Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: nhị nguyên & bất nhị

Question 1

Ngày gửi: 01-09-2022

Câu hỏi:

Con chào sư. Có điều con không hiểu. 1. Đạo Phật luôn khuyên chúng ta ăn chay, không sát sanh. Giả sử tất cả mọi người đều không ăn, thì động vật sẽ phát triển vô số, làm mất cân bằng tự nhiên, lúc đó chúng ta như thế nào ạ? 2. Sư có nghĩ một Đấng Tối Cao nào đó đã tạo ra thế giới này và các vũ trụ khác không? Sư có nghĩ thiện và ác phải luôn luôn song hành tồn tại, giống như âm và dương, nếu mất một trong hai thì con người sẽ không bao giờ giác ngộ hoặc đạt được gì cả không?

Các chủ đề liên quan:

thái cực & lưỡng nghi | nhị nguyên & bất nhị

Answer

1. Đức Phật không bắt buộc ăn chay, cũng không khuyến khích ăn mặn, chỉ khuyên người tu không sát sanh để tôn trọng sự sống của muôn loài. Còn việc sát là duyên nghiệp vay trả của chúng sanh không ai ngăn cấm được.

2. Cái gọi là “đấng tôi cao” chỉ là tên gọi khác nhau như Thượng Đế, đấng Phạm Thiên, Tạo Hoá, Pháp, Thái Cực, Đạo, Tự Nhiên v.v… để chỉ về nguyên lý vận hành của vũ trụ. Đó là sự vận hành theo nguyên lý nhân quả trong trùng trùng duyên khởi giữa những yếu tố tâm-sinh-vật lý của muôn loài vạn vật. Trong thái cực đương nhiên có lưỡng nghi, tứ tượng v.v… mới có sự vận hành của Trời Đất.

Question 2

Ngày gửi: 16-08-2022

Câu hỏi:

Kính bạch Thầy, Sau nhiều năm quan sát tâm, con thấy hiện tại con vẫn bị kẹt chỗ này, mong Thầy chỉ dạy: Trong con vẫn còn 1 cái đánh giá ngầm tốt xấu, hay dở … nhị nguyên nên tuy con rất nhạy khi quan sát tâm, là khi tâm khởi là con biết ngay. Nhưng nhiều khi có nhiều niệm khởi do vẫn chấp nhị nguyên nên là khi nó khởi là con dập tắt nó ngay lập tức. Đầu tiên con nhận thức như thế này có đúng không ? nếu con dập tắt nó ngay như vậy là thực hành sai, vì chỉ giải quyết cái ngọn và nó vẫn âm ỉ đâu đó trong tiềm thức tới 1 lúc nó lại khởi lên. Thực hành đúng là cứ để nó khởi lên không đánh giá, dán nhãn, chỉ thuần thấy, nó tới thì tới nó đi thì đi, trong khi đó mình nhận biết rất rõ vì sao nó sinh khởi, lý do gì nó sinh khởi, mình hiểu rõ về nó và về bản thân mình… Dạ tiếp theo, khi con nhận thức như vậy, nhiều khi con biết con dập tắt niệm khởi đó ngay. Sau đó khoảng vài giây, con chưa đạt được sự tự nhiên, nên con suy ngẫm về lý do vì sao tâm đó khởi để hiểu tâm đó cũng như bản thân mình … Con có nên tiếp tục thực hành như vậy hay không thưa Thầy? Và giờ khi có nhiều niệm khởi là con tự động dập tắt nó, con chưa biết cách làm sao để nó tự nhiên để thấy, mong Thầy chỉ dạy cho con ạ. Con cảm ơn Thầy!

Các chủ đề liên quan:

thái cực & lưỡng nghi | nhị nguyên & bất nhị | pháp đối trị

Xem câu trả lời

Answer

Có cái dập tắt cũng đúng, có cái cần quan sát rõ sự sinh diệt của nó, tuỳ theo trường hợp.

