Kính Thầy! Con kính Thầy giải dùm các thắc mắc này giúp con.
1. Một người sinh ra đã mang sẵn theo mình một nghiệp mệnh và pháp cứ vận hành theo dòng nghiệp mệnh đó. Như vậy đối với một người không biết tu, không cố gắng thay đổi duyên nghiệp thì cuộc đời của họ hoàn toàn đi đúng theo thuyết định mệnh phải không ạ?
2. Kinh có nói đến Ngũ Ấm ma. Như thế nào là Ngũ Ấm ma? Làm sao biết được mình có vướng vào Ngũ Ấm ma hay không?
3. Câu nói “Vô thủ trước Niết Bàn” nghĩa là sao thưa Thầy? Từ khi nghe pháp Thầy con không còn quan trọng, không dính mắc vào chuyện “Cho là, phải là, sẽ là” nữa, nhưng con cảm thấy con hay đắm chìm vào cái “đang là”. Lúc nào con cũng nhớ, cũng trụ vào cái thấy biết rỗng rang thanh tịnh đó. Con kính Thầy chỉ dạy cho con.
Nguyện cầu Tam Bảo gia hộ cho Thầy được nhiều sức khoẻ. Con thành kính đảnh lễ Thầy và biết ơn Thầy rất nhiều ạ.
Xem câu trả lời
1) Không có người nào không biết tu mà có thể sống thuận theo nghiệp mệnh được cả. Trừ bậc Thánh và người bị tâm thần phân liệt hoàn toàn, những người khác không tạo nghiệp ác cũng tạo nghiệp thiện để phản ứng lại hoặc để thay đổi nghiệp mệnh của mình. Không ai có thể hoàn toàn đi đúng cái mà nhiều người gọi là định mệnh được cả, chỉ có những người đang tu đúng chánh pháp thì mới có thể trọn vẹn qua nghiệp mệnh của mình để học ra bài học giác ngộ mà thôi.
2) Ngũ ấm ma tức là sự chướng ngại của ngũ uẩn (ma ở đây có nghĩa là chướng ngại). Ngũ uẩn là tiến trình tạo ra bản ngã với kinh nghiệm và kiến thức tích tập được qua một phản ứng của tâm (thức) bao gồm sự tiếp xúc của căn trần (sắc), đưa đến những cảm giác (thọ), những khái niệm (tưởng) và những phản ứng tạo tác tâm lý (hành), sau đó hình thành kinh nghiệm và bản ngã nên gọi đó là ngũ ấm ma. Ai có bản ngã đều vướng vào ngũ ấm ma cả. Phá được ngũ ấm ma chính là phá được bản ngã.
3) Vô Thủ Trước Niết-bàn là tâm hoàn toàn tịch tịnh trong sáng không còn tham sân si chi phối nữa nên không còn vướng mắc vào bất cứ tướng gì ở đời. Tâm rỗng lặng trong sáng đối với thực tại không có nghĩa là chìm đắm trong cái đang là mà có khi được gọi là an trú tánh không. Nói an trú có nghĩa là tâm không động trước mọi tướng chứ không phải trụ hay thủ trước vào tánh không, vì ngay cả Niết-bàn còn không thủ trước huống chi hiện tại hoặc tánh không. Ngược lại, trụ vào hiện tại hoặc tánh không thì vẫn gọi là trầm không trệ tịch. Chính vì vậy là pháp Phật gọi là Trung Đạo – không kẹt hữu cũng không kẹt không.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính chào Thầy,
Con là Liên Thu, nhân con có duyên đọc được quyển “LIỄU PHÀM TỨ HUẤN” của Cư Sĩ LIỄU PHÀM. Đây là quyển sách lấy giáo lý Phật giáo làm căn bản để triển khai việc tu thân, hành thiện, tích lập phúc đức để cải tạo vận mệnh. Khi con đọc quyển sách này, con ngộ ra được rằng vận mệnh của mình là do mình tạo ra. Nếu mình làm điều ác thì mình sẽ gặp quả báo, nếu mình làm việc thiện thì mình sẽ có nghiệp lành. Và không ai có thể làm điều gì để thay thế số mạng mình được, mình làm thì mình sẽ gánh chịu hậu quả và còn nhiều điều hay khác. Sau khi đọc xong con muốn chia sẻ quyển sách này với các Phật tử khác và nhất là đối với những người có hoàn cảnh khó khăn, cuộc đời bạc mệnh và các em nhỏ của lớp học tình thương để động viên và hướng thiện các em rằng cuộc đời không phải do ông trời định đoạt, số mạng của họ có thể sẽ thay đổi hoặc bớt khổ hơn nếu ngay bây giờ họ chịu tu thân, sửa tánh, tích thiện để thay đổi cuộc đời của họ. Vì chúng ta chỉ có thể giúp họ được vật chất, thức ăn, quần áo nhưng chúng ta không thể thay đổi số mệnh của họ nếu họ không thay đổi cách sống.
