Kính thưa Sư, câu hỏi của con rất sơ cơ. Các sư hay dạy tụi con về nghiệp, quả báu, nhưng làm sao kiếp này mình bố thí, kiếp sau mình giàu sang, phú quý; hay dâng hoa, vô sân thì đươc xinh đẹp… Con thắc mắc vì con mong muốn có một dẫn chứng cụ thể như một phương trình hóa học chẳng hạn. Con kính tri ân Sư.
Đó là luật nhân quả rất tự nhiên. Điều này con có thể chiêm nghiệm trong đời sống hàng ngày nơi bản thân hay nơi những người xung quanh là có thể thấy được. Không cần kiếp sau đâu, kiếp hiện tại cũng chứng minh được điều đó. Ví dụ, khi con sẵn lòng trao tặng, chia sẻ với người khác là con đã giàu rồi. Giàu không phải là có tiền của nhiều, vì lắm người tiền của dư dật mà vẫn vơ vét thêm, không dám chia sẻ cho ai, như vậy là quá nghèo phải không? Và khi nào tâm con sân cứ soi gương mà coi, lúc đó mặt con rất xấu. Một người tối ngày sân thì mặt mày nhăn nhó làm sao mà đẹp được. Ngược lại một người tâm không sân, luôn dịu dàng, hiền thiện, mát mẻ thì mặt mày tươi tắn như hoa sao mà không đẹp được!
Ý nghĩa rất thú vị của cuộc sống là khám phá ra chân lý ẩn tàng trong đó. Nếu con không chịu chiêm nghiệm học hỏi để khám phá sự thật mà nhờ người khác chứng minh thì giác ngộ đâu còn thú vị gì nữa! Hãy quan sát, chiêm nghiệm rồi sự thật sẽ là câu trả lời phong phú và chính xác nhất cho con. Đừng học đạo bằng lý trí thu nhặt những thông tin bên ngoài. Đạo chính là chân lý trong đời sống. Chiêm nghiệm đời sống là bí qyuyết thấy ra sự thật đó con. Chúc con thật hạnh phúc khi khám phá ra những sự thật này.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy,
1. Căn cơ hay trình độ Tâm của một người có liên hệ gì với Hệ số thông minh (IQ) không? Một người thông minh, có trình độ cao (tiến sĩ, giáo sư) khi gặp duyên tu học thì sẽ tiến bộ nhanh hơn người bình thường? Vì nếu có IQ cao thì học pháp sẽ hiểu nhanh hơn, áp dụng ít sai hơn v.v…?
2. Một người có tính cách hướng nội sẽ dễ tu hành hơn hướng ngoại phải không Thầy? Con thấy là bằng cách giảm bớt các mối quan hệ xã hội thì Tâm ít bị phân tán, dễ tu thiền hơn.
Con kính xin Thầy minh giải.
Con cám ơn Thầy
Xem câu trả lời
1) Trình độ giác ngộ không liên hệ đến IQ. Một người giác ngộ có thể có chỉ số thông minh cao, nhưng một người có IQ cao thì không chắc gì giác ngộ được. Người có IQ cao có thể rất khôn ngoan tinh xảo, hoạt động lý tính tuyệt vời nhưng đồng thời bản ngã tham sân si cũng có thể cao theo, như vậy làm sao có trí tuệ giải thoát được. Trí tuệ đối nghịch với lý trí, nên nếu lý trí không có trí tuệ soi sáng sẽ chính là gốc của vô minh. Trí tuệ được định nghĩa như Lão Tử là: “Trí giả nhược ngu” vì nó phải hồn nhiên, chất phác, không so lường, không dục vọng (kiến tố, bảo phác, thiểu tư, quả dục). Giác ngộ giải thoát trong đạo Phật là không còn bản ngã vô minh ái dục, chứ không phải là sở học cao. Một vi Tăng 4 tháng không học thuộc một câu kệ mà vẫn đắc quả A-la-hán. Tổ Huệ Năng mù chữ vẫn ngộ. Nên Lão Tử nói “Vi học nhật ích, vi đạo nhật tổn”. Học lý trí thì ngày càng tăng, học đạo thì ngày càng giảm. Đó là hai thái độ đối nghịch đối với cái ta ảo tưởng vậy.
