Con kính chào Thầy! Con xin thưa với Thầy một điều mà con không thông. Con có nghe Thầy giảng rằng, khổ giúp ta thấy ra bài học giác ngộ. Nhưng con thấy phần lớn quý Phật tử đi chùa làm phước đều cầu xin sự lợi ích, sự bình an lâu dài. Vậy có mâu thuẫn gì với lời Thầy dạy không khi mọi người luôn mong cầu điều tốt, ít ai cầu xin khổ cả? Con mong Thầy chỉ dạy cho con. Con thành kính đảnh lễ Thầy.
Xem câu trả lời
Tất nhiên làm phước với tâm xả ly dục vọng của mình thì được sự lợi ích, sự bình an, nhưng khi người ta mong cầu sự bình an với tâm ham muốn thỏa mãn ảo vọng của mình thì sẽ gặp đau khổ, và chính đau khổ này thức tỉnh họ giúp họ thoát khỏi ảo vọng của chính mình để trở về với sự bình an, sự thanh tịnh trong sáng của tâm hồn. Vậy không phải đau khổ giúp con người giác ngộ ra sự thật và nhờ vậy thoát khỏi ảo vọng của chính mình đó sao?
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Nhân duyên cho con nghe bài Pháp thoại: “Tâm – Sử dụng tâm” (Melbourne/2013 ngày thứ 2). Cũng do duyên con chợt hiểu ra rất nhiều điều. Giờ thì con không còn thắc mắc tại sao sư ông không gỡ rối và giúp chúng con giải bài toán khổ của đời mình. Đó là do con không dám đối diện với sự thực, con toàn giải quyết theo phàm tục nên con gặp toàn chuyện phàm tục thôi. Cũng vì niềm tin con không trọn vẹn nơi Tam bảo nên nghe pháp mà con mãi chưa giác ngộ ra cái toàn hảo kỳ diệu của Pháp Bảo. Đúng là pháp đã hoàn hảo nơi mỗi người. Con sinh ra là một nguyên bản, vậy mà con cứ tìm cầu để được như bản sao của ai đó. Cái ta ảo tưởng đưa con đi luân hồi quá lâu. Tâm làm chủ, tâm tạo tác tất cả. Trước kia con cứ tưởng con hiền lành, nhưng khi hiểu ra con thấy tâm con có quá nhiều bất thiện, con thấy trong tâm con có con quỷ.
Đêm nay con cảm nhận hạnh phúc đích thực sư ông ạ, cho nên con cảm thấy nhẹ nhàng, không còn trách mình, trách người, trách đời nữa. Đúng là trong cái bất toàn đã có cái hoàn toàn. Giờ thì con chân thành cám ơn những người đã làm con đau khổ, nhờ họ mà con mới giác ngộ ra được. Món nợ lớn nhất đời người là tình cảm, mà con đã phải khổ sở đủ kiểu không thể diễn tả để trả món nợ đó.
Con chỉ diễn tả cảm nhận chân thật và mộc mạc của con như là trình pháp trước sư ông và quý sư đại diện cho ngôi thứ 3 Tam bảo. Thành kính tri ân sư ông và quý sư, con thật may mắn khi được thân cận các vị thiện tri thức và được theo chánh pháp. Con cũng cám ơn chồng vì đã bỏ rơi con để con có thời gian chiêm nghiệm và học hỏi pháp. Đúng là cái gì cũng có hai mặt của nó. Con chấp nhận sự bất toàn của đời sống rồi sư ông ạ.
Sādhu lành thay! Con thấy ra điều này quả là một sự khai mở lớn. Con người tự cho mình là “tối linh ư vạn vật” và có tham vọng giải quyết vạn pháp theo ý mình với châm ngôn “nhân định thắng thiên” . Nhưng càng tưởng là đã làm chủ được thiên nhiên thì càng tạo thêm đau khổ cho mình và người nhiều hơn. Ngay cả khoa học cũng phải nghiên cứu học hỏi những định luật thiên nhiên để khám phá sự thật. Nhưng con người lại lợi dụng những quy luật thiên nhiên ấy cho mình, lẽ ra phải biết cảm ơn thiên nhiên thì vội cho rằng mình đã làm chủ được thiên nhiên! Thế mới là đau khổ!
