Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: ngũ uẩn

Question 1

Ngày gửi: 25-12-2016

Câu hỏi:

Bạch sư, Con phải hành như thế nào để ngũ uẩn giai không? Xin sư dạy cho. Con cám ơn sư Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Các chủ đề liên quan:

Answer

Khi con hỏi “hành thế nào” là đã khởi lên ngũ uẩn rồi. Không hành gì cả, chỉ thấy thực tại thân-tâm-cảnh như nó là thì ngay đó ngũ uẩn giai không. Như khi thân đi chỉ thấy thân đang là, khi có cảm giác đau chỉ thấy nó như nó đang là, khi tâm sân chỉ thấy tâm như nó đang là, khi mắt tiếp xúc với sắc chỉ thấy như nó đang là… tức ngũ uẩn giai không.

Question 2

Ngày gửi: 18-07-2016

Câu hỏi:

Kính Thưa Thầy! Ngũ ấm ma xuất hiện theo thứ tự sắc ấm, thọ ấm, tưởng ấm, hành ấm, thức ấm hay không? Mỗi ấm xuất hiện cả mười chướng ngại hay chỉ một số thôi? Khi thấy ánh sáng con không để ý đến thì thấy nó vẫn lặp lại nên con ngồi quan sát nó với tâm tĩnh lặng thì một lát sau nó mất. Con làm như vậy có đúng không ạ? Kính xin Thầy chỉ dạy cho con. Con thành kính đảnh lễ Thầy!

Các chủ đề liên quan:

ngũ uẩn

Xem câu trả lời

Answer

1) Ngũ ấm hay ngũ uẩn có quan hệ mật thiết với nhau, thường thì sắc đi trước rồi đến trình tự như đã được đề cập tới, nhưng đôi khi cũng khởi theo yếu tố nào mạnh hơn. Thí dụ lúc tưởng mạnh thì tưởng dẫn trước. Các chướng ngại tuỳ theo từng uẩn.

2) Nên quan sát để thấy ra sự thật đang diễn ra thôi, còn thì thấy còn, mất thì thấy mất chứ không nên quan tâm đến mất còn.

Question 3

Ngày gửi: 17-04-2016

Câu hỏi:

Con kính bạch Thầy! Xin Thầy giảng cho con hiểu điều này, trong các bài pháp thoại, Thầy có nói đến từ TƯ khi liên hệ vào ngũ uẩn (không biết con có hiểu nhầm không) thay vì là HÀNH. Vậy xin Thầy cho con biết ý nghĩa khác nhau của từ TƯ và HÀNH khi đặt trong NGŨ UẨN. Con cám ơn Thầy! Kính chúc Thầy thân tâm thường an lạc.

Các chủ đề liên quan:

ngũ uẩn | thiền Minh Sát - Vipassanā | thiền tuệ

Xem câu trả lời

Answer

Trong ngũ uẩn Tư (Cetanā) yếu tố Tâm sở chính của Hành (Saṅkhāra) nên nó có thể đại diện cho Hành chứ không phải Tư là Hành. Ngũ uẩn gồm Tâm, Tâm sở và Sắc. Sắc thuộc Sắc uẩn, Thọ, Tưởng, Hành thuộc Tâm sở và Thức chính là Tâm. Trong 52 Tâm sở ngoài Thọ và Tưởng, còn lại 50 Tâm sở kia thuộc về Hành uẩn, mà Tư Tâm sở đóng vai chủ động, giống như Thủ tướng của một nội các, gồm các phe thiện, bất thiện, bất định và trung lập vậy.

Question 4

Ngày gửi: 23-03-2016

Câu hỏi:

Câu 1. Thưa Thầy! Theo con hiểu thì Bát Thánh Đạo là căn bản và tổng quát hết 37 Phẩm trợ đạo vì có đủ Tam vô lậu học. Vậy sao trong 37 phẩm trợ đạo lại có Bát Chánh Đạo trong đó nữa? Câu 2. Theo con biết trong thân 5 uẩn này ra chẳng còn 1 uẩn nào nữa tồn tại gọi là Tự Ngã. Vậy sao con thấy hay nhắc đến Thần Thức, Mạt-na thức, A-lại-da thức? Những Thức này có phải nằm ngoài 5 uẩn, là cái ngã giúp nghiệp đi luân hồi? Điều này trái với Pháp Tánh Vô Ngã của Đức Phật thuyết, và con cũng chẳng nghe Phật thuyết về những Thức đó bao giờ trong Đại Tạng Kinh Nikaya. Vậy thực hư như thế nào ạ? Cảm ơn thầy!

