Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: pháp hữu vi - pháp vô vi

Question 1

Ngày gửi: 21-12-2021

Câu hỏi:

Thưa Sư Ông, con nhớ trong Kinh Kim Cang có nói: các Pháp hữu vi như mộng ảo, bọt bóng (mộng huyễn bào ảnh)… lâu nay con cứ hiểu là, theo kinh thì mọi thứ là không thật, là ảo. Nhưng nay trong quá trình chiêm nghiệm theo Sư Ông thì con thấy rằng hiểu vậy chưa đúng (hoặc chưa đủ). Vì, nếu đã thấy ra, nhìn mọi thứ theo đúng bản chất của nó thì tất cả đều là thật (kể cả giấc mơ và các sự kiện trong giấc mơ cũng là thật) không có gì ảo cả. Nhưng nếu nhìn mọi thứ theo cái Ta, của Ta, theo Ý muốn của ta, theo kinh nghiệm của ta, theo quan điểm của Ta, thậm chí theo cái vô thức của Ta thì đúng là mọi thứ đều ảo, không thật. Chỉ cần lìa cái Ta ra khỏi mọi cái nhìn, cái suy nghĩ thì mọi thứ đều Thật. Từ đó có thể suy ra, trong hành động, nói năng cũng vậy, lìa cái Ta ra thì làm mọi thứ đều đúng, không phải nghi hoặc! Mới là Pháp Vô Vi. Sư Ông đã nói điều này nhiều lần nhưng tự mình chiêm nghiệm ra để đối chiếu với kinh sách hoặc đối chiếu với lời giảng của Sư Ông và thấy nó trùng khớp thì thật thú vị ạ! Kính tri ân Sư Ông!

Các chủ đề liên quan:

Answer

Phải. Cần đối chiếu với sự thật, cần trải nghiệm thực tế mới thấy điều gì là chân thật điều gì là ảo mộng. Không thể “vơ đũa cả nắm” được.

Question 2

Ngày gửi: 09-12-2021

Câu hỏi:

Trong câu vạn pháp do duyên sinh, vạn pháp ở đây chỉ pháp hữu vi, còn pháp vô vi thì nó không sinh phải không thưa sư? Con thành kính đảnh lễ sư.

Các chủ đề liên quan:

pháp hữu vi - pháp vô vi

Xem câu trả lời

Answer

Vô vi (asaṅkhata) có 2 nghĩa: Về phương diện thiên nhiên có nghĩa là không sinh do nhiều yếu tố hợp thành. Về phương diện tâm lý có nghĩa là không sinh do không cố ý tạo tác. Như vậy, một hành động khởi sinh do duyên hợp nhưng không có ý tạo tác vẫn vô vi. Hành động của vị A-la-hán tuy vẫn do duyên sinh, như đói ăn, khát uống v.v… nhưng không chủ quan tạo tác nên vẫn vô vi, duy tác.

Question 3

Ngày gửi: 20-10-2021

Câu hỏi:

Dạ con kính lễ Thầy. Con xem bản dịch kinh thấy Phật dặn các thầy tì kheo trước khi Ngài Bát- niết-bàn: Mọi pháp hữu vi đều vô thường, các ông đừng phóng dật. thưa thầy, “pháp hữu vi “(sankhàrà) này có phải là cũng là “hành,” mà thiền sư Nhất Hạnh gọi là tâm hành, hoặc là hành trong ngũ uẩn, hoặc là cái mà Thầy dạy chúng con là “cái bản ngã lăng xăng tạo tác” không ạ? Khi con khởi tâm muốn làm cái gì đó, thí dụ muốn đi ra phố mua một vài thứ cần thiết và thực hiện việc ấy, nhưng con làm với tâm rõ biết mình đang làm gì, thân đang di chuyển thế nào, thì có phải là vẫn là pháp hữu vi, là hành, là lăng xăng tạo tác không? Con cảm ân Thầy dạy đạo ạ.

Các chủ đề liên quan:

pháp hữu vi - pháp vô vi | ngũ uẩn

Xem câu trả lời

Answer

Phải. Hành động, nói năng, suy nghĩ từ thái độ lăng xăng tạo tác của bản ngã chính là hữu vi hay hành. Khi đã giác ngộ hoặc trọn vẹn rõ biết thì tuy vẫn hành động, nói năng, suy nghĩ nhưng không còn hữu vi tạo tác nữa mà gọi là duy tác.

