Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: vô thức & Bhavaṅga

Question 1

Ngày gửi: 22-05-2013

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy. Con rất sợ rắn. Chỉ cần nghe ai nhắc đến rắn con đều sợ. Có lần đang ngồi tập trung nghe Sư Đức Hiền giảng Pháp, Sư nhắc đến rắn 2 lần, và con đã thét lên ngay giữa hội chúng đến 2 lần (tuy nhiên, nhiều lần nghe Thầy giảng Thầy lấy ví dụ cứ tưởng sợi dây là con rắn thì con không có sợ). Việc sợ này giống như đã ăn vào tiềm thức của con từ rất lâu rồi, nên giờ con rất sợ. Để đối trị việc sợ này, con đọc Kinh tâm từ rải đến các loài rắn mỗi tối được không, thưa Thầy. Xin Thầy từ bi chỉ dạy cho con. Con cám ơn Thầy

Các chủ đề liên quan:

hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga

Answer

Tất nhiên là được. Con đọc kinh hoặc tự mình rải tâm từ cho loài rắn càng tốt. Có thể trong quá khứ xa xưa nào đó con đã từng có mối quan hệ không tốt đẹp với rắn nên đã bị nó ám ảnh. Thường lắng nghe lại cảm xúc của mình khi sợ hãi khởi lên cũng là cách hoá giải nó.

Question 2

Ngày gửi: 03-05-2013

Câu hỏi:

Kính thưa sư. Xin cho con hỏi tánh biết cũng ở trong tâm hành? Những vong linh vất vưởng là những tâm hành đang hoạt động không thân xác? Khi bị gây mê tâm của mình đang ở đâu? Nếu tâm cũng đang ngừng hoạt động thì có phải nó chỉ là một phần của thân xác (bộ óc)… Con vô cùng ngưỡng mộ những bài viết của sư về đạo Phật, con kính mong sư giảng dạy về những thắc mắc của con. Con thành kính cám ơn và chúc sư mạnh khỏe.

Các chủ đề liên quan:

người âm & cõi âm | hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga

Xem câu trả lời

Answer

Tánh biết chính là khả năng riêng biệt của tâm. Người cõi âm vẫn đầy đủ năm uẩn, chỉ tại người cõi dương ở trong thế giới 3 chiều nên không thấy thôi, vậy tâm họ vẫn hoạt động bình thường trong điều kiện ở cõi họ. Người mê tạm thời không hoạt động trong vùng hữu thức nhưng vùng vô thức vẫn hoạt động nên khi hết mê liền có hữu thức. Giống như tài xế tạm thời không lái được khi xe hỏng máy, anh ta có thể ngủ một giấc cho đến khi xe sửa xong anh vẫn lái lại bình thường, sao nói anh tài xế là chiếc xe hư được?

Question 3

Ngày gửi: 18-03-2013

Câu hỏi:

Con xin đảnh lễ thầy! Thưa thầy, con hành thiền Vipassana khoảng gần nữa năm rồi. Khoảng trước đây một tháng con thấy tâm mình như một hồ nước, bề mặt phẳng lặng không gợn sóng, nhưng ở dưới như có sóng ngầm vậy. Con thấy những phiền não của con chỉ tạm thời lắng xuống chờ cơ hội nổi dậy. Rồi thời gian gần đây, con thấy con rất dễ nóng giận, lại muốn nói nhiều. Những lúc như vậy con nhận biết cơn giận, đôi lúc con chưa kịp nhận biết thì cơn giận bùng phát ra mất rồi. Có phải con cần nâng chánh niệm không thầy? Nếu nâng chánh niệm thì con không biết phải làm sao cho tự nhiên chứ không phải là ngã? Con chúc thầy sức khỏe!

