Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: pháp

Question 1

Ngày gửi: 24-10-2014

Câu hỏi:

Kính Thưa Thầy! Một giọt nước ở trong đại dương thì ai cũng hiểu, nhưng cả đại dương ở trong một giọt nước lại là điều không dễ gì hiểu được. Thưa Thầy, Khi tâm ta bung ra phủ trùm lên cả không gian và thời gian thì đó là “cả đại dương ở trong một giọt nước” có phải không ạ? Kính xin Thầy hoan hỉ chỉ dạy! Con thành kính đảnh lễ Thầy!

Các chủ đề liên quan:

Sinh tử & Niết-bàn | sự thật | chân lý | pháp | tánh

Answer

Điều này nói theo Dịch Lý là “thái cực ở trong vạn tượng và vạn tượng ở trong thái cực” thì dễ hiểu hơn. Cũng vậy, tánh bao gồm tất cả tướng nên mỗi tướng đều có tánh. Tuy nhiên, nếu chỉ lý luận thì có hiểu cũng vô ích, bao giờ thấy được mỗi bước đi, mỗi hơi thở trong từng sát-na đều có Niết-bàn mới thật sự giác ngộ giải thoát.

Question 2

Ngày gửi: 16-07-2014

Câu hỏi:

Xin Hoà Thượng giải thích câu “Nhất thiết duy tâm tạo” giúp con rõ.

Các chủ đề liên quan:

sự thật | chân lý | pháp | tánh

Xem câu trả lời

Answer

“Nhất thiết duy tâm tạo” nếu không hiểu đúng sẽ đưa đến tà kiến – một loại duy tâm cực đoan. Pháp vốn là thực tánh tự hữu không do ai tạo cả, nhưng khi tâm mê thì nhận thức pháp qua tâm ảnh của mình nên thực ra không thấy pháp mà “chỉ thấy pháp do tâm tạo” đó thôi. Vậy mà người mê vẫn chấp tâm ảnh của mình là pháp thật nên phải nói “Tất cả chỉ là do tâm ông tạo ra thôi” để đánh thức họ ra khỏi cơn mê mộng mị. Thế rồi có người hiểu sai lại chấp mọi thứ đều do tâm tạo, hóa ra còn mê hơn cả người mê kia nữa! Tiếc thay! Tiếc thay!

Question 3

Ngày gửi: 20-04-2014

Câu hỏi:

Kính thưa thầy phần lớn bức thư con gửi thầy đã trả lời. Tuy nhiên vẫn còn những điều con chưa rõ: – Đạo Phật vốn rất rõ ràng, rõ như một ngành khoa học. Nếu ai theo đúng cách mà đức Phật đã hướng dẫn thì sẽ đến nơi ngài đã đến. Vậy xin thầy cho con biết trong đời này có ai theo lời Phật, Chư tổ dạy mà đã đến nơi tâm thái mà các ngài đến chưa? – Con đã đọc nhiều tác giả như kinh của Phật Thích Ca, Pháp Bảo Đàn kinh, những sách bài giảng của tác giả Osho, Krisnamurti, Eckhart tolle, Duy Tuệ, Tuệ Hải. Mỗi tác giả đều giúp con giải toả một vài vấn đề chưa rõ. Nhưng trong mỗi tác giả đều chưa thoả mãn cho con vài điểm. Con nghĩ đến những hành giả như con, thực tâm muốn tìm đạo, thì thực là vấn đề khó, vì giữa rừng kinh luận nhiều vô kể phải đọc sách, kinh nào, từ đâu. Giữa quá nhiều tác giả phải nương dựa vào tác giả nào. Hay phải như Phật nói, phải tựa vào chính mình. Nhưng tựa vào mình, thì mình có nhiều điểm chưa đúng, như vậy có phải chăng? Riêng con tin rằng, bên ngoài mình còn có những lực vô hình, không biết gọi bằng gì. Nhưng theo con họ vẫn theo tất cả mọi chúng sinh, trong đó có con. Họ giúp con tiếp xúc từng người, từng sách, từng bạn hữu, từng hoàn cảnh để dần dần con biết được đâu là con đường để trở về quê cũ. Nếu đúng vậy hôm nay có duyên gặp thầy xin thầy khai ngộ cho con. – Chân thành cảm ơn thầy đã có những nhận xét về con. Nhưng con tự nghĩ mình vẫn loay hoay mãi mà còn đứng ngoài cửa rào. – Với lòng thật tâm muốn tìm lại và sống với Phật tánh, bản tánh vốn có, xin thầy hướng dẫn cho con qua email hoặc thầy cho con cơ hội để tiếp xúc với thầy học hỏi ở thầy, những kinh nghiệm mà thầy đã đi trên đường đạo để bây giờ thầy được như ngày hôm nay. Con chân thành cảm ơn thầy. Chúc thầy nhiều sức khỏe để giúp đỡ mọi người theo như ý nguyện của thầy. Con.

