Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: nguyên lý tu tập

1) Trong thiền vô vi mà anh nói thì chữ vô vi có nghĩa là dựa vào “năng lực cõi trên” theo Tiên Đạo, chứ không phải nghĩa không tạo tác nhân quả nghiệp báo như lời Phật dạy. Anh không nên dựa vào tha lực để tu tập, mà tu vô vi theo Phật chính yếu là xả ly cái bản ngã tạo tác hữu vi. Muốn xả ly bản ngã thì phải thấy rõ nó và hóa giải tiến trình tạo tác của nó. Điều này không phải là việc làm của bản ngã, bản ngã không thể xả ly chính mình, nó có thể từ chối bản ngã này nhưng lại tạo ra bản ngã khác. Bản ngã cũng không xuất hiện riêng trong thế ngồi mà nó có thể hiện diện khắp mọi hoạt động của mỗi người, vì vậy thiền là khám phá bản ngã trong mọi lúc mọi nơi, trong mọi hoạt động.

2) Đi đứng ngồi nằm là tùy duyên, không nên ngồi nhiều. Ngồi nhiều trệ khí chỉ sinh bệnh thôi. Khi duyên cần thiết hay phù hợp với ngồi thì chỉ cẩn ngồi buông cái ta ảo tưởng lăng xăng đi thì tánh biết sẽ tự soi sáng, lúc đó dù tĩnh hay động cũng đều là pháp vô thường, khổ, vô ngã. Đâu phải ta hay của ta mà phải cố gắng lấy cái nầy bỏ cái kia theo tư ý của bản ngã. Ngồi thiền không phải để giữ trạng thái tĩnh (bất động) mà là thái độ không lăng xăng tạo tác nên mới gọi là vô vi theo đúng nghĩa thiền nhà Phật. Hít thở sâu hay làm một vài động tác cho khí huyết điều hòa là tốt, nhưng đó không phải là thiền. Thiền thuộc về trí tuệ nên điều chính yếu là thấy thực tánh chứ không phải để đạt bất cứ điều gì. Nếu có cái gọi là “đạt” thì đó là việc của pháp.

Việc ngồi thiền đúng là không quan trọng thời gian. Mà đã không quan trọng thời gian thì sao lại phải qui định 1 giờ hay 30 phút? Ngồi bao lâu không quan trọng mà ngồi với thân tâm như thế nào mới đáng quan tâm. Đừng cố ngồi nhiếp tâm thiền định, cũng đừng cố tinh tấn để mau đắc tuệ, vì cố đạt tới định hay tuệ tức đã tạo ra thời gian, lúc đó dù ngồi ít ngồi nhiều thì vẫn bị thời gian chi phối. Đã bị thời gian chi phối sao gọi là định, tuệ được? Thời gian, sở đắc đều là những sản phẩm của bản ngã tham sân si, thì ngồi làm gì cho nhiều để tăng thêm bản ngã? Mục đích của định tuệ là thấy ra thực tánh vô thường, khổ, vô ngã của thân tâm thì thậm chí không ngồi vẫn thấy. Tốt nhất trước khi ngồi thiền nên tự hỏi: “Ai ngồi thiền” để không bị bản ngã, thời gian và ảo tưởng đánh lừa.

Đừng tách rời định tuệ mà tu, cứ ngay tại đây và bây giờ, đừng nghĩ tới thời gian trước hay sau đó. Tâm thư giãn buông xả, rỗng rang trong sáng thì liền ngay đó có đủ chánh niệm tỉnh giác, có đủ định tuệ cả rồi, sao phải cố gắng đạt được định tuệ nào nữa để cho bản ngã, thời gian và sở đắc xen vào? Nếu có tính thì nên tính xem ngay trong sát-na hiện tại con có trọn vẹn rỗng rang trong sáng hay không mà thôi. Để ý niệm thời gian xen vào thì sát-na định tuệ duy nhất đã mất. Lúc ấy chỉ có bản ngã thời gian và đau khổ thôi, lấy gì mà tu định tuệ đây? Nhớ là đừng mất thời gian tranh luận, đừng để mất giây phút tại đây và bây giờ quý báu này trong vô minh ái dục.