Các chủ đề liên quan:

tiềm thức | thiền tuệ | thiền Minh Sát - Vipassanā | hữu thức & ý thức | vô thức & Bhavaṅga

Xem câu trả lời

Answer

Con hành Vipassanà theo kiểu ức chế mà nhiều người thường nhầm lẫn, do đó sự tinh tấn của con đã giúp con yên bằng cách dồn nén những tạp niệm vào trong tiềm thức bhavanga mà thôi. Và bây giờ con bắt đầu thấy nó bùng lên như lửa than ủ trong tro khi gặp duyên thì lập tức bùng cháy. Vipassanà có một nghĩa rất dễ hiểu là CHỈ THẤY THÔI chứ không buông xuôi mà cũng chẳng cần ức chế gì cả. Nếu con thấy được “bí quyết” này thì thật là dễ dàng và hiệu quả tức thời.

Question 4

Ngày gửi: 14-03-2013

Câu hỏi:

Con kính chào Thầy! Thầy cho con hỏi, lúc trước khi con hành các loại Thiền khác, nó khiến Tâm con Thanh Tịnh. Sau này con mới hiểu trạng thái đó là do ức chế tâm mà thành chứ không phải là Thanh Tịnh. Mấy tháng nay con hành theo lời dạy của Thầy, con yên lặng quan sát các vọng niệm khởi lên chứ không phản kháng hay gạt bỏ nó qua như trước kia nữa. Nhưng từ đó con thấy Tâm mình ồn ào, loạn động hơn trước. Con cứ nhìn, còn nó cứ loạn, giống như người ta đứng nhìn một đám người đang đánh lộn mà không biết làm gì vậy. Xin Thầy dạy cho con biết con đã sai ở đâu và phải làm thế nào. Con kính chúc Thầy Vạn An!

Các chủ đề liên quan:

thực hành chưa đúng | hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga

Xem câu trả lời

Answer

Điều đó chứng tỏ rằng sự thanh tịnh trước đây của con chỉ là sự dồn nén của tâm (hữu thức và vô thức) nên khi con không làm như vậy nữa thì sự ồn ào vẫn y nguyên. Nếu con thực sự chỉ đứng nhìn mà không phê phán, kiểm duyệt, giải quyết thì dần dần con sẽ thấy được sự vận hành, sự sinh diệt của các cảm giác, cảm xúc, tư tưởng,… Trong cái nhìn bất động đó thì các pháp sinh sẽ tự diệt chứ không cần cái ta can thiệp vào. Đó mới chính là thanh tịnh.

Question 5

Ngày gửi: 03-03-2013

Câu hỏi:

Con đem hết lòng thành kính đảnh lễ Thầy! Thưa Thầy trước đây khi gặp Thầy do không sáng suốt mà con đã tỏ ý không tôn kính Thầy. Nay con xin sám hối lỗi lầm mà con đã mắc phải. Kính mong Thầy từ bi tha thứ cho con. Giờ con mong Thầy giải đáp giúp con thắc mắc như sau: Gần đây khi ngồi thiền những suy nghĩ khởi lên trong tâm có ít đi, song khi ngủ nó lại khởi lên nhiều hơn. Và con có thể cảm nhận được nó. Những suy nghĩ này tới suy nghĩ khác cứ nối tiếp nhau như từng đợt sóng. Nhiều khi con lại không hài lòng về việc này, con biết như vậy là còn mong cầu một trạng thái nào đó an ổn hơn. Nhưng con vẫn còn hoài nghi nhiều về điều này. Con xin Thầy giúp con được sáng tỏ. Con thành tâm biết ơn Thầy!

Các chủ đề liên quan:

vô thức & Bhavaṅga | hữu thức hóa vô thức | tiềm thức | hữu thức & ý thức

Xem câu trả lời

Answer

Có thể là trong khi ngồi thiền do mong cầu trạng thái yên ổn nên con đã ít nhiều dồn nén những cảm xúc hay tư tưởng vào tiềm thức, vì vậy mà con ít thấy có cảm xúc hoặc tư tưởng khởi lên. Chính những cảm xúc và tư tưởng bị dồn nén này đã trở thành tập khí hay những khuynh hướng vô thức, tạo lực xung động để xuất hiện thành những giấc chiêm bao. Và ngay cả ban ngày khi con không ngồi thiền để ổn định tâm, thì những xung động này vẫn xuất hiện dưới dạng những tạp niệm (mộng mị ban ngày). Con nên trở về trọn vẹn trong sáng với những hoạt động hàng ngày nhiều hơn để hữu thức hoá những xung động vô thức và nên bỏ dần thói quen ngồi thiền với ý dồn nén để được yên ổn. Thiền là để thấy ra cái thực (thực tánh pháp) chứ không phải để bám trụ hay đạt được bất kỳ trạng thái nào. Thay vì cố gắng định tâm để rồi vô tình tạo ra dồn nén, con chỉ cần buông thư cho thân tâm tự ổn định một cách tự nhiên thì con dễ dàng vào định sâu mà không tạo ra sự dồn nén nào của cái ta ý chí.

Question 6

Ngày gửi: 20-02-2013

Câu hỏi:

Năm mới con Chúc Thầy thân tâm thường lạc, vạn sự kiết tường! Thưa Thầy con mới biết đến trang này, con thấy rất hay. Con có vấn đề thắc mắc xin Thầy chỉ dạy cho. Làm sao Chánh niệm trong lúc ta đang ngủ, đêm nào con cũng nằm mơ cả, mộng lành cũng có, mộng dữ cũng có, cho nên con rất sợ ngủ, có phải nghiệp con rất nặng không Thầy? Kính mong thầy giải bày cho, Con kính chào Thầy.

Các chủ đề liên quan:

tinh tấn chánh niệm tỉnh giác | hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga | hữu thức hóa vô thức

Xem câu trả lời

Answer

Nếu ban ngày con chánh niệm tỉnh giác tốt thì vô thức của con sẽ được chuyển hóa (hữu thức hóa vô thức). Khi vô thức được chuyển hóa, con sẽ không còn chiêm bao mộng mị nữa. Và ban đêm dù có mộng thì trong giấc mộng, tâm thức con vẫn có chánh niệm tỉnh giác (mộng trung ý thức). Vì vậy trước khi ngủ con cần nên chánh niệm tỉnh giác với tâm buông xả là được.

Question 7

Ngày gửi: 15-11-2012

Câu hỏi:

Kính bạch Thầy, con xin thầy chỉ dạy giữa Tiềm thức và Vô thức có gì giống và khác nhau ạ. Con xin đảnh lễ Thầy.

Các chủ đề liên quan:

hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga

Xem câu trả lời

Answer

Tiềm thức là trạng thái tiềm ẩn của tâm trước và sau một tiến trình tâm hiện khởi trên đối tượng của nó. Ví dụ mắt thấy đối tương sắc là một tiến trình tâm qua nhãn môn. Trước khi mắt thấy sắc thì tâm ở trạng thái tiềm thức, sau khi mắt thấy sắc thì tâm trở về trạng thái tiềm thức cùng với bản sao của tiến trình vừa trải nghiệm. Các tiến trình tâm hiện khởi như vậy là hoạt động của hữu thức, còn những hoạt động ngấm ngầm trong tiềm thức thì ý thức không biết được nên gọi là vô thức. Vậy vô thức chính là hoạt động tự nội của tiềm thức.

Question 8

Ngày gửi: 07-08-2012

Câu hỏi:

Kính thưa thầy, xin Thầy hoan hỷ cho con hỏi. Bên Duy Thức họ nói rằng Ý Thức là người làm vườn, và Tàng Thức (Alaya) là thửa vườn, đất trồng. Người làm vườn (ý thức) vun xới, gieo trồng, nhưng chính thửa vườn (tàng thức) mới sinh ra hoa trái (tuệ giác). Và con nghe bên Duy Thức dạy là mình phải đặt niềm tin vào sự vận hành của tàng thức (Alaya), vì nó phát sinh ra tuệ giác. Thưa thầy việc ấy có đúng không, và khi thầy nói “để cho pháp vận hành”, điều này có giống với sự vận hành của tàng thức không? Kính xin thầy hoan hỷ chỉ dạy cho con. Con cũng ngại hỏi Thầy vì có lẽ hơi lý thuyết, nhưng không biết hỏi ai. Con kính cám ơn Thầy.