Các chủ đề liên quan:

pháp | sự thật | chân lý | tánh

Xem câu trả lời

Answer

Đạo ở khắp mọi nơi bất kỳ ai “ít bụi trong mắt” đều có thể thấy, thậm chí dù chưa thấy thì hàng ngày họ vẫn ở trong đó, chỉ vì vọng tưởng lang thang tìm kiếm bên ngoài nên tưởng mình chưa có đó thôi! Con đã có lần vô tình được mở ra, nhưng rồi lý trí tìm kiếm đã khép lại. Chính lúc “vô tâm” hay “vô tình” tức là lúc vắng bóng cái ngã lăng xăng nỗ lực tìm kiếm thì nó liền hiển hiện mà không hay, khổ nỗi vì đã bị trói buộc trong tư tưởng vẽ vời rằng nó phải là cái gì cao siêu mầu nhiệm, ở đâu đó rất cao xa, nên hàng ngày vào ra nơi nó mà vẫn chẳng thấy gì! Chính vì vậy mà con mới thắc mắc đã có ai vào được chỗ chư Phật, chư Tổ vào chưa! Thầy thì thấy từ vô thỉ đến vô chung chưa ai có thể ra khỏi nó được, nhưng “thấy” nó thì thật hiếm hoi bởi ai cũng chỉ lo hướng ra ngoài tìm kiếm mà thả mồi bắt bóng đó thôi. Đạo, càng giản dị càng dễ thấy, nhưng ai cũng ưa phức tạp mới cao siêu nên vọng cầu mà đành mất nó!

Question 4

Ngày gửi: 19-04-2014

Câu hỏi:

Kính bạch sư ông, Con xin thành tâm cảm tạ sư ông đã từ bi chỉ dạy con qua câu trả lời ngày 16-4. Thưa sư ông, dù hôm đó con – với một tâm trạng băn khoăn và bối rối (có lẽ là do thiếu chánh niệm) đã hỏi sư ông về việc ra một quyết định. Nhưng con đã đọc qua nhiều câu hỏi trên mục hỏi đáp và con cũng cảm nhận được, sư ông sẽ không ra một quyết định giúp Phật tử bao giờ. Theo con nghĩ, bởi lẽ sư ông tự tại trong tỉnh giác sẽ thấy rằng vấn đề không phải là quyết định như thế nào mà là sự phân vân, hoài nghi của bản ngã. Ngay khi đó là vô minh thì tìm cách giải quyết vô minh lại càng đi xa trong sự mê mờ. Khi tâm con rỗng lặng tự nhiên, con thấy trong các oai nghi: đi, đứng, nằm, ngồi, thấy, nghe… dù vắng mặt cái tôi thì vẫn được thực hiện chính xác và hoàn hảo. Có thể đối với con hoặc một số Phật tử mới hiểu đạo, sự băn khoăn để đưa lý vào sự là không thể tránh khỏi trong cuộc sống. Và con phát hiện ra khi con muốn áp dụng những nguyên lý học được vào cuộc sống là đã có bản ngã xen vào làm mất đi sự trôi chảy tự nhiên của pháp. Nói đến đây con chợt nhớ đến điều sư ông từng dạy: “thật ra thì chỉ có pháp tự tu, chứ không có ai tu cả”. Nếu con chỉ giữ tâm trong sáng, rỗng lặng, chánh niệm, tỉnh giác trong hành động thì khi đó dù ra quyết định gì đi nữa cũng là ứng với điều kiện ngoại duyên mà làm. Và khi đó thì con không còn nhớ được những điều sư ông dạy nữa, không nhớ đến Phật, Thánh hay nguyên lý nào để dựa vào nữa. Ví dụ khi con nghe tiếng nước chảy, khi đó dù không có cái tôi tính toán đúng sai, nên hay không nên, con vẫn biết và hành động ứng ra lập tức là đi vào kiểm tra để khóa nước lại. Hoặc giả trong cuộc sống, khi những ngoại duyên đưa đến khiến tâm phải đưa ra quyết định để giải quyết thì cứ ngay đó mà làm một cách khách quan. Nếu như ngay đó mà dừng lại suy tư, tính toán, kẹt giữa đúng sai thì dù ra quyết định gì đi nữa cũng sai với pháp đang vận hành tự nhiên. Thưa sư ông, vậy có phải chỉ cần chánh niệm để nhận ra cái tôi ảo tưởng khi nó bắt đầu bép xép muốn xen vào thôi? Còn hành động hay quyết định thế nào cứ để cho tánh biết ứng ra hồn nhiên là được? Và hãy tin vào quyết định hồn nhiên, khách quan khi chưa có bản ngã xen vào nghĩ đúng nghĩ sai của tánh biết, vì tánh biết hoàn toàn có khả năng giải quyết mọi vẫn đề của pháp, không phải đúng nhất mà là phù hợp nhất tại thời điểm đó? Còn một điểm nữa là tánh biết khi ứng ra giải quyết hay hành động thì đó là hậu đắc trí (vì đã hàm chứa kinh nghiệm, kiến thức tích lũy được). Vì con thấy nếu một em bé chưa hiểu gì thì khi nghe tiếng nước chảy sẽ không tự biết đi tìm vòi nước để khóa lại. Điều này chỉ được học và tích lũy trong vô thức như một kinh nghiệm và khi cần sẽ tự ứng ra. Còn khi không có gì để hành động hay giải quyết thì tánh biết sẽ trở về trạng thái rỗng lặng, trong sáng tự nhiên của vô sư trí? Nếu dùng khái niệm để nói thì vô sư trí là thể, còn hậu đắc trí là dụng; chúng không một mà cũng không khác. Con xin cung kính đảnh lễ sư ông. Xin sư ông từ bi khai thị thêm cho con!

