Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: Niệm tâm

Tại sao con lại chọn niệm tâm làm gì cho rắc rối? Chánh niệm tỉnh giác có nghĩa là trọn vẹn tỉnh thức. Vậy chủ yếu là tâm trọn vẹn tỉnh thức trước mọi đối tượng  trong ngoài (thân-thọ-tâm-pháp) là được, chứ đâu cần phải chọn một đối tượng nhất định. Khi con chọn lựa một đối tượng nhất định tức đối tượng không còn tự nhiên, và một khi đã khởi tâm chọn lựa thì tâm cũng không còn tự nhiên nữa. Pháp vốn có nghĩa là tự nhiên (Dhamma = Nature = Ultimate Reality) nên khi pháp không còn tự nhiên tức đã bị bản ngã xen vào lập trình theo ý hướng của nó (không còn tùy duyên thuận pháp) làm sao thấy được thực tánh pháp?

Khi tâm trọn vẹn tỉnh thức thì đương nhiên nó biết nó đang trọn vẹn tỉnh thức, vì tâm là tánh biết có khả năng tự biết mình nên một số người gọi đó là chánh niệm trên chánh niệm, nhưng cách nói đó không đúng lắm. Từ chánh niệm đã bị hiểu sai trầm trọng nên người ta cứ tưởng lấy tâm này niệm tâm kia mà sinh ra rắc rối chồng lên rắc rối, vì điều này không thể xảy ra, do đó chỉ làm cho tâm chẳng thể nào tâm trọn vẹn tỉnh thức (chánh niệm tỉnh giác) được. Cái lỗi của niệm tâm theo kiểu lấy tâm này chọn lựa niệm tâm kia trên thực tế chính là cái ta theo đuổi ảo tưởng của cái ta mà thôi! Chỉ khi nào cái ta ấy buông xuống thì tánh biết liền ngay đó trọn vẹn tỉnh thức.

Tâm tự biết tâm, không người niệm

Niệm còn hữu niệm tánh vời xa

Trọn vẹn sáng trong tâm thấy pháp

Pháp còn chẳng có… có chi ta!

Đúng vậy, do xem các ý niệm sinh khởi là ta và của ta nên cái ta ảo tưởng ấy mới lăng xăng phản ứng tạo tác lấy bỏ… mà có phiền não khổ đau. Đó chính là khổ và nguyên nhân của sự khổ. Buông cái ta lý trí đầy ý niệm ấy để trở về thực tại gọi là tinh tấn, sống trọn vẹn với thực tại không xao lãng (thất niệm) gọi là chánh niệm, và sáng suốt tỉnh thức với thực tại gọi là tỉnh giác. Ba yếu tố thiền tuệ này soi chiếu rõ sự sinh diệt của những ý niệm, giúp tâm phục hồi bản chất sáng suốt, định tĩnh, trong lành vốn có của nó.