Trong những vấn đề gia đình, xã hội cũng vậy, phần lớn đau khổ là do muốn mọi người, mọi vật, mọi sự đều phải thuận theo ý mình, nhưng vì điều đó mâu thuẫn và bất khả nên càng nhiều tham vọng càng nhiều bất mãn, khổ đau! Mâu thuẫn vì mỗi người có mỗi ý muốn trái ngược với kẻ khác nên chỉ tạo ra xung đột, đối kháng trong mối quan hệ bất toàn. Bất khả vì một khi đã xung đột và mỗi người bảo thủ ý riêng của mình thì rốt cuộc chẳng ai thực hiện được ý muốn của mình một cách trọn vẹn. Giống như hai người giành nhau một vật thì chẳng bên nào được yên, thắng thì sinh oán thù, bại thì sinh thất vọng, thế là cả hai cùng đau khổ! Ý nghĩa cuộc đời chỉ có thế nếu không biết đó là bài học giác ngộ thật tuyệt vời.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính bạch thầy, con thường theo dõi mục hỏi đáp và các bài giảng của thầy, nhờ vậy mà con gỡ bỏ được rất nhiều những trói buộc về nhận thức giác ngộ. Có một số điểm con còn băn khoăn, xin thầy từ bi chỉ dạy:
1. Phật thường nhắc đến KHỔ. Vậy KHỔ trong KHỔ ĐẾ và trong “VÔ THƯỜNG – KHỔ – VÔ NGÔ có gì giống và khác nhau hay không?
2. Con có nghe một vị giảng về Phật ngôn: “Tất cả các pháp hữu vi đều vô thường”. Theo vị đó thì, pháp hữu vi là tất cả các hoạt động như đi, đứng, ăn, mặc… Theo con hiểu thì tất cả mọi pháp xuất phát từ động cơ hữu ngã thì là pháp hữu vi. Nếu không có bản ngã phía sau thì là pháp vô vi. Con không rõ con hiểu như vậy có đúng không ạ.
Con thành kính đảnh lễ thầy, mong chư thiên hộ trì thầy luôn dồi dào sức khỏe ạ.
1) Tất cả khổ đều nằm trong khổ đế. Có 3 loại khổ: Khổ tự nhiên, khổ quả và khổ do vô minh ái dục (hoặc tà kiến, tham ái). Hai khổ đầu không đáng kể, chỉ cần nhận biết và nhẫn nại là được, nhưng cái khổ thứ ba mới thật sự là khổ đế cần chú tâm minh sát để thấy ra xuất phát từ nguyên nhân nào.
2) Hữu vi có hai nghĩa: Một là pháp do duyên hòa hợp với nhau mà sinh một cách tự nhiên. Hai là pháp do hữu ý tạo tác mà thành. Hữu vi thứ nhất chỉ vô thường thôi, nếu có khổ thì chỉ là cái khổ tự nhiên, còn hữu vi thứ hai là nhân tạo tác xuất phát từ ý chí của bản ngã mới đưa đến khổ đế. Trong trường hợp chấp hữu vi thứ nhất là ta hay của ta, thì chấp chính là hữu vi thứ hai rồi, nên đương nhiên cũng khổ.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa thầy!
Con rất đồng cảm với câu hỏi của Anh/chị gửi ngày 22-11-2013. Con cũng đã trải qua cảm giác lo âu, sợ hãi, đau khổ và bế tắc trong cuộc sống. Con cũng điều trị nhiều nơi nhưng không khỏi. Cơ duyên may mắn, con đến được với pháp tu của thầy. Qua những bài giảng của thầy trong mục pháp thọai của trang web, con đã nhìn thẳng vào nỗi khổ của mình và con phát hiện ra rằng những lo âu sợ hãi trong con bây giờ nó xuất phát từ một cái nhân bị tổn thương tâm lý trong quá khứ. Từ một khái niệm được hình thành ban đầu ấy, nó bám lấy con, nó bắt con lúc nào cũng suy nghĩ về nó. Con càng suy nghĩ thì nỗi đau ấy càng lớn và dường như không còn lối thóat. Qua đó, con cũng phát hiện một điều rất quan trọng là khi có những đau khổ xuất hiện thì cái ta lý trí liền muốn dẹp chúng đi nhưng tận sâu thẳm trong tâm hồn mình, ta lại muốn nắm giữ cái nhân đó không muốn buông chúng ra (muốn bỏ mà không buông). Do nỗi đau chất chồng qua nhiều năm đã trở thành uẩn, để buông xuống ngay thì rất khó nên bây giờ mỗi lần nó nổi lên con cứ để yên cho nó tự do họat động, không can thiệp, không thêm bớt thì con cảm thấy nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
Con không biết nguyên nhân gây ra chứng trầm cảm lo âu của Anh/chị là gì, con chỉ có lời góp ý dành cho Anh/chị là hãy nhìn thẳng vào nỗi khổ của mình để tìm ra cái gốc, cái nhân gây bệnh và mỗi khi chúng nổi lên thì hãy trọn vẹn với nó, không dẹp bỏ, không can thiệp, không thêm bớt. Mong rằng những chia sẻ của con có thể giúp ích cho anh/chị nào đã đặt câu hỏi ngày 22-11. Con thành tâm tri ân thầy. Con chúc thầy nhiều sức khỏe.
