Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: vô thường

Question 1

Ngày gửi: 27-03-2012

Câu hỏi:

Thưa thầy, trí tuệ có vô thường không ạ?

Các chủ đề liên quan:

Answer

Tùy theo loại trí tuệ, nếu là vô sư trí tức bản chất trong sáng của tánh biết tự nhiên thì không thường không đoạn, không sinh không diệt, không khứ không lai, không hữu không vô, không tăng không giảm. Nếu là hậu đắc trí tức trí tuệ nhận thức được nhờ trải nghiệm pháp qua cuộc sống thì có vô thường sinh diệt, tăng giảm.

Question 2

Ngày gửi: 02-03-2012

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy, điều con chiêm nghiệm khi ứng dụng pháp hành là: Chân lý là vắng bặt dấu vết của cái ta ảo tưởng. Tự do là thoát khỏi ngục tù giam hãm bởi ảo tưởng của cái ta. Kính Thầy dạy dỗ thêm cho con ạ.

Các chủ đề liên quan:

vô ngã | bản ngã & đại ngã | vô thường | khổ & vô ngã

Xem câu trả lời

Answer

Vắng bặt cái ta thật sự thì tốt rồi nhưng dù còn cái ta cũng không sao. Chỉ cần thấy hành trình hoạt động của nó là được. Vắng bặt cái ta khi chưa thông suốt được hành trình sinh diệt, nhân quả, khổ lạc, chân giả… của ngã và pháp thì nó vẫn còn tái sinh.

Trên lý thì phân biệt ngã và vô ngã để thấy cái gì huyễn cái gì như , nhưng trên sự thì ngay đó có ngã thì thấy có ngã, không ngã thì thấy không ngã chứ không cần cố gắng vô ngã, vì cố gắng vô ngã cũng chính là ngã!

Nếu chỉ có cái chân thôi thì người ta không biết đó là chân. Nên cái ngã bày ra cái giả để qua cái giả mới biết cái chân. Đó là điều vi diệu không thể nghĩ bàn của pháp. Chung quy “thấy” mới là chính yếu, còn vô ngã thì muôn đời đã là thế rồi. Giống như có vàng giả mới biết giá trị của vàng thật, còn vàng thật tự nó nằm ngoài mọi giá trị. Thực ra không có gì để chứng ngộ cả, chỉ là thấy ra sự thật mà thôi, đó chính là Vipassanà hay Kiến Tánh vậy.

Question 3

Ngày gửi: 22-02-2012

Câu hỏi:

Bạch Thầy, hàng ngày con đều đọc phần hỏi đáp của Thầy để học hỏi từ thực tế thực hành giáo pháp của các bạn đạo. Con đã hỏi được nhiều điều, tuy nhiên còn chưa sâu. Con xin Thầy giảng thêm về câu Thầy hay nói: “Vô thường, khổ, vô ngã” ạ. Con có cảm nhận đây là chìa khóa để thoát khỏi khổ, nhưng con vẫn chưa định hình được cụ thể là thế nào. Mong thầy bố thí cho con. Con cảm ơn Thầy.

Các chủ đề liên quan:

Xem câu trả lời

Answer

Phần lớn chúng ta vì muốn được thường, lạc, ngã mà khổ. Như vậy khổ là do không thấy tính vô thường, khổ, vô ngã trong vạn pháp. Trong vô thường mà muốn thường hằng, trong khổ đau mà muốn hạnh phúc, trong các pháp vô ngã mà muốn đó là ta, của ta và tự ngã của ta thì gọi là điên đảo tưởng.

Các pháp do duyên sinh đều có biến đổi, có thành hoại, có sinh diêt. Do đó ai muốn chúng thường còn thì tự chuốc lấy khổ . Ví dụ như hoa Mai có nở có tàn nhưng ai muốn hoa Mai nở mãi không tàn thì sẽ khổ đau thất vọng.