Question 3

Ngày gửi: 03-08-2022

Câu hỏi:

Dạ thưa thầy, con thấy trong bản thân mình như có 2 con người đối lập hoàn toàn. Nhiều lúc con rất tự tin con cảm giác lúc đó mình rất ung dung an lạc, và những chuyện bên ngoài khó làm con nổi sân hay giao động, lúc đó con phát huy được những gì tốt đẹp nhất của mình, làm mọi việc rất hiệu quả. Nhưng có lúc con lại mất hết tự tin, con lo sợ và bất an với tất cả mọi chuyện, con cảm giác không còn là chính mình, những lúc này chánh niệm con rất yếu, cảm giác mình rất mong manh dễ vỡ đối với các yếu tố bên ngoài, con không tập trung được vào bất cứ việc gì, người mơ màng như đang trên mây, rơi vào trầm cảm. Việc biến đổi giữa 2 con người này cứ thường xuyên lặp lại thầy ạ, người khác cũng nhận ra điều này. Con thực sự không hiểu nguyên nhân là gì, con khổ sở vì vấn đề này do con phải đi làm, công việc con làm đòi hỏi sự ổn định và tự tin ạ. Con mong thầy khai thị cho con con đã sai ở chỗ nào, cần có thái độ gì để có thể giác ngộ được vấn đề này ạ. Con xin tri ân thầy.

Các chủ đề liên quan:

trầm cảm | thái cực & lưỡng nghi | nhị nguyên & bất nhị

Xem câu trả lời

Answer

Một khi tâm đã khởi liền sinh ra hai chiều (Thái cực sinh lưỡng nghi). Bình thường hai chiều này bổ túc cho nhau thì đời sống quân bình. Nếu hai chiều đối nghịch quá lớn sinh trầm cảm rồi đến hưng cảm. Cách quân bình và điều hoà trở lại là trọn vẹn rõ biết hiện tại. Tức trong tình trạng nào thì rõ biết tình trạng đó để không tạo ra lực đối kháng.

Question 4

Ngày gửi: 19-07-2022

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy, con xin hỏi trong Phật giáo có khái niệm nào tương ứng với “năng lượng” trong Vật lý không ạ? Định luật bảo toàn năng lượng có phải là một loại thường kiến không ạ? Con kính tri ân Thầy và kính chúc Thầy sức khoẻ.

Các chủ đề liên quan:

thái cực & lưỡng nghi | nhị nguyên & bất nhị | đoạn kiến | thường kiến | tà kiến

Xem câu trả lời

Answer

Năng lượng Phật giáo gọi là lực (bala): Tín, tấn, niệm, định, tuệ đều có năng lượng riêng giúp làm việc hiệu quả cũng như giác ngộ.

Trong tất cả mọi sự vật luôn có thường và đoạn mới có thể vận hành. Chỉ khi nào chấp một chiều mới gọi là nhị nguyên hay tà kiến.

Question 5

Ngày gửi: 23-04-2022

Câu hỏi:

Con kính bạch trên Sư Ông, Khoảng 2 năm về trước, khi con xem một video về nhà tâm lý học Carl Jung, thì thấy có câu nói này của ông: “Individuation is an exceedingly difficult task: it always involves a conflict of duties, whose solution requires us to understand that our “counter-will” is also an aspect of God’s will” (Thành toàn tâm thức là một nhiệm vụ hết sức khó khăn: nó luôn gắn liền với sự xung đột giữa các nghĩa vụ, và việc giải quyết sự xung đột ấy đòi hỏi ta phải hiểu rằng sự “đối nghịch” của ta cũng là một phần của ý Chúa). Lúc mới đọc xong, con đã có ấn tượng với ý tưởng rằng “sự đối nghịch cũng là một phần của ý Chúa”, nhưng con chưa thể giải thích vì sao. Đến nay, sau khi đã được học hỏi từ Sư Ông và các bậc Thầy tâm linh khác, con xin có suy nghĩ như thế này ạ: tham-sân-si vốn xuất phát từ ảo tưởng muốn nắm giữ, loại trừ, bóp méo dòng chảy của Tự Nhiên. Tuy nhiên, tham-sân-si cũng là một phần tất yếu trong tiến trình trưởng thành của chúng sanh. Nếu không trải qua vô minh, tham-sân-si, bản ngã… thì chúng sanh không thể thấy được vị ngọt, sự nguy hại mà xuất ly khỏi nó. Và đến lúc biết nó nguy hại rồi mới chịu quan sát mà nhận ra sự thật rằng nó là pháp duyên hợp, cũng chịu sự vô thường sinh-diệt nên tuy nó đối kháng dòng chảy của Tự Nhiên nhưng bậc Giác Ngộ đã có thể trọn vẹn với Tự Nhiên thì cũng thấy nó như một phần của Tự Nhiên vậy. Và do đó họ không nắm giữ tâm sân, cũng không cố gắng chèn ép nó theo các quan niệm đạo đức nữa, tức nói theo Đức Phật là “không bước tới, không dừng lại”, còn nói theo trích ngôn trên của Jung là đã vượt lên được “sự xung đột về nghĩa vụ” rồi ạ. Con hiểu như vậy có phải không thưa Sư Ông? Con kính chúc Sư Ông trụ thế lâu dài, Tứ chúng hòa hợp an vui!

Các chủ đề liên quan:

nhị nguyên & bất nhị | thái cực & lưỡng nghi

Xem câu trả lời

Answer

Phải. Hoà hợp và đối kháng chính là nguyên lý sinh khắc tự nhiên trong sự tồn tại và phát triển của muôn loài. Tự nó đã hoàn hảo trong cái nhìn giác ngộ.

Question 6

Ngày gửi: 11-02-2022

Câu hỏi:

Dạ, con xin chào thầy! Và kính chúc thầy thân-tâm luôn an lạc. Thưa thầy, con có ít thắc mắc, xin thầy từ bi chỉ dạy. Hằng ngày trong khi ngồi thiền, hay trong cuộc sống, con luôn để ý vào bên trong, và luôn nhận thấy được sự sinh khởi của vọng niệm. Dạo gần đây, con phát hiện liền sau khi vọng tưởng khởi, có thêm 1 vọng nữa. Con không biết đó là gì, xin thầy hãy giải đáp giúp con. Nguyên nhân từ đâu? Và giải quyết nó như thế nào ạ? Kính thầy,

Các chủ đề liên quan:

phân vân & hoài nghi | thái cực & lưỡng nghi | nhị nguyên & bất nhị

Xem câu trả lời

Answer

Đó là tính chất đương nhiên của vọng tưởng. Vọng tưởng xuất phát từ lý trí, mà “nghi” luôn tiềm ẩn trong lý trí, nên khi một tư tưởng khởi lên liền kèm theo sự phân vân lưỡng lự. Nghĩa là có một tư tưởng liền có một tư tưởng khác bám theo. “Nhất niệm khởi thiện ác dĩ phân” là vậy.

Theo Dịch Lý, từ Thái cực đã sinh một nghi thì liền sinh nghi thứ hai (lưỡng nghi). Trong lý Duyên khởi của nhà Phật, chúng ta cũng thấy “Cái này sinh thì cái kia sinh” và từ đó “trùng trùng duyên khởi”. Hoặc “Nhất ba tài động vạn ba tuỳ” cũng cùng nguyên lý ấy. Điều này một mặt nào đó dường như rất có hại, nhưng mặt khác lại giúp chúng ta không bị chấp vào một tư tưởng nhất định để trở thành biên kiến, nhị nguyên.