Xem câu trả lời
Hay quá! Khi có người gặp khó khăn mà có nhiều người đồng cảm và chia sẻ như thế này thì thật là tuyệt. Mong rằng người bạn của chúng ta sẽ nhanh chóng thấy ra vấn đề của mình. Cảm ơn con thật nhiều.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính bạch Thầy,
Trước hết con xin đảnh lễ thầy với lòng biết ơn sâu kính nhất của con. Nhiều tháng qua con thường lên mạng, nghe, đọc và học được rất nhiều điều trên trang web của thầy, thật là hữu ích cho chúng sanh thời nay. Điều vi diệu nhất đối với hoàn cảnh của con qua cách giảng giải của thầy là thấy cả hai mặt của cuộc đời đều có lợi ích cho mình. Sự buông xả này thật là hay quá, nó như là trút bỏ được ngàn cân, làm cho con lại nhớ đến tinh thần bất nhị của Ngài Duy Ma Cật, đúng là khi tâm không phân biệt thì chẳng có gì để nói cả. Trong cuộc sống hàng ngày con cố gắng nhớ những gì học được đem vào ứng dụng, có khi được có khi không, khi thì nhớ, khi thì quên, nhưng quên rồi lại nhớ, càng nhớ con càng nhận ra lòng tham của chúng sanh thật là vô đáy thầy à, nó chẳng mỏi mệt và biết đủ đâu, con tự hổ thẹn với chính mình. Con xin thầy từ bi chỉ dạy rõ thêm để giúp con vượt khổ ở đời.
Xem câu trả lời
Vậy là còn hơn cả tuyệt vời rồi con còn muốn thêm gì nữa? Nếu con đã thấy cả hai mặt của cuộc sống đều có lợi ích cho sự giác ngộ ra sự thật thì khổ đau và hạnh phúc đều là bài học quý giá như nhau, sao con lại muốn vượt khổ? Không phải là vượt khổ mà là thấy khổ. Thấy ra trạng thái khổ tự nhiên khác với cái khổ do thái độ tâm lý tạo ra. Khi thấy được cái khổ tự nhiên mà không gia thêm thái độ tâm lý đối kháng, thì ngay nơi trạng thái khổ ấy vẫn không có cái khổ tâm lý mà Phật gọi là khổ đế, nên vẫn tự tại an lạc. Đó mới chính là chấm dứt cái nhân sinh khổ tâm lý.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Thưa Thầy.
Khi một người bị lưỡi dao làm bị thương có hai trường hợp xảy ra khiến cho người không cảm thấy đau đớn đó là: hoặc là lưỡi dao chém vào cơ thể quá sắc, quá ngọt khiến không kịp cảm giác đau, hoặc do công phu của người bị thương đạt đến mức có thể tự điều phục xem vết thương ấy như không có!
Cũng vậy, khi một người bất chợt có sự đổ vỡ lớn và hụt hẫng trong lòng mà họ vẫn rất tỉnh không đau khổ thì có thể giải thích như trường hợp vết thương thể xác không ạ?
Nếu có tồn tại sự kiềm chế trong tâm người ấy thì không bàn ở đây vì đó cũng là cách ứng xử tốt trong cuộc sống.
Tuy nhiên nếu khả năng không có sự kiềm chế thì sự xả ly nhanh chóng thoát khỏi mọi sự đau khổ ràng buộc khiến trở nên tỉnh táo như vậy có thể nào tồn tại trong một người có đời sống thiên về tình cảm chăng hay chỉ người có “máu lạnh” mới làm được?
Con thành kính tri ân Thầy.