Các pháp do vô minh ái dục hay do tham sân si tạo tác mà thành thì đều đưa đến sầu bi, khổ não. Ví dụ như đời người có sinh, già, đau, chết nhưng ai tham sống sợ chết thì sẽ khổ đau phiền muộn.

Các pháp vốn tồn tại trong sự vận hành theo quy luật tự nhiên của chúng, còn ý niệm “ta, của ta, tự ngã của ta” được gán ghép vào đó chỉ là ảo tưởng. Và chính ảo tưởng này đem lại khổ sầu. Ví dụ như mắt thấy mà cho là “ta thấy”, tai nghe mà cho là “ta nghe”… rồi “đây là con ta”, đây là “tài sản của ta”… nên mới khổ.

Question 4

Ngày gửi: 21-02-2012

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy, con nhận được tin anh con bị té, bất tỉnh và hàng xóm đưa đi cứu cấp khuya hôm qua. Anh này sống rất cô đơn, cô độc một mình và có bệnh. Con vô nhà thương thấy một người mê man nằm trần trụi như vậy thì thấy thật thương tâm và lo buồn. Thưa Thầy con phải nghĩ như thế nào để có thể bình an trở lại? Con xin cám ơn Thầy !

Các chủ đề liên quan:

vô thường | khổ & vô ngã

Xem câu trả lời

Answer

Đó là lúc con nên quán thấy tính chất vô thường, khổ, vô ngã của đời sống, đồng thời con cũng cần chiêm nghiệm xem nguyên nhân của sự thương tâm và lo buồn của con là gì, chứ không phải làm sao để có thể bình an trở lại.

Question 5

Ngày gửi: 02-01-2012

Câu hỏi:

Kính chào Thầy, con đã học được rất nhiều từ những bài pháp thoại của Thầy. Kính xin Thầy chỉ cho con chỗ thắc mắc này. Thầy dạy là khi bản ngã không còn thì chỉ có Pháp mà thôi, và mình hãy để cho Pháp vận hành tự nhiên. Hình như bên Bắc tông họ có nói là Pháp cũng không? Kính xin thầy hoan hỷ giải nghi chỗ này cho con. Kính chúc Thầy thật nhiều sức khỏe.

Các chủ đề liên quan:

Xem câu trả lời

Answer

Chính khi trí tuệ hoàn toàn vô ngã thấy rõ pháp vận hành đúng với tánh tướng thể dụng của nó thì mới gọi là pháp không. Còn khi con muốn đạt pháp này bỏ pháp kia thì pháp mới thành hữu trong ảo tưởng của mình. Khi một vị Tu-đà-hoàn hoặc Tư-đà-hàm không còn thân kiến, hoài nghi và giới cấm thủ thì vị ấy không còn ảo tưởng về ngã, hay đã thấy rõ vô ngã, nhưng một số pháp dưới dạng tập khí ngủ ngầm trong tiềm thức vẫn còn, ví dụ như còn tham ngũ dục hoặc sân với pháp đối ngại. Ngay cả một vị A-na-hàm vẫn còn tham ái trong thiền định, ngã mạn, trạo cử, vô minh v.v… do đó những vị ấy vẫn còn gọi là bậc hữu học, nghĩa là tuy ngã không mà pháp chưa không. Cho đến khi tuệ giác hoàn hảo không còn pháp trói buộc nào nữa, một vị A-la-hán không những ngã không mà pháp cũng không.

Question 6

Ngày gửi: 28-11-2011

Câu hỏi:

Thưa Thầy, Thưa Thầy, con nghiệm ra bất cứ khi nào con có ý định chánh niệm thì chẳng chánh niệm được mà rất mệt, mệt, chán, buông ra thì lại chánh niệm liền. Nếu như mình chẳng thể làm gì cả, cứ thuận theo Pháp vậy thôi thì tại sao ngày xưa Ngài Sariputta lại có thể cứ thể tiến một mạch lên các cảnh giới thiền khác nhau, ngài luôn niệm tiến lên vì ngài biết còn những cảnh giới cao hơn nữa. Nếu không có cái “ta” mà chỉ thuận pháp thôi thì cái gì quyết định việc ngài ấy cứ hướng lên, không bao giờ dừng lại, không bao giờ thỏa mãn với thế giới bên trong mình. Xin Thầy chỉ dạy giúp con với, con Tạ ơn Thầy.