Các chủ đề liên quan:

vô sư trí & hậu đắc trí | sự thật | chân lý | pháp | tánh

Xem câu trả lời

Answer

Ít nhất thì con cũng đã thấy ra manh mối của pháp tu tự nhiên do tánh biết tự chiếu hơn là nỗ lực tìm hiểu và giải quyết của cái ngã lý trí muốn biết hoặc cái ngã ý chí muốn được. Thực ra, lý trí muốn biết của bản ngã chỉ là tà kiến, và ý chí muốn được của bản ngã chỉ là tham ái mà thôi. Tu không phải là nỗ lực để tác thành lý tưởng nào mà chỉ thấy ra Sự Thật như nó đang là.

Ngã pháp cùng không,

Hữu vô vốn đồng

Khi tâm thanh tịnh

Vạn pháp đều thông!

Question 5

Ngày gửi: 06-02-2014

Câu hỏi:

Kính xin được trình hỏi Thầy về trường hợp của con. Sau một thời gian rất dài nghe pháp, đọc trong mục hỏi đáp và hai cuốn sách “Sống trong thực tại” và “Thực tại hiện tiền”, cho đến thời gian gần đây con luôn tỉnh thức quan sát thân tâm trong từng phút giây của cuộc sống. Như lời Thầy dạy, con chỉ quan sát thôi, không xen vào thích thú hay chán ghét, không lấy làm kinh nghiệm hoặc lưu giữ, mỗi sự việc dù giống nhau nhưng con cảm nhận mỗi lần xảy ra là mỗi lần khác nhau Thầy ạ. Nhưng thời gian gần đây con băn khoăn tự hỏi, vậy học đạo theo ý thầy chỉ dạy như vậy thì quá đơn giản phải không? Rồi con mày mò đọc thêm kinh điển này nọ, nhưng con cảm thấy không hiểu gì thầy ạ, đôi khi làm rối thêm cuộc sống vốn vẫn cứ xảy ra theo quy luật của nó. Vậy con kính hỏi thầy rằng trường hợp của con nó như thế nào? Con có cần phải học thêm hay cứ ngay nơi thực tại mà thấy mọi việc xảy ra, cảm nhận và không tham ưu làm gì? Kính xin Thầy từ bi chỉ pháp.

