Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: tinh tấn chánh niệm tỉnh giác

1) Khi chỉ còn tánh biết quan sát rõ ràng mọi sự thì cái ngã lăng xăng tạo tác không còn, lúc đó làm sao còn có sát đạo dâm vọng được, không những vậy mà lúc đó mọi hành vi cử chỉ đều là giới, nên Phật gọi đó là giới vô lượng. Có lần một vị Tỷ kheo bạch Phật rằng giới luật nhiều quá con không nhớ hết để giữ, Phật dạy vị ấy chỉ cần giữ tâm thôi là được. Giữ tâm chính là trở về với tánh biết để thấy thân tức là giữ giới, thấy thọ, tâm tức là thiền định, thấy pháp tức là thiền tuệ vậy. Như vậy chỉ khi thấy biết chân thực thì giới định tuệ mới hoàn hảo được.

2) Nếu không thấy biết sự sinh, diệt, vị ngọt và sự nguy hại của những vọng tâm mà chỉ muốn ngưng dứt tâm thôi thì không những không ngưng dứt được mà còn dồn nén chúng vào vô thức để chúng ngày càng lớn mạnh thêm, như vậy muôn đời không thể giác ngộ giải thoát được. Nhưng nếu biết thận trọng chú tâm quan sát mọi sự thì vọng không thể nào khởi được, mà có khởi thì liền thấy sự sinh, diệt, vị ngọt  và sự nguy hại của nó nên mới có thể xuất ly. Do đó đức Phật dạy: “Không nên chế ngự ý, hoàn toàn về mọi mặt” (S1,14) mà chỉ khi thấy biết trung thực thì mới thoát ly được chúng.

3) Trong thấy chỉ thấy thôi, trong nghe chỉ nghe thôi, … trong biết chỉ biết thôi không xen “cái ta” tư tưởng, quan niệm, thành kiến, tình cảm chủ quan (thức tri, tưởng tri) vào thì liền thấy như thật, tức thấy pháp thực tánh. Đó là thấy biết của trí tuệ (tuệ tri). Biết thận trọng chú tâm quan sát thực tại, biết trở về trọn vẹn tỉnh thức ngay đây và bây giờ chính là cách mà đức Phật gọi là tinh tấn, chánh niệm, tỉnh giác với thân-thọ-tâm-pháp vậy.