Vì suy nghĩ như vậy nên nay con kính mong thầy cho phép con cúng dường quyển sách “LIỄU PHÀM TỨ HUẤN” cho chùa. Nếu được phép con xin cúng dường 100 quyển.
Con xin cám ơn thầy, chúc thầy và các sư, ni được mạnh khoẻ.
Xem câu trả lời
Nhân là yếu tố khởi đầu tạo ra một chuỗi hiệu ứng, duyên là điều kiện xa và gần trợ giúp cho nhân chuyển biến hoàn thành chuỗi hiệu ứng từ nhân đến quả ấy. Thí dụ gieo một hạt lúa là nhân tạo ra cây lúa, còn đất, nước, phân, ánh sáng, nhiệt độ v.v… là duyên hay điều kiện trợ giúp cho hạt lúa nẩy mầm, đâm chồi, ra rễ, ra lá để trở thành cây lúa. Nhân gian thường dùng từ nhân duyên theo nghĩa mối quan hệ tiền định, thí dụ nói hai người này có nhân duyên với nhau, nghĩa là hai người đã có mối quan hệ nhân quả duyên nghiệp với nhau trong đời trước, nay chỉ trùng phùng lại để trả món nợ ân oán xa xưa với nhau . Hiểu như vậy hơi cục bộ nhưng không phải là hoàn toàn vô lý.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Con thưa Thầy,
Lúc trước khi tìm hiểu về nghiệp và sự vận hành của nghiệp, con gặp quá nhiều thắc mắc muốn lý giải bằng lý trí, cái gì cũng muốn biết cho tận tường tại sao thế này, tại sao thế kia. Cho đến khi con nghe Thầy kể về chuyện một người hỏi đức Phật mọi thứ đều từ tứ đại mà thành, vậy cái gì tạo nên tứ đại. Đức Phật trả lời bằng cách giảng Tứ Diệu Đế, mà Khổ Đế là đầu tiên, con vỡ ngay ra. Thiệt là hay quá!
Dạ con cảm tạ Thầy.
Đúng vậy, đức Phật đã dạy dùng lý trí suy nghĩ, truy tìm nhân quả của nghiệp là một trong những nguyên nhân đưa đến điên loạn. Và Ngài lấy ví dụ người bị trúng mũi tên độc không lo chữa trị ngay mà cứ lo tìm hiểu nguyên nhân bị bắn, ai bắn, người đó mặt mũi ra sao, bắn từ hướng nào, mũi tên loại gì, thuốc độc do ai chế tạo v.v… thì sẽ chết mất trước khi biết được một phần nhỏ sự thật. Nhưng cứ ngay tại đây và bây giờ mà thấy thì sẽ thấy ra tất cả.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính Thầy,
Con có người bạn thân năm nay đã 67 tuổi, từ nhỏ đến giờ luôn đau ốm bệnh hoạn. Chị hiểu đó là do nghiệp quá khứ nhưng cũng rất ưu tư không biết phải làm sao để nhẹ bớt nghiệp này. Kính thỉnh Thầy dạy chị làm cách nào để sám hối nghiệp bệnh.
Kính chúc Thầy luôn an vui.