Các chủ đề liên quan:

pháp | tánh | trọn vẹn rõ biết | chân lý | sự thật

Xem câu trả lời

Answer

Con chưa thấy hết sự vi diệu của pháp thực tại đang là nên tưởng nó tầm thường và muốn có cái gì hấp dẫn hơn nữa kia, phải không? Vậy là tại vì con chưa thật sự trọn vẹn với thực tại đó thôi. Khi con chưa thấy được mỗi sát-na đều viên mãn thì đương nhiên con vẫn còn muốn tầm cầu sự hoàn mãn và đó chính là động lực thúc đẩy sự trở thành trong sinh tử, mà cũng là động cơ khám phá sự thật. Trọn vẹn không phải là “dừng lại” sự khám phá mới mẻ, và sự khám phá cũng không có nghĩa là “bước tới” trong sự tìm cầu điều gì khác lạ. Chân lý vốn đã hoàn hảo ngay trong chính nó.

Question 6

Ngày gửi: 23-10-2013

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy, kính xin Thầy hoan hỷ dạy cho những điều sau đây: 1. Có chúng sinh hữu hình hay là có cả chúng sinh vô hình và hữu hình? 2. Khi Phật thuyết kinh chỉ có chúng sinh hữu tình, hữu tướng nghe hay là có cả những chúng sinh vô tình, vô tướng cũng cảm nhận được (dù không qua ngũ căn)? 3. Vì có vọng thức nên con người từ cái vọng thức này mà làm ra chủ nghĩa duy tâm. Nền tảng của vọng thức là chân tâm, vì là chân tâm nên không vướng mắc ở bất cứ chủ nghĩa nào. Nếu lấy cái tâm vọng này để giải thích tất cả mọi sự tướng và cảm nghiệm của chúng sinh thì đó có phải là một sự thiếu sót lớn lao? Trong khi đó, dựa vào đâu để xác quyết những cảm nghiệm này là từ vọng mà có, nếu nói rằng tất cả những cảm nghiệm đều là vọng tưởng thì trong kinh đã không nói đến “cảm ứng đạo giao nan tư nghì”? 4. Vì nhân duyên, quả nghiệp đưa đẩy, một chúng sinh hữu tình bị người thế gian giam giữ trong tù ngục, thì chúng sinh vô hình có bị giam giữ ở một nơi tù ngục nào đó không? Nói tóm lại, có địa ngục không? Nếu nói rằng địa ngục do tâm tạo thì tâm chỉ tạo những điều ngũ căn cảm nhận được (hữu tướng) hay là tâm tạo được cả những điều mắt thường (chưa chứng thiên nhãn) không thấy được? 5. Sắc là do tâm tạo, như vậy cái vô sắc có do tâm tạo không? Nếu không thì tại sao trong tam giới có cõi vô sắc? Nói tóm lại, cái gì không thấy bằng mắt thường không có nghĩa rằng cái đó không hiện hữu, có đúng không? 6. Vọng tâm tạo được vọng tâm thì vọng tâm cũng tạo được huyễn sắc. Huyễn sắc này chỉ có mặt trên thế gian hay là có mặt ở những chỗ phi thế gian khác? 7. Kinh nói có chư thiên, quỷ, thần, a-tu-la… Người thế gian với mắt thường không thấy những chúng sinh này hình dáng ra sao. Như vậy có chư thiên, quỷ, thần, a-tu-la không? Kính xin Thầy từ bi trả lời riêng rẻ từng câu hỏi theo thứ tự để Phật tử dễ theo dõi. Xin tri ân Thầy.

Các chủ đề liên quan:

sự thật | chân lý | pháp | tánh | tự biết mình

Xem câu trả lời

Answer

Mặc dù có thể trả lời những câu hỏi của con không khó khăn lắm nhưng thành thật xin lỗi là thầy sẽ không làm như vậy, vì nếu có trả lời thì con cũng chỉ biết qua chữ nghĩa để thỏa mãn sự tò mò của lý trí thôi chứ làm sao thấy được sự thể như thế nào. Thầy nghĩ là con tự mình khám phá ra sự thật đó thì sẽ hứng thú hơn nhiều. Học giả có thể là người làu thông Đông Tây kim cổ nhưng lại không biết trong vườn nhà có một nụ hồng đang chớm nở. Đừng nhìn quá xa, hãy ngắm thật gần.

Thầy không nghĩ đến và cũng không có hứng thú tìm hiểu những điều quá xa vời như vậy, vì nó không thiết thực hiện tại chút nào. Không biết điều đó thì chẳng sao nhưng ăn uống không cẩn thận thì có thể chết đấy! Có thể một ngày nào đó trí tuệ khai mở thì sẽ thấy nó rõ ràng nhưng khi chưa thấy ra hết những điều thiết thực nhất trước mắt thì không dám nhìn xa hơn ngoài tầm mắt mà mình có thể thấy được. Thầy chỉ có hứng thú phát hiện ra hoạt động của thân tâm mình cùng với những cảm giác, cảm xúc trong sự tương giao với ngoại cảnh mà thôi.