Các chủ đề liên quan:

vô ngã | bản ngã & đại ngã | vô thường | khổ & vô ngã

Xem câu trả lời

Answer

Khi không chánh niệm tỉnh giác chính là không thuận pháp nên mới kẹt lại. Còn nếu thật sự chánh niệm tỉnh giác tức thuận pháp nên gọi là tiến lên. Phật dạy: “Không dừng lại, không bước tới” mới “tiến lên” khỏi luân hồi sanh tử. Nếu có cái ngã tiến lên thì thành đại ngã, làm sao vô ngã giải thoát được!

Question 7

Ngày gửi: 18-10-2011

Câu hỏi:

Thưa Thầy, tu học được một thời gian thì dường như là con cảm thấy mình chẳng hiểu gì cả Thầy à. Con cảm thấy hình như mình đang quan sát và chắp vá sự sinh diệt của các pháp quanh con và dán cho nó cãi nhãn “vô thường”. Nếu nói theo vật lý học thì tất cả mọi thứ trong và ngoài ta đều có chu kỳ phân rã riêng của nó. Tất cả sẽ gãy nát và tan rã. Nhưng con vẫn cảm thấy mình chẳng hiểu gì về vô thường cả, hình như là bản ngã của con đang chắp vá các sự kiện để định nghĩa cho được ‘vô thường’. Tương tự vô ngã con cũng suy nghĩ về nó và đánh giá hết sức chủ quan và chỉ muốn chứng minh là những nguyên lý ấy đúng. Thưa Thầy, con nghĩ nếu thực sự hiểu về vô thường thì sẽ phải cảm thấy rằng giờ đây mình còn đang sống là vô cùng hạnh phúc rồi. Nếu thực sự hiểu về vô ngã thì khi có thể giúp được ai đó thì phải hạnh phúc lắm lắm. Nhưng con lại chẳng thấy như thế, con chỉ thấy những gì bây giờ con đang biết toàn là rác rưởi, vô thường, vô ngã… Và nếu có ai đó hỏi con về những vô thường, vô ngã, niết bàn thì câu trả lời của con sẽ chỉ có thể là: “tôi chẳng biết gì cả. Chẳng hiểu gì cả, xin đừng hỏi tôi”. Thưa Thầy, con nghĩ như thế có gì sai mong Thầy phân tích và chỉ con với. Merci beaucoup Thầy.

Các chủ đề liên quan:

khổ & vô ngã | vô thường

Xem câu trả lời

Answer

Con không biết không hiểu là đúng. Nếu con cho rằng con đã hiểu đã biết về vô thường hay vô ngã thì con mới sai, vì thực ra con chỉ mới “có khái niệm, có quan niệm hay có kiến thức về” vô thường, vô ngã thôi, chứ con vẫn chưa thực thấy biết thanh tịnh. Vô thường, vô ngã là bản chất của pháp, không liên quan gì đến hiểu biết của con. Hiểu biết của con chỉ là hoạt động lý trí vọng thức, dù phong phú đến đâu cũng không chạm đến được thực tánh pháp, vì pháp tánh độc lập ngoài khái niệm, nên được gọi là bất khả tư nghì. Ngay cả đức Phật cũng tự nhận rằng dù Như Lai ra đời hay không ra đời bản chất của pháp vẫn vậy. Do đó khi hiểu biết của con bắt đầu chịu đầu hàng trước thực tánh bất khả tư nghì thì lúc đó thấy biết cũng bắt đầu thanh tịnh.

