Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: tâm sân

Sân là thái độ phản kháng lại điều không vừa ý. Nhưng không vừa ý lại do muốn được như ý. Muốn được điều như ý hay bám víu điều đã được như ý chính là tham. Vậy do tham mà có sân.  Sự nhiệm mầu của Phật Pháp không phải là đạt được điều như ý, mà là thấy ra bất như ý là thái độ của tâm chứ không có điều gì bất như ý cả. Chính vì con muốn giữ tâm không dao động nên nó mới dao động. Vấn đề không phải là cố giữ tâm không dao động để rồi khi gặp cảnh nghịch thì càng dao động hơn (nổi sân), mà vấn đề là con có thấy, nghe… biết và đón nhận mọi sự đúng như chính nó hay không. Tâm con như thế nào con thấy như vậy, đối cảnh như thế nào con thấy như vậy, không phê phán, không kiểm duyệt thì làm sao sân được.

Khi chồng con nói gì, làm gì con chỉ thấy ông ta là chướng ngại của con nên con mới sân, nếu con thấy ông ta đang giúp con thấy lại mình và nhờ đó con phát huy được nhẫn nại, từ bi, thuơng yêu, thông cảm và trí tuệ thấy đúng bản chất của pháp thì con còn cám ơn ông ta nũa là khác. Con không thể nào không dao động khi tâm con không đủ phẩm chất của một sự tĩnh lặng thật sự sau khi đã trải qua những thử thách cam go.

Con quan sát như vậy là đã đúng. Thực ra khi con quan sát tâm sân thì tâm sân đã diệt rồi, lúc đó chỉ còn lại những trạng thái thân biểu hiện khi tâm sân sinh khởi, nhưng sự sinh diệt của thân vật lý chậm hơn sự sinh diêt của tâm nhiều lần nên mặc dù tâm sân đã diệt mà trạng thái thân tương ưng vẫn còn đang tiếp diễn và nguội dần để trở về trạng thái quân bình tự nhiên. Vì vậy, chỉ cần thận trọng chú tâm quan sát thì pháp hữu vi của thân tâm tự diệt, không cần phản ứng hay cố gắng tạo tác một cách hữu vi hữu ngã để xử lý. Càng lăng xăng giải quyết thì chỉ càng kéo dài thêm trạng thái sân của thân tâm mà thôi.

Nhớ là có 2 sự minh bạch: Một là thái độ tâm minh bạch, nghĩa là tâm rỗng lặng trong sáng. Hai là đối tượng minh bạch, tức là pháp như thị, không bị khái niệm, tư tưởng hay quan niệm bóp méo, chứ không cần phải rõ ràng theo hiểu biết của kiến thức.

Có thể kiếp trước con là một ẩn sĩ ưa thích lối sống độc cư thiền tịnh nên bây giờ cảm thấy mình lạc lõng giữa những cảnh tụ hội ồn ào đông đúc, hoặc khi con đã thấy ra cảnh tiệc tùng vui chơi náo nhiệt chẳng có lợi ích gì cả nên con chán ngán v.v… Nếu là như thế thì không hẳn là sân. Bồ-tát Sĩ-đạt-ta trước khi đi xuất gia, hay công tử Yassa chán cảnh ăn chơi của mình, nửa đêm bỏ ra ngoài tìm bầu trời thoáng mát cũng có tâm trạng như vây. Bản thân thầy trước khi xuất gia cũng có tâm trạng không khác gì con. Tại sao con phải xác đinh đó là tâm sân làm gì, chỉ cần con nhìn lại để thấy rõ tâm trạng đó là được rồi. Đừng vội kết luận nó là tốt hay xấu, thiện hay ác. Cũng đừng vội vàng đối trị nó. Hẳn là tâm trạng đó muốn cho con thấy ra điều gì đó đang ẩn sâu trong lòng con. Hãy lắng nghe nó để khám phá ra thế giới nội tâm của mình, như thế chẳng phải thú vị hơn sao?

Khi gặp cảnh nghịch thường tâm sân khởi lên. Có nhiều cách hóa giải:

1) Hướng tâm đến một đối tượng hoặc một tư duy nào đó có thể làm cho tâm sân giảm bớt. 

2) Thường phát triển tâm từ để tâm sân không có cơ hội phát sinh. 

3) Thường chánh niệm tỉnh giác để biết rõ những cảm xúc phát sinh từ thân hay tâm theo cách thiền Tứ Niệm Xứ hoặc Vipassanà (thiền minh sát tuệ). Chánh niệm tỉnh giác, tức thường sáng suốt biết mình là cách tốt nhất để hóa giải những phiền não trong tâm như tham, sân, si, ngã mạn, ganh tị, v.v…