Question 4

Ngày gửi: 29-12-2019

Câu hỏi:

Bạch sư phụ! Con kính thầy giảng cho con điểm đồng và dị giữa 3 cụm từ CHÂN KHÔNG, HƯ KHÔNG, VÀ KHÔNG ĐẠI ạ? VÀ HƯ KHÔNG có phải là pháp vô vi không ạ? Và nếu HƯ KHÔNG là pháp vô vi thì tại sao ạ?

Các chủ đề liên quan:

pháp hữu vi - pháp vô vi

Xem câu trả lời

Answer

– Chân không theo nghĩa Phật Giáo là cái không của một pháp đang có, còn gọi là “đương xứ tức không”, tức chân không mà diệu hữu. Chân không theo nghĩa đời là khoảng không đã bị hút hết không khí.

– Hư không cũng có 2 nghĩa: Một là ám chỉ bầu trời. Hai là trống rỗng không có gì cả. Nghĩa thứ hai này mới là vô vi vì không do duyên hoà hợp mà có.

– Không đại là khoảng trống giữa 4 đại đất nước gió lửa trong một vật thể, thuộc về sắc pháp. Khi phóng đại một vật qua kính hiển vi sẽ thấy khoảng không đại này.

Question 5

Ngày gửi: 18-01-2017

Câu hỏi:

Kính bạch Thầy, Thầy giảng, “Ngộ nhất thiết liễu trí” có nghĩa là “thấy thực tánh của tất cả pháp”. Thực tánh của các pháp con hiểu là khổ không và vô ngã có được không ạ?

Các chủ đề liên quan:

pháp hữu vi - pháp vô vi

Xem câu trả lời

Answer

Đó chỉ là thực tánh của pháp hữu vi, còn thực tánh của pháp vô vi và Niết-bàn thì không vô thường và khổ, chỉ có vô ngã thôi. Tất cả pháp tức cả pháp hữu vi lẫn vô vi.

Question 6

Ngày gửi: 05-12-2016

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy, Con có một thắc mắc về câu nói “các pháp dựa vào nhau mà có mặt”. Như một ngọn nến nhờ có không khí, lửa, đèn cầy, que diêm và người đốt lửa. Như vậy, những điều kiện đó (đã có sẵn) đến cùng một lúc và dựa vào nhau mới có được các pháp? Khi các điều kiện hết thì các pháp cũng không còn nữa. Con người cũng như ngọn nến, khi đầy đủ điều kiện thì con người có mặt, danh và sắc có mặt cùng lúc. Ngọn nến hay con người, ẩn/hiện dựa vào điều kiện. Thầy có ý kiến gì thêm, cho con biết. Cảm ơn Thầy!

Các chủ đề liên quan:

Xem câu trả lời

Answer

Đó là pháp hữu vi hay pháp tướng duyên khởi mới có hợp tan, sinh diệt, còn pháp vô vi, tánh không, Niết-bàn thì không hợp nên không tan, không sinh nên không diệt, không dựa vào đâu cả.

Question 7

Ngày gửi: 12-07-2016

Câu hỏi:

Bạch Thầy! Con có đọc trong cuốn “Mặt hồ tĩnh lặng” đoạn văn sau: “Có thể bạn cảm thấy cuộc sống khó khăn và bạn không thể làm gì được. Nhưng càng hiểu rõ chân lý của sự vật, bạn càng được khích lệ hơn. Giả sử trên đường về nhà, bạn dẫm phải gai. Gai đâm sâu vào chân bạn. Quá đau đớn bạn cảm thấy không thể nào đi nổi. Thế rồi, thình lình một con cọp xuất hiện. Bạn quên hết cái đau, nhỏm dậy chạy về nhà.” Thưa Thầy cho con được hỏi, chân lý của sự vật ở đây có phải là khổ là vô thường vì khi gặp cảnh khổ sẽ thay đổi? Con xin đảnh lễ Thầy.