Các chủ đề liên quan:

vi diệu pháp & duy thức học | hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga | trí tuệ & từ bi

Xem câu trả lời

Answer

Abhidhamma (Vi Diệu Pháp) không nói như vậy, vì thực ra Tâm (Tánh biết) có 2 phần: Phần hữu thức và phần vô thức. Hữu thức bao gồm hoạt động của 6 thức nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân và ý thức. Vô thức bao gồm hoạt động của Ý Giới mà Duy Thức gọi là Mạt-na thức và của Bhavanga mà Duy Thức gọi là A-lại-da thức. Hoạt động của vô thức tuy rộng lớn hơn hữu thức rất nhiều, nhưng không phải tuệ giác chỉ xuất phát từ vô thức (cũng không chỉ từ hữu thức) mà tuệ giác là tánh biết toàn diện (tâm) bao gồm cả hữu thức lẫn vô thức khi không còn bị cái ta ảo tưởng tham sân si (vô minh ái dục) che ám nữa. Giống như mặt trời tự chiếu sáng khi không còn bị mây che.

Question 9

Ngày gửi: 06-07-2012

Câu hỏi:

Thưa Thầy cho con hỏi sau một thời gian quan sát tâm mình con nhận thấy rằng: 1. Khi mọi thứ xung quanh con ồn ào nhất cũng là khi tâm con an định và trú tâm sâu nhất. Có đôi khi con còn cảm thấy nhức đầu. Đó có phải là do con dụng công quá mức hay còn bất mãn với mọi thứ xung quanh phải không thầy? 2. Con thấy rằng hầu như mọi hành động thường ngày của mình đều là vì người khác. Mình cầu mong mình đẹp mà cái đẹp này là do người khác mang lại. Mình cầu mong thành công để được người khác cho mình là thành công. Tất cả mọi thứ đều là phụ thuộc vào người khác chứ có phải của mình và do mình đâu. Con nhớ Thầy nói chỉ có giải thoát trong các mối quan hệ chứ không có giải thoát cá nhân. 3. Có nhiều lúc mình hành động một cách vô thức theo vô minh ái dục mà không hiểu tại sao mình lại làm vậy, vì cái gì? Con cám ơn Thầy và mong Thầy chỉ dạy cho con.

Các chủ đề liên quan:

hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga | trình pháp & chiêm nghiệm

Xem câu trả lời

Answer

1) Đúng là khi bất mãn với ngoại cảnh thì tâm thích trú vào sâu bên trong. Ở một mức độ nào đó hay trong một số trường hợp nhất định thì như vậy cũng tốt, nhưng nếu đó là một phản ứng đã trở thành thói quen thì không tốt, vì như vậy là thiếu sự kiên nhẫn để giáp mặt với thực tế, thiếu sự khoan dung để cảm thông với hoàn cảnh và thiếu trí tuệ sáng suốt để thấy ra bản chất thật của thực tại thân tâm cảnh.

2) Nếu vì người khác là lòng từ, bi, hỷ, xả hay hành động đem lại lợi ích cho người khác mà không vụ lợi thì đó là vô ngã vị tha. Ngược lại, nếu vì người khác là do bị lệ thuộc vào họ hay vì vụ lợi cho cá nhân mình thì đó mới là ích kỷ. Thường biết mình trong sự tương giao với hoàn cảnh xung quanh để phát hiện ra đâu là hữu ngã vị kỷ đâu là vô ngã vị tha cũng chính là đang đi trên đường giác ngộ. Vì vậy, giải thoát là ở trong sự tương giao với vạn pháp mà không bị ràng buộc bởi mối quan hệ chủ quan của những cái ta ảo tưởng.

3) Một hành động vô thức thường xuất phát từ tâm vô nhân dị thục (quả của nghiệp nhân quá khứ) hay nói cách khác là từ tập khí ngủ ngầm mà phân tâm học gọi là một khuynh hướng xung động vô thức xuất phát từ tiềm thức.