Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: nguyên lý tu tập

Đức Phật dạy ” Khi đi rõ biết đang đi, vị ấy học như vậy… Khi thở vô dài rõ biết thở vô dài, vị ấy học như vậy…”. Vậy học ở đây chính là trong đi chỉ biết đang đi, trong thở chỉ biết đang thở… không tham ưu, không nương tựa, không chấp thủ bất cứ điều gì ở đời. Có như thế mới thấy rõ nguyên nhân sinh diệt của các pháp. Hai điều này đâu có gì khác. Có thể do con hiểu chữ “học” theo nghĩa tục đế thôi.

1) Lời dạy của đức Phật ví như ngón tay chỉ mặt trăng hay như thuyền đưa người qua sông, mục đích là đến bờ kia hay thấy mặt trăng do đó ý đức Phật dạy là đừng chấp vào ngôn thuyết mà cần thấy Sự Thật. Tên gọi các bậc Thánh để chỉ mức độ xả ly trói buộc và thấy ra Sự Thật thôi chứ không phải là sở đắc gì cả. Chấp vào ngôn thuyết gọi là sở tri chướng, chấp vào sở đắc gọi là phiền não chướng.

2) Thức mà đức Phật nói ở đây là tướng biết tuỳ duyên khởi nên có sinh có diệt vô thường theo đối tượng của nó nên không thường hằng. Nhưng tánh biết mà đức Phật gọi Tâm Chói Sáng (Pabhassara Citta) thì không do duyên khởi (không sinh-hữu-tác-thành) nên cũng không hoại diệt, nó có thể rõ biết và lưu trữ tất cả tướng biết đã tạo nghiệp thiện ác, do đó nó giúp gìn giữ nhân quả của nghiệp trong thức  tái sinh.

Sādhu lành thay! Đó là những lời dạy cực kỳ đúng!

Cả hai. Do muốn thoát khổ nên mong cầu được lạc – theo nghĩa tục đế – người mê phải trải qua quá trình tìm kiếm và trải nghiệm nhân quả nghiệp báo, kể cả tu luyện để tìm cầu sở tri sở đắc trong “sinh-hữu-tác-thành”*. Cho đến khi nào thấy được dù khổ hay lạc, dù sở đắc thiền định, thần thông cũng chỉ loanh quanh trong Tam giới do ảo tưởng của bản ngã tạo tác mà thôi. Cuối cùng thấy ra như vậy chỉ làm con rối cho cái ngã ảo tưởng, lúc đó mới giác ngộ được Sự Thật rốt ráo, mới thoát ly được sinh-hữu-tác-thành tức sinh tử luân hồi.

* Udana

Con cứ nghe pháp tiếp và thực hành như thế là được, không cần mong cầu gì.

Con hành như vậy là đúng. Con chỉ cần phát hiện phiền não thôi, việc nó mất hay còn tuỳ vào mức độ chánh niệm tỉnh giác có được trọn vẹn hay không. Đừng mong diệt phiền não sớm, chính sự xuất hiện của nó giúp con ngày càng trọn vẹn rõ biết xác thực hơn.

Tu tập không yếm thế là dù trong hoàn cảnh nào cũng thường rõ biết chính mình chứ không trốn tránh để cầu an.

Khi chưa thấu rõ đạo lý sống thanh tịnh trong sáng, chưa biết tự tri tự giác để điều chỉnh nhận thức và hành vi cho đúng tốt, thì cần nghe những người đã thấu rõ sự lý chỉ cho là đủ, không cần phải nghe, học quá nhiều chỉ để thu thập kiến thức.

Khi đã thấy ra đạo lý, chỉ cần thường tự tri tự giác trong đời sống hàng ngày để không làm điều gì hại mình, hại người, hại môi trường, chỉ làm những điều tốt đời đẹp đạo, vô ngã vị tha, với tâm thanh tịnh trong sáng, chánh niệm tỉnh giác là được.