Khi tâm rỗng lặng trong sáng thì thấy biết liền thanh tịnh. Thấy biết thanh tịnh chỉ phản ánh trung thực bản chất tự nhiên của pháp (thực tánh pháp hay pháp tánh). Nói cách khác nó trả pháp về với bản chất vô thường, vô ngã đích thực của pháp chứ không xen cái ta hiểu ta biết đầy ảo tưởng của lý trí phân biệt theo khái niệm, quan niệm, hay kiến thức về vô thường, vô ngã chủ quan hoặc vay mượn từ bên ngoài. Con đang nghi ngờ về cái hiểu biết của lý trí là dấu hiệu tốt rồi đó.

Question 8

Ngày gửi: 17-08-2011

Câu hỏi:

Con áp dụng pháp quán Tứ niệm xứ, con đạt được chánh niệm tỉnh giác khá tốt. Song gần đây con lại nảy sinh một thắc mắc: “Khi quán Tâm thì cái gì quán Tâm? Tâm quán Tâm ư? Nếu lấy Tâm quán Tâm, thì Tâm nào quán Tâm nào?” Kính mong Thầy giải nghi cho con chỗ này. Con xin biết ơn Thầy. Kính Thầy.

Các chủ đề liên quan:

vô thường | khổ & vô ngã | Tứ Niệm Xứ

Xem câu trả lời

Answer

Có lẽ con mới vào trang web nên chưa đọc và nghe thầy giảng nhiều. Điều con hỏi thầy đã giảng quá nhiều rồi. Nếu tâm con có sân mà con biết nội tâm đang có sân thì đó là tâm niệm tâm chứ còn gì nữa. Sự thật là vậy thì con cứ biết vậy sao con lại đem lý trí ra mà giải đoán để tạo thêm nghi hoặc (lý trí sinh nghi). Mà sự thật quá hiển nhiên sao con lại nghi ngờ làm gì? Tập nhìn sự thật như nó là, đó mới là chánh niệm tỉnh giác. Nghi là hết chánh niệm tỉnh giác rồi.

Question 9

Ngày gửi: 14-08-2011

Câu hỏi:

Kính thưa thầy, vừa rồi con đã hỏi một câu không rõ ràng. Ý của con là Pháp vận hành một cách hoàn hảo ngoài ý muốn chủ quan của bản ngã. Thí dụ, người nông dân có thể cày sâu cuốc bẩm nhưng được mùa hay không người ấy không thể nào làm chủ được. Sắc là vô ngã vì vậy ta không làm chủ được sinh già bệnh chết. Duy chỉ có một thứ con cảm thấy có thể làm chủ được là sự hướng tâm của con. Thí dụ con muốn nghĩ về một nơi nào đó, nơi ấy sẽ hiện ra trong trí con với đầy đủ những chi tiết. Con không biết ai làm chủ sự hướng tâm này nhưng rõ ràng bên trong có ý muốn thì sẽ làm ra được. Con nghĩ rằng nếu sự hướng tâm không còn thì không ai còn chịu trách nhiệm những gì họ đã làm ra. Con không dám chắc những gì con vừa nếu ra là hợp với Đạo nên con xin được thầy chỉ dẫn. Con cám ơn Thầy.

Các chủ đề liên quan:

bản ngã & đại ngã | vô thường | khổ & vô ngã | Như lý tác ý | vô ngã

Xem câu trả lời

Answer

Hướng tâm tức tác ý (manasikāra), một trong 7 biến hành tâm sở, nó có mặt trong tất cả tâm, dù thiện, bất thiện, vô nhân hay duy tác. Vì vậy đã có tâm thì không thể vắng mặt tác ý, làm sao tác ý không còn được? Vậy thì vấn đề không phải là có hay không có tác ý mà là có thấy tác ý là vô ngã hay nhận lầm tác ý là ngã. Khi cái ta ảo tưởng tác ý thì chắc chắn sẽ có hướng tâm không thực (phi như tác ý: Ayoniso manasikāra). Khi tâm rỗng lặng trong sáng tức vô ngã thì hướng tâm sẽ trung thực (như lý tác ý: yoniso manasikāra). Do đó thầy mới hỏi con ai làm chủ và bây giờ thấy hỏi thêm ai tác ý?