Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: tứ thiền bát định

Sādhu lành thay! Tuyệt vời!

Đúng như vậy. Đó cũng là sự khác biết giữa nhất tâm của định an chỉ trong thiền hữu sắc, vô sắc với nhất tâm của chánh định, trọn vẹn tự nhiên hay an nhiên tự tại.

Thiền định vẫn đúng nếu phân biệt rõ:

– Đâu là tứ thiền bát định thuộc định an chỉ (concentrated) – tập trung vào một đối tượng để an trú tâm trên đối tượng đó. Định này vẫn còn trong phạm vi sắc giới và vô sắc giới định, không phải là chánh định trong Phật giáo, vì chúng trở thành 2 kiết sử sắc ái và vô sắc ái, trở ngại cho sự giác ngộ giải thoát hoàn toàn.

– Đâu là chánh định trong Bát Chánh Đạo, hay trong Tam Vô Lậu Học – Giới, Định, Tuệ. Định này không dao động (unshakable) hay an tịnh (peaceful) trước mọi đối tượng pháp thế gian: Được-mất, hơn-thua, thành-bại, vui-khổ, khen-chê, vinh-nhục v.v… nên vẫn luôn trọn vẹn với khoảnh khắc đang là. Định này một Phật tử chơn chánh đương nhiên là có.

Thiền định thì lúc nào cũng cần, nhưng phải là chánh định chứ không phải định hữu sắc, vô sắc (tứ thiền bát định) mà Bồ-tát Siddhattha đã từng hành theo ngoại đạo và thấy không đưa đến giác ngộ nên đã bỏ.

Chánh định là định luôn kết hợp với giới và tuệ trong “tam vô lậu học” mà thiền minh sát thể hiện trong tinh tấn chánh niệm tỉnh giác hay trong thận trọng chú tâm quan sát v.v… Định này mới là chánh định.