Các chủ đề liên quan:

ngũ uẩn | 37 phẩm trợ Đạo | bản ngã & đại ngã | vô ngã | Bát Chánh Đạo

Xem câu trả lời

Answer

1) Trong 37 phẩm trợ đạo Bát Chánh Đạo là chính, còn các pháp môn kia là những cách vận dụng khác nhau để thể hiện Bát Chánh Đạo. Thí dụ hành Tứ Niệm Xứ chính là thể hiện Bát Chánh Đạo.

2) Năm uẩn không phải là Tự Ngã mà là cái ngã ảo tưởng, do đó năm uẩn không thật. Nó như bức vẽ cảnh chứ không phải cảnh tự nhiên. Tự nhiên mới là bản chất thật của pháp được gọi là pháp tánh hoặc thực tánh pháp.

Question 5

Ngày gửi: 11-03-2016

Câu hỏi:

Con thành kính đảnh lễ Thầy! Kính bạch Thầy, xin Thầy cho con hỏi vài điều sau đây: 1. Thưa Thầy, có phải trong ngũ uẩn thì “Tưởng” gây ra điều nguy hại nhất? Từ việc không tưởng tượng ra có, rồi dẫn đến hành động sai lầm, như vậy để tưởng này không chi phối có phải Thầy đã nhắc chúng con là phải thấy như thực nghe như thực? 2. Con chợt hiểu câu nói: “Con hãy lo việc của Pháp, còn việc của con để Pháp lo”, có nghĩa là con hãy sống tuỳ duyên thuận Pháp trong mọi hoàn cảnh để học ra bài học của mình thôi, còn mọi việc tự nó đã vận hành đúng với quy luật của tâm và pháp rồi. Như vậy con hiểu đúng không? Con kính chúc Thầy thật nhiều sức khỏe. Con kính tri ân Thầy nhiều lắm!

Các chủ đề liên quan:

ngũ uẩn | tùy duyên thuận pháp | nguyên lý tu tập

Xem câu trả lời

Answer

Con coi lại câu hỏi thầy đã có sửa lại một tí để dễ trả lời hơn.

1) Tuy tưởng không quan trọng bằng hành trong tạo nghiệp nhưng nó cũng có mối quan hệ với hành (trong đó có tư là chính) thành cặp đôi tư tưởng. Tư tưởng vừa hình thành cái “Ta” vừa thúc đẩy tiến trình tạo tác để trở thành và hậu quả là sầu bi khổ ưu não.

2) Con hiểu như vậy là đúng. Người đời và nhiều người tu cố gắng thúc đẩy hoặc sửa đổi sự vận hành của pháp theo ý mình. Nhưng tu là thấy ra sự thật để điều chỉnh nhận thức và hành vi sai lầm không đúng pháp chứ không phải điều khiển pháp cho đúng ý mình.

Question 6

Ngày gửi: 18-02-2016

Câu hỏi:

Con kính bạch Thầy, Thưa thầy, Có phải nếu chúng ta luôn tỉnh thức trọn vẹn thì thoát được ngũ uẩn không? Khi thoát được ngũ uẩn thì chúng ta có thể sáng tạo nữa hay không? Có ngũ uẩn thì từ cái tưởng mới sinh ra được cái thật. Con ngu muội xin bạch thầy từ bi soi sáng.

Các chủ đề liên quan:

ngũ uẩn | thiền Minh Sát - Vipassanā | thiền tuệ

Xem câu trả lời

Answer

Tưởng thì tâm nào cũng có vì Xúc, Thọ, Tưởng, Tư, Nhất tâm, Mạng căn, Tác ý biến hành trong tất cả tâm. Nhưng tưởng cũng có nhiều loại, tưởng đi với tâm bất thiện là vọng tưởng, tưởng ở trong thiền định giúp đưa đến nhất tâm, tưởng đi với trí tuệ đạt được Tam Minh. Do đó càng ít vọng tưởng sáng tạo càng cao.

Question 7

Ngày gửi: 14-01-2016

Câu hỏi:

Kính thưa thầy, con đọc bài giảng của thầy về ngũ uẩn con thấy rằng khi ta phủ trùm lên thực tánh pháp bằng nhận định chủ quan như mắt thấy sắc, nếu thấy sắc “như nó đang là” thì sắc uẩn không khởi sanh, còn nếu thấy sắc có đẹp, xấu (hoặc nghe mà còn thấy hay, dở…) thì tức là sắc uẩn khi đó đã khởi sanh. Nhưng mà có một số vấn đề con chưa hiểu lắm. 1) Có phải ngôn ngữ chế định đã làm khởi sanh sắc uẩn không ạ, hay tâm dính mắc mới làm phát sanh sắc uẩn ạ? 2) Nếu mắt nhìn thấy bông hoa thì biết bông hoa đó màu đỏ, hoặc màu vàng thì lúc đó sắc uẩn có khởi sanh không ạ? 3) Nếu mắt nhìn mà thấy có đẹp, có xấu nhưng tâm không dính mắc thì sắc uẩn khởi sanh mà hành uẩn không khởi sanh đúng không ạ? 4) Nếu một uẩn phát sanh thì các uẩn còn lại có phát sanh không ạ? 5) Nếu loại bỏ đi đẹp, xấu, hay, dở…. thì các uẩn sẽ không khởi sanh. Con liên hệ tới một hành động mà có nhận thức tốt, xấu, thiện, ác… ta có cần loại bỏ các nhận thức đó đi để không thành uẩn hay không ạ? Con chúc thầy luôn mạnh khỏe, thân tâm thường lạc ạ! Con xin cảm ơn thầy!