2) Hướng nội không hẳn là tốt hơn hướng ngoại. Quan trọng vẫn là thái độ tâm. Khi cần hướng nội thì hướng nội, khi cần hướng ngoại thì hướng ngoại, đôi lúc phải hướng cả hai hoặc chẳng cần hướng vào đâu cả. Người hướng nội dễ sinh thụ động, trầm trệ, nếu nặng sẽ trở thành trầm cảm, thu rút, cô lập. Người hướng ngoại dễ sinh dao động, trạo cử, nếu nặng thì bị rơi vào phấn khích, căng thẳng, bất an. Người chánh niệm tỉnh giác hay định tĩnh sáng suốt sẽ tự biết điều hòa không để thiên lệch trong ngoài.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa thầy, có thể nói rằng con người hiện nay đang sống trong vô minh, tăm tối. Thế nhưng cá biệt, trong đó có một số người bỗng dưng được ánh sáng tuệ giác soi vào phá tan sự vô minh đó. Tại sao vậy? Tại sao giác ngộ có thể chợt đến với người này còn người khác thì không? Con có thể tự thỏa mãn bằng những câu trả lời từ quan điểm nhận thức (Phật Pháp) của mình. Nhưng con không dám tin đó là sự thật. Con không tin rằng tất cả mọi tiến trình diễn biến qua thời gian là cái nhân của sự giác ngộ. Khi sống trong vô minh, ta luôn tạo tác, sinh ra nhân quả. Nhưng giác ngộ lại không hề liên hệ, phụ thuộc vào sự nhân quả ấy. Chỉ là bỗng dưng ánh sáng tuệ giác chợt đến phá tan bóng tối vô minh, chẳng còn nhân quả. Tại sao đối với người giác ngộ thì nó thật tự nhiên còn những người khác thì không thưa thầy?
Xem câu trả lời
Không phải vậy đâu. Làm gì có chuyện “bỗng dưng được ánh sáng tuệ giác soi vào” mà “ngồi chờ sung rụng”! Tuệ giác giống như mặt trời tự soi sáng, nên tuệ giác tự đến, không phải do ai nỗ lực tạo tác ra được. Tuy nhiên phiền não như những đám mây che khuất mặt trời, mây càng dày mặt trời càng tối, nhưng thực ra mặt trời vẫn vậy. Muốn mặt trời tuệ giác soi sáng thì phải không còn mây phiền não che lấp nữa mới được. Tu không phải là để tạo ra mặt trời tuệ giác, mà để loại trừ phiền não, thì lập tức mặt trời tuệ giác chiếu sáng ngay thôi. Nhưng phiền não phát xuất từ cái ta ảo tưởng, nên diệt trừ phiền não chỉ là diệt trừ cái ngọn, phải diệt trừ tận gốc cái ta ảo tưởng thì phiền não mới không còn, tuệ giác tự hiện. Việc tụê giác xuất hiện có vẻ bất ngờ nên tưởng là “hoát nhiên” bất chợt. Bản ngã tưởng rằng do công phu tu tập của mình mà có tuệ giác nên mới rơi vào nhân quả, thời gian. Khi tuệ giác tự nhiên xuất hiện thì quá ngạc nhiên bất ngờ nên mới gọi là “hoát nhiên giác ngộ”! Tất nhiên mặt trời chiếu sáng không phải là quả của nhân diệt trừ cái ta ảo tưởng. Quả của diệt trừ này là không còn mây phiền não che lấp nữa mà thôi. Tuy nhiên, phá trừ cái ta ảo tưởng cũng chính là việc của tuệ giác chứ không phải là ai khác cả. Đó là lý do tại sao các vị thiền sư nói “Chân giác vô công” vậy.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Con cảm ơn thầy, con nhận được câu trả lời lần trước của thầy, con rất vui và đã giúp ích cho con rất nhiều. Con mong thầy làm rõ giúp con trong trạng thái tâm này: Giáp mặt với hiện tại chỉ còn HƠI THỞ và tình huống ĐANG LÀ (không còn ý niệm về bản thân như được tôn trọng, được khen chê, được thấy mình làm tốt nhiều việc, không tự ti hay là gì đi nữa), mà chỉ còn niềm vui sống với hơi thở và những sự vụ mà pháp đang vận hành theo duyên nghiệp đến với mình nơi hiện tại đang là. Ở đó bỗng quên mình đi không còn lo lắng hay sợ hãi nữa (vì trạng thái tâm không còn cảm nhận về cái tôi nữa), bây giờ, chỉ còn niềm vui sống trọn vẹn cùng hơi thở CHÁNH NIỆM và sự vụ đang là trong trạng thái tâm “phục vụ để hoàn toàn – hoàn toàn để phục vụ”. Ở đó không còn khái niệm, không còn chờ thời gian cứu cánh, đón nhận mọi pháp đến với mình bình thản, không lo âu, không hy vọng, không thất vọng… Tất cả chỉ là bài học để mình sống đúng, sống tốt hơn. Con mong thầy làm rõ giúp con, trạng thái tâm đó và tinh thần: “phục vụ để hoàn toàn – hoàn toàn để phục vụ” con còn phải điều chỉnh thêm gì? Con thưa thầy.