Các chủ đề liên quan:

pháp hữu vi - pháp vô vi | tánh | pháp | chân lý | sự thật

Xem câu trả lời

Answer

Có lẽ con hiểu đúng. Đau hay không đau không thành vấn đề vì nó luôn biến đổi, thấy ra chân lý của mọi sự vật mới là trọng yếu. Chân lý ở đây là thực tánh của tất cả pháp, trong đó vô thường, khổ, vô ngã là tính chất của pháp hữu vi, còn pháp vô vi thì vô ngã và không sinh không diệt, không vô thường và cũng không khổ.

Question 8

Ngày gửi: 24-11-2014

Câu hỏi:

Kính bạch Sư! Mong Sư hoan hỷ giải đáp giúp con. Có phải sự vô thường chính là thường không, thưa sư. Vì mọi thứ luôn thay đổi cho nên sự thay đổi đó chính là thường phải vậy không, thưa sư.

Các chủ đề liên quan:

pháp hữu vi - pháp vô vi | khổ & vô ngã | vô thường

Xem câu trả lời

Answer

Vô thường là thường chỉ đúng khi hiểu theo nghĩa bình thường chứ không phải thường hằng bởi vì chỉ pháp hữu vi mới vô thường còn pháp vô vi thì không vô thường.

Question 9

Ngày gửi: 14-05-2014

Câu hỏi:

Thưa Thầy kính mến! Khi con người lớn dần lên, tích lũy kinh nghiệm, kiến thức… những cảm xúc, định kiến mà kèm theo đó là bản ngã, bản ngã đi kèm cùng với tư tưởng, thật một điều lạ là khi khởi sinh tư tưởng con thấy nó sinh rồi diệt, trong con như có hai người vậy. Một đang tư tưởng, một lại biết cả cái tư tưởng đó diễn biến và mọi thứ xung quanh nữa. Tư tưởng thì kèm theo những định kiến, kiến thức tích lũy qua quá khứ vì vậy mà chứa đựng khổ đau, đối đãi nhị nguyên, khi tâm con vắng bặt tư tưởng nó vẫn thấy mọi sự việc diễn ra rõ ràng, chẳng có khái niệm cũng chẳng có gì gọi là khổ đau…, nó tự do và bình an. Con chợt nhớ bài pháp của thầy, tham, sân, si như sóng dậy, tánh biết là biển. Sóng ngừng thì biển vốn yên lặng, một bờ phiền não mà cũng ngay đó là bến bờ an lạc, chẳng phải đi đâu mà tìm, cũng chẳng tạo ra điều chi mà quay về sống trọn vẹn từng phút giây thực có của đời sống này. Con lại nhớ bài pháp của thầy, là hạt mít hãy cứ trọn vẹn là hạt mít đủ duyên rồi nó thành cây mít, mãi vọng cầu đâu thì càng xa đạo. Con năm nay mới 25 tuổi, vì còn trẻ nên con đường giáo pháp con hơi thiếu tự tin nên hay hỏi thầy, con cảm ơn thầy nhiều lắm ạ, ở chùa Linh Thông con được nhìn thấy thầy con vui lắm. Mong thầy thân tâm an lạc ạ.

Các chủ đề liên quan:

tánh biết & tướng biết | pháp hữu vi - pháp vô vi

Xem câu trả lời

Answer

Có hai loại động tịnh: Động tịnh của pháp vô vi vô ngã và động tịnh của pháp hữu vi hữu ngã. Trong pháp tự nhiên vô vi thì dù động hay tịnh đều không khổ, nhưng trong pháp tạo tác hữu vi thì dù động hay tịnh đều khổ.
Thấy biết cũng có hai loại: Thấy biết từ tâm trong sáng (tánh biết) vô ngã thì đồng nhất và toàn diện, nên không có nhị nguyên đối đải; còn thấy biết của ý thức hữu ngã thì phân cực, cục bộ, nên luôn nhị nguyên đối kháng. Tánh biết vô ngã dù động tịnh đều không khổ, nhưng ý thức hữu ngã dù động tịnh đều khổ. Chỉ khi ý thức lặng yên không bị bản ngã xen vào thì mới là tướng dụng của tánh biết và cũng chấm dứt khổ đau.