Xem câu trả lời
Tuy là nghiệp nhân quả có liên hệ đến quá khứ và sám hối cũng rất cần thiết nhưng đó không phải là tất cả. Chính yếu là học được bài học về những gì đang diễn ra trong hiện tại và nhất là học ra thái độ của chính mình đối với nhân quả hiện thời. Thực ra cuộc sống đâu phải chỉ có bệnh thôi, còn biết bao nhiêu chuyện trong ta và xung quanh ta để trải nghiệm và chiêm nghiệm ra những điều giác ngộ cao quý. Chẳng hạn như cách ăn uống, cách sử dụng thân tâm, cách đối nhân xử thế, cách hiểu biết về thời gian và môi trường sống v.v… là những điều cần phải thấy ra ngay trong thực tại đang là… Đừng để luống mất thời gian vì chỉ một chuyện mà mình quá bận tâm để rồi bị dính mắc và ràng buộc trong đó hơn là học ra từ nó sự thật muôn đời.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Thưa Thầy!
Thầy cho con hỏi hai người yêu nhau và tới được với nhau có phải là do duyên số không ạ? Con cảm ơn Thầy!
Xem câu trả lời
Có nhiều cách nói: duyên số, duyên nợ, duyên nghiệp, oan gia, số phận, định mệnh, duyên tiền định, ý Trời, ông Tơ bà Nguyệt, tự chọn, ngẫu nhiên v.v… Xem ra nói sao cũng đúng, nhưng theo thầy thì đó là bài học nhân bản về cuộc sống, nên dù gì thì quan trọng vẫn là qua đó có học ra được bài học về chính mình trong đối nhân xử thế hay không, bài học này cũng chính là bài học giác ngộ về thương yêu và thù hận, hạnh phúc và khổ đau, đam mê và nhàm chán, ràng buộc và tự do v.v… của nhân ngã trong mối quan hệ nhân sinh đã được thiết lập. Đó cũng là đề mục thiền rất thiết thực để giác ngộ ra bản chất của chính mình và đời sống, còn tốt hơn cả những loại thiền đi tìm lý tưởng của cái ta ảo tưởng. Không có giác ngộ thì không bao giờ giải thoát. Vậy đó là bài học tất yếu của một chặng đường phải trải qua trên hành trình giác ngộ. Chỉ khi nào thông suốt được bài học này thì mới có thể ung dung tự tại trong khổ đau ràng buộc, hoặc trong tự do giải thoát. Đừng kết luận đó là gì mà nếu đã xe duyên thì hãy chuyên cần mà học ra bài học của mình, chớ có tự chôn vùi mình trong cái gọi là duyên số.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Thưa thầy, con không ngờ là con lại nhận được câu trả lời của Thầy nhanh đến vậy. Con cảm ơn Thầy rất nhiều.
Thầy ơi, con xin được trả lời câu đố Thầy đưa cho con thông qua câu chuyện Thầy kể. Vì trí tuệ của con còn rất hạn hẹp nên có gì chưa đúng mong Thầy thông cảm và tiếp tục chỉ dạy giúp con.
Sau khi đọc xong câu chuyện của Thầy, con nhận thấy rằng riêng về phương diện sức khỏe thì mình giống như ông phú hộ nọ, muốn có sức khỏe nhưng lại không chịu rèn luyện, chỉ muốn uống thuốc cho khỏi bệnh thôi. Nhưng chính nhờ sự rèn luyện, vận động thân thể hàng ngày giúp khí huyết lưu thông thì mới là cách chữa vào gốc bệnh đúng không ạ? Vậy là thông điệp của thầy pháp đã giúp ông phú hộ có được niềm tin mạnh mẽ vào một “sự thật” (con ma), để dùng hết sức mình nỗ lực làm theo, không còn để ý hay buồn phiền vì những bệnh tật trong cơ thể (tâm an bình), từ đó cơ thể ông ngày càng khỏe mạnh, ăn ngon ngủ ngon ạ.