Sống luôn chánh niệm tỉnh giác ngay nơi hiện tại, như vậy gọi là sống tùy duyên thuận pháp, không có gì sai. Tuy nhiên đã sống tùy duyên thuận pháp thì chỉ cần tâm rỗng lặng trong sáng là có thể trọn vẹn với tất cả mọi hoạt động, mọi trạng thái, mọi tình huống chứ không cần phải chỉ trọn vẹn với hơi thở. Có khi chỉ cần có chánh niệm tỉnh giác thôi còn đối tượng nào cũng được, hoặc không cần đối tượng nào bên ngoài mà lấy ngay chánh niệm tỉnh giác làm đối tượng cũng được. Chánh niệm là tâm không thất niệm, tạp niệm và vọng niệm, nên đôi lúc chánh niệm có cái tên gọi khác là vô niệm. Tỉnh giác là không mê mờ đối với thực tại (trạng thái đang là), không bị ý niệm, tư tưởng, quan niệm, tình cảm v.v… che lấp. Tánh biết trong sáng tự nhiên luôn có đức tính sáng suốt, định tĩnh, trong lành và ung dung tự tại trong vạn pháp, chỉ có bản ngã tham sân si mới tự làm khổ mình mà thôi.
“Phục vụ để hoàn toàn” là lấy việc làm lợi mình lợi người, vô ngã vị tha, để thể hiện đời sống giới định tuệ, giải thoát, giải thoát tri kiến (giác ngộ giải thoát). “Hoàn toàn để phục vụ” làsống trọn vẹn trong giới định tuệ, giải thoát, giải thoát tri kiến để thể hiện đời sống tự giác, giác tha. Đây chính là đời sống của người Phật tử chân chính: “Thuận pháp tùy duyên, vô ngã vị tha”. Tuy nhiên cũng cần thận trọng, chú tâm quan sát thật rõ ràng trạng thái thân tâm để không rơi vào cái ngã vi tế: Đó là cái ngã “niềm vui sống trọn vẹn cùng hơi thở” hoặc cái ngã vị tha “phục vụ để hoàn toàn, hoàn toàn để phục vụ”. Cần nhớ rằng giải thoát giác ngộ không phải là trạng thái mà chỉ là thái độ thấy biết mà thôi.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Xin Thay cho con biet Thay da giai thoat chua? Neu giat thoat roi thi giup con giai thoat luon. Chu song o day sao thay kho qua? Cam on Thay
Xem câu trả lời
Chính tâm trạng nôn nóng muốn giải thoát đã làm con không chịu nổi khổ đau. Khi con thấy khổ đau là bài học để con thấy ra chính mình và bản chất cuộc sống thì con sẽ biết trân quý nó và con sẽ vô cùng cám ơn những nỗi khổ đau đã giúp con giác ngộ sự thât. Chỉ có giải thoát khi nào con giác ngộ ra sự thật. Tuyệt đối không có cách nào để giải thoát được khi con vãn chưa thấy ra sự thật về chính mình và cuộc sống. Ví như khi con lạc vào rừng, không phải chỉ nôn nóng muốn thoát ra là thoát ra được, mà con phải sáng suốt biết rõ khả năng của minh và nhẫn nại khám phá những nguy hiểm của khu rừng ấy thì mới tìm thấy đường ra. Hãy học từ đau khổ bài học giác ngộ giải thoát.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Nam-mô Bổn sư Thích-ca Mâu-ni Phật. Theo Đại thừa phải tu rất nhiều kiếp mới đạt quả giác ngộ (hình như là 3 đại a-tăng-tỳ kiếp). Còn theo kinh điển Nguyên thủy thì như thế nào? Liệu ta có thể giác ngộ ngay trong đời này được hay không? xin cảm ơn quí thầy.
Xem câu trả lờiGiác ngộ ngay trong đời này, hay thậm chí ngay bây giờ cũng được, mà trải qua 3 đại a-tăng-kỳ kiếp cũng đúng. Vì nếu bạn đã tu 3 đại a-tăng-kỳ kiếp rồi thì đời này giác ngộ là phải rồi. Hơn nữa có hai loại giác ngộ: Giác ngộ ban đầu (ngộ tánh thì lúc nào cũng được) còn giác ngộ sau cùng thì phải có thời gian. Thiền Tông nói “Lý đốn ngộ, sự tiệm tu”. Ngộ lý là ngộ ban đầu thì ngay bây giờ cũng được, nhưng để hóa giải được mọi tập nhiễm thì phải trải qua thời gian lâu dài. Ví dụ: Chúng ta có thể biết ngay mình bệnh gì, nhưng chữa trị thì phải mất một thời gian nhất định mới khỏi. Tốt nhất là đừng nghĩ tới thời gian, cứ lo tu hành là được.