có mình, và trong mình có vạn pháp, cũng như cảm nhận chút ít cái THẤY của thầy – Bậc chân tu thì như thế nào.
Con xin cám ơn thầy, cám ơn các thầy trong Ban biên tập và cám ơn tất cả các câu hỏi trong mục Hỏi Đáp ạ! Con kính đảnh lễ thầy và kính dâng tri ân thầy:
Chỉ là cái THẤY lặng yên
Bậc tu BIẾT rõ vô biên đất trời
(Nhờ) Minh sư đi giữa cuộc đời
(Nên) Chúng con thừa hưởng pháp Người truyền trao.
Sādhu lành thay! Với tâm như vậy con sẽ vượt qua mọi nỗi sợ hãi và sống bình thản trong pháp!
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính bạch Thầy,
Mấy hôm nay con luôn lắng lòng soi rọi rà soát chính mình với thái độ tâm thành học Phật, là một Phật Tử chân chính con luôn cân nhắc mình chánh niệm tỉnh thức trong từng hành động, nói năng, suy nghĩ, vì vậy trước khi trình pháp lên Thầy con không dám vọng ngôn ái ngữ hay nói dư thừa. Thầy là người dìu dắt con trong suốt thời gian qua, Thầy đã chứng minh con bước từng bước trong gần 4 năm trên lộ trình học Phật. Thầy là bậc Minh Sư mà con thầm tri ân học hỏi.
Dạ thưa thầy, với niềm đam mê học Phật con luôn lắng nghe từ các pháp bên ngoài tới lắng nghe nội tâm, động tĩnh con đều nghe. Cách đây ít ngày trong trao đổi đàm đạo trên mạng Facebook có mấy sư đã khen ngợi, khuyên con, “DA học pháp của Hòa Thượng Như Huyễn và Hòa Thượng Viên Minh, Sư rất cảm kích, hoan hỷ và yên tâm. Nay sư góp ý thêm với DA rằng DA nên đi gặp các vị Đạt Ma để trình Pháp hành thiền ấn chứng, cầu tiến tu, Sư sẽ giúp DA trên gốc độ phương tiện này”.
Thưa thầy, con đã tự hỏi mình xem mình có nhu cầu ấy không, vì đó là điều con chưa từng khởi niệm. Lắng lòng một hồi con thưa với các Sư, “Dạ thưa Sư, trước khi gặp ai trình Pháp nhất định con phải biết về họ. Vậy Sư cho con xin quyển sách của các ngài ấy viết, con không xin kinh mà chỉ xin sách do các ngài tự chứng viết ra”. Thế rồi con nhận được quyển Ngay Trong Kiếp Sống Này của ngài Sayadaw U Pandita. Trước khi đọc con dặn lòng mình buông mọi Tôi Ta cũng như những thấy biết của mình để lắng nghe xem các ngài muốn nói gì. Trong lắng nghe con nhận ra rằng các ngài nhấn mạnh trở về với đề mục để đạt các cảnh Thiền cảnh chứng, rà soát thái độ và tỉnh thức trong mọi oai nghi nhưng chú trọng ngồi ghi nhận đề mục nhiều hơn. Con vô cùng hoan hỷ pháp Thầy giảng dạy hướng dẫn uyển chuyển tự nhiên không chấp vào những phương tiện chế định, “thấy liền biết liền tại đây ngay bây giờ, trọn vẹn với chính mình nơi thực tại để thấy ra bài học của pháp”.
Dạ thưa Thầy, con suy nghĩ rằng không cần phải đi trình, cứ từ từ mà dở từng trang Kinh Vô Tự, cuộc đời này là Trường Thiền vĩ đại, cứ vậy mà chiêm nghiệm, mà thấy ra, không ai biết mình bằng chính mình biết mình. Vì con nhận ra các cảnh thiền hỷ lạc, khinh an, tĩnh chỉ là trạng thái tâm, những trạng thái do thái độ sinh, đúng thời vị tính tự ứng hiện khi hành giả biết hồi đầu. Các quả vị Tu-đà-hoàn, Tư-đà-hàm, A-na-hàm, A-la-hán, Bồ Tát, Phật, từ những sự Xả ly, Ly tham, Đoạn diệt, giải thoát và giải thoát tri kiến từng phần cho tới toàn phần mà thành ra những tên gọi ấy. Thấy mình chứng được thiền này hay đắc quả vị kia đã là vọng rồi, vì pháp vốn như nhiên.
Thưa Thầy, nếu con phạm vào sai lầm kiến thủ vi tế xin Thầy dạy thêm cho con. Tận đáy lòng sâu thẳm con thành kính đảnh lễ tri ân Thầy.