Kính chúc Thầy ngày cuối tuần an lành.
Xem câu trả lời
Vấn đề không phải ở chỗ có đau hay không đau, hoặc có kiềm chế được cơn đau hay không được, bởi vì nếu vậy thì chỉ cần uống thuốc giảm đau, hoặc chích thuốc mê, thuốc tê gì đó là xong. Trong sự tu tập của Đạo Phật thì dù đau hay không vẫn không sinh ảo tưởng về cảm giác đó, tâm vẫn trở về trọn vẹn trong sáng với cảm giác đó để thấy nó như nó đang là hay nói cách khác là thấy rõ bản chất vô thường, khổ-lạc-xả, và vô ngã của nó, mà không sinh thêm cái khổ tâm lý – khổ khổ do muốn kiềm chế cảm giác đau gọi là phi hữu ái, hoại khổ do muốn giữ lại cảm giác lạc gọi là hữu ái và hành khổ do muốn tìm cảm giác tốt hơn cảm giác xả gọi là dục ái. Vậy tu tập không phải là kiềm chế cảm giác đau mà là loại bỏ tà kiến và tham ái của cái Ta ảo tưởng về cảm giác đó mà thôi.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa thầy,
Trước đây, con đau khổ. Con hướng về Phật pháp, nghe bài giảng của các thầy, với mong muốn là hết đau khổ. Trong thâm tâm con vẫn có mong cầu là mọi việc suôn sẻ, may mắn hạnh phúc đến với mình. Nhưng nay, nghe và đọc sách của thầy (đặc biệt là bài giảng “Ý nghĩ 3 loại khổ và 8 pháp thế gian”), cái nhìn của con lại có thay đổi 1 chút, dường như con không còn sợ đau khổ nữa, vì có những đau khổ tự nhiên thì nó cần thiết để mình sửa lại nhân. Điều mình cần chỉnh là khổ do “cái ta ảo tưởng” dựng lên. Con mới “nhìn ra” chỗ này. Con xin trình với thầy.
Sàdhu lành thay! Đó là sự chuyển hóa rất lớn trong thái độ nhận thức và hành vi đối với thực tánh pháp. Chúc mừng con!
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy, con vừa đọc câu hỏi của một Phật tử viết ngày 30/4 về đau khổ. Con thấy đó cũng từa tựa thắc mắc của con. Khi mà mình làm nhiều phước quá như bố thí cúng dường, quả báu là giàu sang sung sướng, thì lúc đó mình lại rượu, hút, ăn chơi… như các hoàng tử, công chúa, tài tử bên này. Trong khi đó thì khổ đau rất cần thiết cho giác ngộ, giải thoát. Trong gia đình con và những người quen có quá nhiều phước báu hữu lậu nên cũng có những tật bệnh như vậy, thưa Thầy. Con xin cám ơn Thầy chỉ dạy cho con thêm.
Xem câu trả lời
Khi tà kiến, tham ái và tạo nghiệp người ta thấy rất thích thú, chỉ khi hậu quả đến mới thấy đau khổ là thế nào, và nhờ vậy người ta mới biết do đâu mà khổ và vấn đề không phải là diệt khổ mà là diệt nguyên nhân sinh khổ. Vậy nếu không có khổ người ta sẽ đắm chìm mãi trong tà kiến tham ái và tạo tác lăng xăng. Cám ơn con đã chia sẻ.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Thưa Thầy! Con có một tính xấu, hay một thói quen xấu. Con đã cố gắng bỏ nó, đã hứa với mình là sẽ không làm vậy, đã sám hối nhiều lần, con cũng đã thấy được sự nguy hại vô cùng của nó nhưng con vẫn theo thói quen mà lập lại sai lầm, xin Thầy giúp con! Con xin cảm ơn Thầy!
Xem câu trả lời
Phải xem là con thấy đó là tật xấu thật hay xấu theo một quan niệm nào đó. Bản chất xấu và quan niệm xấu khác nhau. Sự nguy hại cũng vậy. Con cần thật sự thấy ra bản chất của nó chứ không phải đánh giá trên một hệ quy chiếu đạo đức có sẳn trong quan niệm của con hay người đời. Có thể con chỉ mới phỏng đoán về sự nguy hại chứ chưa thật sự trải nghiệm đến tận cùng sự nguy hại đó. Chỉ có đau khổ thật sự thì mới là liều thuốc chữa trị được thói quen của lòng tham ái.