Các chủ đề liên quan:

ngũ uẩn | chân đế & tục đế

Xem câu trả lời

Answer

Chìa khoá để mở những nghi vấn của con là Tục đế và chân đế. Nếu chấp tục đế (khái niệm sắc tướng và ngôn ngữ) mà không thấy chân đế thì 5 uẩn thành hình. Nếu đã thấy chân đế nhưng chưa thoát khỏi tục đế thì 5 uẩn vẫn còn nhưng nhẹ hơn. Nếu thấy chân đế, không còn chấp tục đế thì dù ở trong tục đế vẫn không hình thành ngũ uẩn. Tóm lại, còn bản ngã vô minh ái dục thì còn ngũ uẩn. Không bản ngã vô minh ái dục thì ngũ uẩn đều không.

Question 8

Ngày gửi: 09-01-2016

Câu hỏi:

Con chào thầy ạ! Thầy cho con hỏi trong cuốn Thực Tại Hiện Tiền có đoạn con chưa rõ. Sắc uẩn khởi lên khi có căn-trần-thức, rồi thầy lấy dụ những người ngồi đây khi thầy giảng thì sắc uẩn không khởi sanh. Nhưng con thấy lúc đó có mắt, có nhãn thức và đối tượng của mắt (vì đang xem thầy giảng bài) nhưng sao không được gọi là sắc uẩn ạ?

Các chủ đề liên quan:

ngũ uẩn | tánh biết & tướng biết

Xem câu trả lời

Answer

Sắc, thọ, tưởng, hành, thức có 2 loại: Một là loại không thành uẩn, hai là loại có thành uẩn. Khi tưởng là hiện tưởng, hành là duy tác, thức là tâm siêu thế thì không thành uẩn. Khi tưởng là hồi tưởng, tưởng tượng, hành là thiện-ác, thức là tâm tam giới thì có thành uẩn. Khi nghe đức Phật giảng tâm phàm phu tích luỹ kiến thức mới thành uẩn, còn vị A-la-hán nghe mà vẫn không thành uẩn (ngũ uẩn giai không). Khi nghe thầy giảng không phải ai nghe cũng thành uẩn, nếu một người tâm rỗng lặng trong sáng thì nghe mà ngũ uẩn vẫn không khởi, nghĩa là nghe với tánh biết vô vi vô ngã.

Question 9

Ngày gửi: 08-01-2016

Câu hỏi:

Kính bạch thầy, trong câu trả lời ngày 07-01-2016 cho một đạo hữu về Ngũ Uẩn, thầy có trả lời rằng, “Khi có sự tiếp xúc của 5 giác quan với 5 đối tượng của chúng (sắc) thì phát sinh các cảm giác (thọ) và tri giác (tưởng) hình thành khái niệm về đối tượng đó, tiếp theo là phản ứng tâm lý (hành) đó là nội dung loại tâm (thức) nhận thức đối tượng đó. Thí dụ mắt tiếp xúc với một vật (sắc), cảm thấy dễ chịu (thọ), biết đó là trái xoài (tưởng), thèm ăn (hành) và đó là nội dung tâm tham (thức). Hoạt động này lặp đi lặp lại trên các đối tượng khác nhau tích luỹ thành kho đống nên gọi là uẩn, chính sự tích tập này hình thành cá tính và bản ngã”. Bạch thầy cho con xin hỏi là khi hành Minh Sát thì mình nhận diện “thức” khởi sinh là chính, hay mình nhận diện tất cả “Ngũ Uẩn” ạ? Con xin cảm ơn thầy ạ.

Các chủ đề liên quan:

ngũ uẩn | Niệm tâm

Xem câu trả lời

Answer

Tuỳ theo mức độ thấy biết của hành giả mà có thể nhận ra toàn bộ tiến trình hay chỉ thấy một phần nổi trội nhất thôi. Khi niệm tâm thì chỉ cần thấy thức là được, nhưng khi niệm pháp thì thấy mọi diễn biến của ngũ uẩn sinh và diệt.