Question 7

Ngày gửi: 16-12-2020

Câu hỏi:

Kính thưa thầy! Thưa thầy có phải vì gốc của mỗi người là tánh biết hay lương tri luôn trong sáng thiện lành nên khi làm một điều xấu ác thì tự động bên trong tâm thức đã xuất hiện sự mâu thuẫn thiện ác hay sự ăn năn, mặc cảm tội lỗi… Con cảm ơn thầy.

Các chủ đề liên quan:

Xem câu trả lời

Answer

Mâu thuẫn thiện ác, ăn năn, mặc cảm tội lỗi đều là tướng biết. Khi tướng biết sinh khởi nó luôn tạo ra hai khuynh hướng đối nghịch, bên nào mạnh hơn sẽ thắng. Trong tâm lý học hiện tượng này gọi là “nhị trùng bản ngã”. Trong Dịch lý, đã sinh nhất thì nhất liền sinh nhị (thái cực sinh lưỡng nghi). Còn tánh biết chỉ chứng kiến thôi. Lương tri là tướng biết thanh tịnh nên một mặt đồng với tướng biết, một mặt thông với tánh biết, Phật giáo gọi đó là trí tuệ.

Question 8

Ngày gửi: 24-06-2020

Câu hỏi:

Con xin kính đảnh lễ Sư Ông, Hôm nay con có một câu hỏi như sau: Thường ngày quan sát, suy xét các hành vi trong đời sống, con thấy đúng là “ý dẫn đầu các pháp”. Con nhận thấy mỗi khi suy nghĩ diễn biến thành phân biệt nhị nguyên thì rắc rối bắt đầu xảy ra. Ví dụ: Khi con nghe một lời nói trái tai, nếu con không kịp thời quay về quan sát cơ thể và lắng nghe cảm xúc thì tiếp đến, con sẽ bị lời nói trái tai ấy chi phối, phân biệt nó là xấu – tốt, phản ứng lại bằng hành động, lời nói,… con cho rằng con đúng, người khác sai, v.v… Những diễn biến này trên con đem đến những hậu quả xấu, mang lại bất an, cuộc sống trở nên phức tạp, rắc rối. Con trộm nghĩ, trong thuyết Âm – Dương Trung Hoa có nói: Vô cực sinh thái cực, thái cực sinh lưỡng nghi… sinh hằng hà sa số, có nghĩa là nếu việc gì đã sinh ra thái cực, thì coi như khó mà kiểm soát được nó nữa rồi. Chính vì vậy mà con thấy việc quay về quan sát hành vi trong đời sống thật vi diệu! Kính thưa Sư Ông, con suy nghĩ như vậy có đúng hướng và có lợi ích gì không? Con xin cảm ơn Sư Ông!

Các chủ đề liên quan:

thái cực & lưỡng nghi | nhị nguyên & bất nhị | trình pháp & chiêm nghiệm

Xem câu trả lời

Answer

Rất đúng! Rất chính xác!

Question 9

Ngày gửi: 23-05-2020

Câu hỏi:

Thưa thầy, con mới tu tập chưa được bao lâu, còn mơ hồ và chưa tường tỏ nhiều điều nên tâm còn chưa vững. Gần đây con có tìm hiểu thì có ý kiến rằng đạo Phật khá nặng tính âm, đặc biệt là tính diệt của đạo Phật. Thưa thầy, con hoang mang không biết liệu thầy có thể giải thích thêm về ý kiến này không ạ? Con cảm ơn và chúc thầy an lành.

Các chủ đề liên quan:

nhị nguyên & bất nhị | thái cực & lưỡng nghi

Xem câu trả lời

Answer

Do họ hiểu lầm chữ DIỆT nên nói đó là “tính âm”. Thực ra DIỆT ĐẾ chính là diệt tính âm biểu hiện qua KHỔ ĐẾ và TẬP ĐẾ. Vậy chữ DIỆT hoàn toàn “dương tính”. Nói vậy để chứng minh DIỆT không phải âm tính cho vui thôi, còn thật sự Đạo Phật đã vượt ra khỏi đối đãi nhị nguyên cực đoan đó rồi.