Để thấy ra thế giới xung quanh thì con nên thấy ra bản thân mình trước. Sở dĩ con đặt ra nhiều câu hỏi như vậy bởi vì con chưa thực sự khám phá ra chính mình mà trong đó còn quá nhiều bí ẩn, phải không? Nó hàm ẩn cả vũ trụ bao la nên Mạnh Tử mới nói “Thiên địa giai bị ư ngã”. Vì vậy, khi con thấy ra chính mình thì con cũng đồng thời tìm thấy được những câu trả lời rất chính xác đã hàm ẩn trong con. Trong cái thân nhỏ bé này đức Phật cũng nói đó là thế giới sinh tử mà cũng là cảnh giới Niết-bàn. Thấy được mình là thấy được vũ trụ bao la. Đừng suy luận, đừng chất vấn vu vơ mà hãy khám phá thì cuộc đời quả thật là một kho tàng vô giá!

Question 7

Ngày gửi: 14-10-2013

Câu hỏi:

Xin sư giảng cho hiểu 2 câu thơ: “Cái Tôi hoàn lại đất trời Trả tôi mặt mũi muôn đời chưa sinh.” Xin cám ơn sư.

Các chủ đề liên quan:

Xem câu trả lời

Answer

Một thi sĩ Trung Hoa họ Phạm đã viết một bài thơ nói lên thân phận sinh ra làm một kiếp người của mình để rồi không ăn thì đói, không mặc thì lạnh… Ông Trời vô cớ sinh ra ta làm gì mà phải sống, phải chết một cách vô nghĩa như thế này?

Tích ngã vị sinh thời

Minh minh vô sở tri

Thiên Công hốt sinh ngã

Sinh ngã phục hà vi?

Vô y sử ngã hàn

Vô phạn sử ngã cơ

Hoàn nhĩ Thiên sinh ngã

Hoàn ngã vị sinh thời.

Hai câu cuối có thể dịch là: Trả Ông Trời cái tôi mà Ông sinh ra. Trả lại cho tôi cái thời tôi chưa sinh (Cái tôi hoàn lại Đất Trời, Trả tôi mặt mũi muôn đời chưa sinh), nghĩa là nhà thơ không muốn sinh ra làm thân phận vô nghĩa của một kiếp người, nên chỉ muốn trở về phi hữu. Theo Phật giáo thì nhà thơ này thuộc loại chấp không hoặc là đoạn kiến xuất phát từ phi hữu ái nên không những không thể thoát được thân phận làm người mà còn chuốc thêm cái khổ tâm lý nữa (Khổ khổ trong Khổ đế). Rất nhiều người tuy tu theo Đạo Phật nhưng cũng cầu mong trở về phi hữu, vì họ hiểu lầm Diệt đế tức hủy diệt tất cả, mà vô tình rơi vào đoạn kiến, khi không hiểu đúng chân lý vô ngã. Chính cái ta ảo tưởng mới muốn hủy diệt (phi hữu) hoặc muốn thường hằng (hằng hữu) mà tạo ra phiền não khổ đau, luân hồi sinh tử. Diệt đế chính là diệt cái ta ảo tưởng lăng xăng tạo tác để không phải trở về phi hữu mà là trở về với thực tánh muôn đời không sinh không diệt của pháp ngay trong thực tại đang là.

Question 8

Ngày gửi: 26-09-2013

Câu hỏi:

Kính thưa Sư, Trong cách hành thiền minh sát của các Sư Miến Điện thường dạy rằng, trong lúc hành thiền chỉ thấy có danh và sắc chứ không có cái ngã, như vậy có phải đây chính là tư tưởng “ngã không, pháp hữu” của phái Nhất Thuyết Hữu Bộ không thưa Sư? Con kính tri ân Sư.

Các chủ đề liên quan:

sự thật | chân lý | pháp | tánh

Xem câu trả lời

Answer

Pháp là chân không mà cũng là diệu hữu, nên “có thì có tự mảy may, không thì cả thế gian này cũng không”. Hoặc “Thật tế lý địa bất thọ nhất trần, vạn hạnh môn trung bất xả nhất pháp”. Vậy thì thật sự pháp có hay không? Được hỏi về điều này đức Phật dạy, “Đối với pháp dù nói có, không, vừa có vừa không, không có không không đều không áp dụng được”. Bởi người chưa giác ngộ thì nói không nói có đều sai, người giác ngộ thì nói có nói không đều đúng. Do đó không nên đứng trên quan điểm của luận phái này để phê phán quan điểm của luận phái khác, chủ yếu là ngay tại đây và bây giờ có thấy ra sự thật như nó đang là (như thị) hay không mà thôi, còn nói có nói không cũng chỉ là lời nói rỗng không, vô bổ.