Nhưng Thầy ơi, con chưa biết liên kết câu chuyện của Thầy về các phương diện khác trong cuộc sống. Xin Thầy chỉ dạy thêm giúp con. Đến đây thì con lại có thêm nhiều câu hỏi khác là tại sao có những người cũng siêng năng luyện tập (như chạy bộ, yoga, khí công…) nhưng thực sự họ vẫn chưa có sức khỏe tốt? Điều này có phải là do nghiệp bệnh? Và họ cần phải tiếp tục kiên trì nhẫn nại, đến một lúc nào đó khi nghiệp được giải thì sẽ hết bệnh? Hay là phải tìm đến những pháp môn khác phù hợp với mình hơn? Con cũng nhận thấy không phải một pháp môn nào cũng tốt và phù hợp cho tất cả mọi người, điều này được lý giải như thế nào ạ?
Con cũng có người thân bị đau ốm, cô đã tìm đến rất nhiều thầy giỏi, uống rất nhiều thuốc và cũng chăm chỉ luyện tập, vận động nhưng bệnh không thuyên giảm nhiều. Vậy có phải là do nghiệp của cô chưa đến lúc được giải nên cô còn đang phải chịu đau bệnh? Con khuyên cô tiếp tục kiên trì, sống tu tâm tích đức, rồi mọi điều sẽ tốt đẹp hơn với cô. Con khuyên cô như vậy có đúng không ạ? Xin Thầy chỉ dạy giúp con.
Thầy ơi, câu nói bệnh là do nghiệp và Lạy Phật sẽ giúp chúng ta chữa được Thân bệnh, tâm bệnh và nghiệp bệnh. Con nên hiểu như thế nào cho đúng đắn ạ?
Thực sự cuộc sống của con bây giờ rất tốt, con cảm thấy mình luôn hạnh phúc với bản thân và mọi người, mọi điều xung quanh mình. Con luôn mong được làm điều lợi lạc cho mọi người nên khi con thực hành pháp môn lạy Phật có kết quả tốt, con rất mong muốn được hiểu cặn kẽ để có thể chia sẻ với mọi người Thầy.
Mong Thầy giúp con thấu đạt. Con cảm ơn Thầy rất nhiều.
Con hiểu như vậy cũng đúng nhưng chỉ đúng một phần nội dung cục bộ chứ chưa phải là ý nghĩa chính của toàn bộ câu chuyện. Chính là ông thầy pháp đã dùng “mẹo” để chữa trị cho lão phú hộ. Mẹo còn gọi là “phương tiện thiện xảo” nghĩa là biện pháp mang tính tâm lý hơn là nói thẳng sự thật. Nếu nói thẳng lão phú hộ lười biếng không lao động mà chỉ lo nhậu nhẹt mới bệnh thì lão sẽ nổi giận đuổi đi ngay, nên ông thầy phải dùng mẹo vậy thôi. Một người theo đạo Thiên Chúa không lạy Phật mà lạy Chúa, một bác sĩ không lạy ai mà chỉ tận tình phục vụ bệnh nhân (vì phục vụ chúng sinh là phục vụ Phật, phục vụ Chúa) vẫn có hiệu quả tương tự. Thực ra dù đang làm bất cứ việc gì, ở đâu mà con không phân tâm, chỉ chân thành trọn vẹn trong sáng với chính mình trong giây phút ấy thì hiệu quả còn cao hơn rất nhiều. Do đó, đức Phật không dùng “mẹo” nào cả mà Ngài chỉ thẳng vào sinh hoạt đời sống hàng ngày bằng cách dạy chúng ta trở về chân thành trọn vẹn trong sáng với thực tại thân-tâm-cảnh thì không phải chỉ khi lạy Phật thôi mà mọi lúc mọi nơi đều được an nhiên tự tại, tiêu tan nghiệp chướng.