Kính Bạch Thầy,
Thầy của con giảng kinh điển rất hay, luôn khuyên chúng con sống đúng chánh pháp, nhưng con phát hiện thầy sống không đúng như thầy nói, không có giới hạnh. Trường hợp này con phải cư xử thế nào ạ? Khi gặp con có phải đảnh lễ không? Có áp dụng “y pháp bất y nhân” trong trường hợp này được không ạ?
Con xin lỗi đã làm phiền Thầy.
Trong Truyện tiền thân của Phật, có kiếp Ngài hiến thân mạng mình cho quỷ Dạ-xoa để cầu xin nó nói một câu kệ ngôn của đức Phật quá khứ. Đó là y pháp bất y nhân. Nếu con còn quá dao động trước các tướng đúng sai, tốt xấu của người khác thì chính tâm con đã bất an rồi, làm sao phát huy trí tuệ và từ bi hỷ xả được?
Khi con gặp những chuyện bất bình ở đời, trước hết cần an tâm mình, đừng bận tâm chuyện thị phí bên ngoài. Chính con nghe kinh, hiểu pháp nhưng tâm vẫn bất an vì một chuyện bên ngoài, như vậy nếu con thường biết tâm mình thì sẽ dễ dàng thông cảm cho người khác, vì ai cũng đang trên đường tu tập từ sai xấu mà điều chỉnh cho đúng tốt thôi.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Con kính chào Thầy!
Con cảm ơn Thầy đã từ bi trả lời câu hỏi của con và cho con đường link để tìm. Nhưng tiếc là hình như ở Củ Chi chưa có chùa Nguyên Thủy nên con tìm không thấy. Có lẻ con chưa đủ duyên lành nên con chưa được như ý nguyện. Thôi thì con cứ vào mục hỏi đáp và pháp thoại của trang web này để đọc để nghe, cũng là một cách gần gũi bậc thiện trí rồi phải không Thầy?
Con thành tâm đảnh lể Thầy.
Phải, học như thế có khi còn hay hơn đến một ngôi chùa, nếu những người trong ngôi chùa đó làm con mất niềm tin, nên mới có câu “y pháp bất y nhân” là vậy.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thầy, cầu nguyện là nhu cầu tâm linh của con người.
Thế nhưng Phật giáo Theravada không tin là có quyền lực linh thiêng nào có thể cứu độ chúng ta.
Như vậy khi gặp tai ương, tật ách thì Phật tử Theravada phải làm gì?
Kinh xin thầy chỉ dạy cho con. Kính chúc thầy an khang.
Câu hỏi của con không rõ ràng, có thể do con dùng từ thiếu chính xác nên thầy không biết con muốn hỏi gì để trả lời. Vậy cho thầy hỏi lại: Ý con nói cầu nguyện là bày tỏ tâm nguyện hay cầu xin? Nhu cầu hay mong cầu? Cứu độ hay cứu giúp? Quyền lực thiêng liêng là ám chỉ uy quyền của thần linh hay nguyên lý của pháp?
1) Nếu cầu nguyện là bày tỏ tâm nguyện (thệ nguyện) thì Phật giáo Theravàda có cầu nguyện, thí dụ như nguyện tâm luôn thanh tịnh trong sáng, nguyện sống vô ngã vị tha, nguyện cho tất cả chúng sanh thấy ra chánh pháp v.v…Nhưng nếu cầu nguyện là cầu xin thì ai muốn cầu cứ cầu chứ Phật giáo Theravàda không khuyến khích.
2) Nhu cầu khác xa với mong cầu. Nhu cầu là điều cần thiết không thể thiếu, còn mong cầu thì ai mong mới cầu chứ đó không phải là nhu cầu tất yếu của mọi người. Theo Phật giáo Theravàda nhu cầu tâm linh của người Phật từ là sống đúng Bát Chánh Đạo, chứ không mong cầu được Phật, Bồ-tát hoặc Thần linh biệt đãi cho riêng mình.
3) Nếu cứu độ là quyền năng cho người mê được giác ngộ giải thoát thì Phật Giáo Theravàda không chấp nhận, nhưng nếu có nghĩa là khai thị cho người si mê lầm lạc thấy ra đường chơn lẽ chánh để tự biết chuyển mê khai ngộ thì đó là sứ mạng của bất cứ ai đã giác ngộ, không phải là đặc quyền của tông phái nào. Còn cứu giúp thì bất cứ ai cũng có thể cứu giúp người khác, nhưng có khi cầu thì không được mà không cầu lại được giúp.
4) Phật giáo Theravàda không dựa dẫm vào quyền lực thiêng liêng của bất kỳ cá nhân nào mà chỉ tuân theo nguyên lý của pháp (Y pháp bất y nhân). Nguồn lực thiêng liêng nhất đó là pháp nên đức Phật dạy “Pháp hộ trì người hành đúng pháp”. Vậy người sống đúng pháp sẽ được mọi nguồn lực thiêng liêng che chở, dù lực đó là nguyên lý nhân quả hay thần linh, Thượng Đế.