Question 9

Ngày gửi: 23-09-2013

Câu hỏi:

Con xin cúi đầu đảnh lễ và bày tỏ lòng biết ơn đến Thầy. Từ khi nghe pháp thoại và xem mục giải đáp thắc mắc trong trang web này làm cho con sáng tỏ rất nhiều điều si mê lầm lạc trong việc học Phật Pháp của con. Lúc trước con hay đọc nhiều sách về Phật giáo của nhiều Tông phái khác nhau nhưng sau khi nghe các bài pháp thoại của Thầy con thấy rõ một việc là hằng ngày mình chỉ quan sát thân tâm mình thôi là đang thực hành rồi. Ý nghĩ của con như vậy có chủ quan không Thầy? Một việc khác là khi một người thân trong gia đình mình không chịu lắng nghe những lời khuyên chân thành thì mình cứ để mọi chuyện tùy duyên, vì một người có tập khí dễ sân mà mình cứ nói làm cho người đó càng sân thì tốt nhất là im lặng và quan sát tâm mình cái gì đang khởi lên và mất đi một cách hoàn toàn tự nhiên. Con xin Thầy cho con lời khuyên. Con kính chúc Thầy sức khỏe.

Các chủ đề liên quan:

sự thật | chân lý | pháp | tánh | chia sẻ pháp & khai thị

Xem câu trả lời

Answer

Đúng lắm con. Tất cả những lời đức Phật dạy đều chỉ vào sự thật sẵn có nơi mọi người, hiểu được tôn ý của Phật thì cứ ngay thực tại thân tâm nơi chính mình mà quan sát rõ ràng (minh sát) thì liền thấy chân lý. Thấy như vậy gọi là thiền (Vipassanā) hay nói đúng hơn là sống tùy duyên thuận pháp (Dhammānudhamma patipanno vihārati), chứ không phải hành theo bất kỳ phương pháp chế định nào của ai khác. Chân lý luôn mới mẻ nên không thể rập khuôn và lại càng không do tạo tác để trở thành.

Khi đức Phật còn tại thế, Ngài chỉ thẳng chân lý cho người nghe thấy ra sự thật nơi chính mình và sống với sự thật ấy, nên thời kỳ này gọi là Đạo Phật vì chỉ cần ngay nơi sự thật mà giác ngộ chứ không qua điều gì khác. Sau khi đức Phật nhập Niết-bàn thì lời dạy của Ngài được ghi nhớ lại bởi trí nhớ của hàng đệ tử, và do trí nhớ của mỗi người một khác mà sinh ra nhiều Tông môn, Hệ phái. Tông phái nào cũng có hệ Kinh Điển riêng và cho đó là lời dạy quan trọng nhất của đức Phật, nên thời kỳ này gọi là Phật Giáo. Rồi chẳng bao lâu Phật Giáo cũng phân thành hai khuynh hướng: Phật Giáo như những hệ thống Triết học, và Phật Giáo như những tín ngưỡng dân gian nhận Phật làm Thần linh. Như vậy con không theo hệ giáo lý nào nữa mà trở về ngay nơi thực tại thân tâm mà thấy chân lý mới đúng với tôn ý của đức Phật.

Đối với người thân thì cũng phải tùy duyên mà chia sẻ pháp khi họ có nhu cầu thật sự, chứ không nên gượng ép chia sẻ khi họ chưa cần, làm như vậy sẽ phản tác dụng. Giống như cho ăn khi chưa đói thì không thấy ngon mà còn thấy ngán nữa. Hãy tin vào pháp vì pháp luôn tác động vào mỗi người để giúp họ thấy ra sự thật, nên sớm muộn gì rồi họ cũng thấy ra sự thật khi duyên đã chín mùi. Ngay cả đức Phật Ngài cũng tùy duyên mà khai thị, thậm chí có nhiều người hỏi pháp nhưng không thực tâm, chỉ để trang bị kiến thức thì Ngài vẫn không trả lời. Do đó muốn thuyết pháp phải có người thành khẩn thỉnh cầu mới được.