Tuy nhiên, đừng hiểu tiêu tan nghiệp chướng là cố gắng thoát khỏi nhân quả nghiệp báo để luôn được vui tươi mạnh khỏe, vì chỉ khi nào tâm thanh tịnh trong sáng thì mới có thể an nhiên tự tại trước mọi nghiệp quả phải gặt trong đời. Nếu con tìm một trạng thái yên ổn nào đó để tạm thời trốn tránh quả của nghiệp thì trước sau gì con cũng phải giáp mặt nó, và khi đó con càng thấy đau khổ nhiều hơn. Thực ra, nghiệp chướng của mỗi người là do chính họ gây nên, do đó cách tốt nhất là bình thản đón nhận hậu quả để học ra bài học nhân quả nghiệp báo mới có thể thật sự giác ngộ giải thoát. Một liều thuốc giảm đau chỉ tạm thời, không bằng chịu khó giải phẫu vết thương đã bị ung hoại để khỏi lây lan. Nhưng chữa lành bệnh vẫn chưa đủ, còn phải hiểu biết để đừng gây ra bệnh nữa mới hay. Hơn nữa phương tiện tốt cho người này chưa hẳn sẽ tốt cho người kia, vì căn cơ trình độ mỗi người mỗi khác. Nguyên lý thì có thể phổ biến chung cho mọi người, nhưng phương tiện “mẹo” thì đúng cho những ai thích hợp với nó mà thôi. Nếu thầy thuốc không biết rõ căn bệnh của người ốm thì tốt hơn không nên dùng “mẹo” mà người trí chỉ tùy duyên tạm ứng thế thôi.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Mô Phật thưa Thầy! Con có 1 điều băn khoăn là có phải tất cả mọi sự việc trên cuộc đời này đến với mình đều đã được định sẵn, ngay cả việc mình gặp ai, ăn gì,… đều đã được sắp đặt sẵn thưa Thầy? Và việc mình tu là chỉ thay đổi thái độ hay phản ứng với những sự việc đó thưa Thầy có đúng không? Xin Thầy hoan hỷ chỉ dạy cho con.
Xem câu trả lời
Sinh nghiệp (Janaka) của một đời người được hình thành như hậu quả nghiệp nhân quá khứ của người ấy, nên gần như đã được lập trình sẵn, do đó có nhiều Tôn giáo cho là định mệnh đã được an bài. Phật giáo không chủ trương có đấng quyền năng nào đó an bài số mệnh, mà thấy rằng đó là hậu quả tất nhiên của một quá trình gây nhân và gặt quả. Tuy nhiên trong sinh mệnh của mỗi người không phải chỉ có sinh nghiệp do quá khứ thôi nên Phật giáo cũng không chủ trương tất cả đều do tiền nghiệp mà còn có sự tác động của nhân (thái độ) và duyên (hoàn cảnh) trong đời sống mới đang diễn ra nữa. Thí dụ một người sinh ra không được thông minh (sinh nghiệp) nhưng siêng năng học tập (thái độ nhân) và được một vị thầy dạy tận tình (duyên hoàn cảnh) nên người đó vẫn có khả năng sống đúng tốt và hạnh phúc thay vì đau khổ với tố chất bẩm sinh của mình.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy, con thường xuyên vào đọc mục hỏi đáp để rút ra bài học thận trọng, chú tâm, quan sát các pháp trên thân thọ tâm pháp của mình như thế nào nhưng cũng chưa đạt kết quả gì. Nay con lại đang học bài học đau khổ do vợ chồng con tạo ra nên rơi vào tình trạng tuyệt vọng cùng cực mà không có lối thoát (gây ra nợ mà người thân phải gánh chịu). Hiện tại con cũng cố gắng quán cái khổ của con và đồng thời con cũng thấy con thật nhẫn tâm khi con cũng tạo ra cái khổ cho bao nhiêu người liên lụy mà không biết hướng giải quyết như thế nào. Con kính xin Thầy từ bi cho con lời khuyên con phải sống tiếp với thái độ như thế nào để học hết bài học của con và chuộc lỗi với mọi người (vì hiện tại con cũng chưa trả được nợ). Con xin tri ân Thầy và cầu chúc Thầy luôn khỏe mạnh để khai mở cho chúng con. Con cảm ơn Thầy.
Xem câu trả lời
Duyên nghiệp vay trả ở đời chính là khổ đau và ràng buộc, nhưng có trải qua khổ đau ràng buộc đó mới thấy ra thế nào là tạo nghiệp: gieo nhân gặt quả. Học bài học chuyển hoá thái độ nhận thức và hành vi là việc ưu tiên, còn việc thay đổi được hậu quả hay không là tuỳ vào sự chuyển hoá thái độ của con. Phải thật sự trầm tĩnh sáng suốt thì mới khai thông được vấn đề.