Thưa thầy, con đã thỏa mãn với câu hỏi trước về sinh là khổ và sinh ở đây không phải là sinh nở mặc dù sinh nở cũng là khổ. Vậy xin thầy hãy giải thích cho con cái khổ thứ hai “già là khổ”. Con xin cảm ơn!
Xem câu trả lời
Sinh lão bệnh tử là ám chỉ luân hồi sinh tử. Vì vậy, nói sinh lão bệnh tử, sinh trụ dị diệt hay thành trụ hoại không thì cũng cùng một nghĩa tương ứng với những sự kiện khác nhau mà thôi. Nếu con đã hiểu sinh thì già, bệnh, chết cũng đều nói lên tính vô thường biến hoại của tất cả pháp hữu vi duyên hợp. Nhất là nhấn mạnh hữu vi tâm lý tức phản ứng tạo tác của tâm. Khi vô minh, không định tĩnh sáng suốt để thấy sự thật (thực tánh pháp) thì liền phát sinh ý muốn trở thành (ái dục), trong ý muốn này nội hàm hai đối cực: muốn thoát tình trạng hiện tại (sân), muốn lặp lại tình trạng quá khứ hay đạt đến trạng thái ảo ở tương lai (tham). Ý muốn trở thành thúc đẩy ý chí (thủ) cố gắng tạo tác để trở thành (hữu). Đây chính là toàn bộ nguyên nhân của sinh – lão tử mà chúng ta thường gọi là luân hồi sinh tử. Hình tướng già nua, bệnh tật chỉ là biểu hiện bên ngoài của bản chất biến hoại vô thường do hữu vi tạo tác. Cũng cần nhận ra rằng vì lâm vào giữa hai đối cực tham và sân mà đánh mất thực tại để thấy biết rõ ràng minh bạch. Đó chính là mê muội bất an (si) làm cho vô minh ngày càng được củng cố sâu dày. Sở dĩ thầy không chỉ giải về khổ già một cách cục bộ mà nói dài dòng như vậy để con thấy nó trong toàn cảnh mà con có thể chiêm nghiệm nơi chính mình, chứ không phải chỉ thu thập kiến thức về những mảnh vụn cô lập.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kinh le chu Tang, qui Tu Nu chua Buu Long! Kinh thua Thầy Vien Minh! Khi lam bat cu thien nghiep nao hay hanh thien, con deu phat nguyen se cham dut sanh tu, khong tai sanh lai coi nguoi nua. Nhung ke tu thoi gian phat nguyen do, con cam thay nhieu dieu ko vua y xay ra cho con, tu nha Phat goi la tra NGHIEP. Va con cho do la thu thach. Vay co phai do con nguyen qua cao hay khong? Hay tam con hien dang khong sang suot? Xin Thay chi day cho con ro.
Xem câu trả lờiNguyện chấm dứt luân hồi là tốt, nhưng nếu con chỉ nguyện mà không biết cách chấm dứt nó thì lời nguyện này sẽ phản tác dụng. Khi tâm con không muốn luân hồi sinh tử thì ngày nào còn sống trong đó chắc chắn con sẽ cảm thấy khổ hơn, phải không? Như vậy không phản tác dụng sao? Giống như một người ở tù, càng mong ra càng thấy một ngày tù dường như dài vô tận. Hóa ra càng muốn thoát ly sinh tử càng bị sinh tử vùi dập sao? Vậy chúng ta phải làm gì? Muốn thoát ly sinh tử thì trước hết phải thấy rõ bản chất của sinh tử. Bản chất của sinh tử là vô thường, khổ não, vô ngã, bất tịnh, vì vậy chúng ta phải đối mặt với chúng để thấy ra bản chất thật này. Nói trả nghiệp cũng đúng, nhưng nói như vậy dường như có ẩn ý không cam tâm. Chúng ta nên thấy mặt tích cực hơn của nghiệp vì nhờ nó mà chúng ta học được rất nhiều điều về chính mình và bản chất cuộc sống. Nếu con có đủ sáng suốt, định tĩnh, trong lành thì hãy sẵn sàng kiên nhẫn để đối mặt với những thử thách và học ra bài học quí giá về bản chất của luân hồi sinh tử. Khi con đã thực sự thấy ra chân tướng của tử sinh, nghĩa là con đã thấy rõ sự sinh, sự diệt, vị ngọt và sự nguy hại của nó thì ngay trong sinh tử con đã được xuất ly rồi đâu cần phải đặt vấn đề châm dứt hay không chấm dứt nữa, phải không con? Hãy can đảm và vui lòng chấp nhận học bài học khó khăn của mình như là ân sủng của Pháp giúp ta giác ngộ giải thoát.