Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: hữu vi hữu ngã & vô vi vô ngã

Question 1

Ngày gửi: 01-07-2016

Câu hỏi:

“Hành như vậy nếu hướng về định thì không những chứng được cận hành định mà tứ thiền cũng được, nếu hướng về tuệ thì có thể chứng được các bậc tuệ tuỳ theo trình độ của hành giả” Bạch thầy, ý của thầy con chưa rõ lắm nên cho con hỏi lại: – Nếu hướng về định thì đó có phải là chánh định? – Nếu hướng về tuệ thì có phải là khi đạt đến sát-na định mới có khả năng chánh niệm tỉnh giác trên thực tánh của đối tượng được (chuyển hướng quan sát thực tánh của đối tượng mà không đi vào định như trường hợp 1). Trong trường hợp thực hành như con, thầy có gợi ý nào về trạng thái sát-na định và tác ý để dễ phân biệt danh sắc. Con cảm ơn thầy.

Các chủ đề liên quan:

Xem câu trả lời

Answer

Con nói vẫn còn hữu vi hữu ngã quá. Con chỉ thấy thôi còn định tuệ sẽ tự nó vận hành. Nói là hướng tâm nhưng hướng tâm theo sự vận hành của pháp thì mới tuỳ duyên thuận pháp được.

Question 2

Ngày gửi: 22-06-2016

Câu hỏi:

Thầy cho con hỏi là có vài câu trả lời của Thầy về Định Hữu Vi Hữu Ngã và Vô Vi Vô Ngã. Hữu Vi Hữu Ngã có phải là cố ép tâm tập trung vào một điểm nào đó ví dụ như giữa hai chặng mày hoặc là một đề mục nào đó do tâm trí biến hiện ra. Định Vô Vi Vô Ngã là thả lỏng cả thân lẫn tâm, mặc kệ Pháp đến đi đúng như Thiền Tông có nói “vạn pháp như thế nào thì cứ để nó như vậy, không thêm bớt tăng giảm điều gì. Nhìn vạn vật như nó vốn là”. Lúc này con cảm nhận rõ những niệm niệm sinh diệt kia chỉ là sản phẩm của tâm, thậm chí việc cố ép tâm tập trung cũng chỉ là sản phẩm của tâm. Thực hành theo cách thứ hai dễ dàng và tuyệt vời hơn cách 1 rất nhiều Thầy ạ. Lúc đó tâm trí đầu óc rất thư thái, minh mẫn, tỉnh táo, dường như Định Tuệ đã là một chứ không còn phân ra Thiền Định hay Minh Sát gì nữa. Dù không chú tâm nhưng cũng chẳng nhầm lẫn. Những bài giảng, câu kinh về Pháp về Ngã cũng chẳng còn văng vẳng trong đầu nữa. Những từ ngữ “tâm, Phật, Thiền,…” cũng bặt tăm. Trong ngoài đều quên mà chẳng phải là đãng trí hay lầm lẫn. Cảm giác như con chả còn tu Phật nữa rồi nhưng lại tuyệt vời hơn rất nhiều so với lúc khởi tâm tu Phật. Trải nghiệm thực hành của con như vậy có đúng không ạ? Xin Thầy chỉ giáo thêm ạ!

Các chủ đề liên quan:

hữu vi hữu ngã & vô vi vô ngã | nguyên lý tu tập

Xem câu trả lời

Answer

Tốt lắm, con đang đi đúng Phật đạo, đang vượt qua khái niệm hữu vi hữu ngã rồi đó. Sādhu lành thay!

Question 3

Ngày gửi: 20-02-2016

Câu hỏi:

Kính bạch thầy, dạo gần đây con trải nghiệm được 2 khoảnh khắc hạnh phúc của không làm gì. Một lần trên xe ô tô và 1 lần khi đang uống cafe một mình. Khi đó con không làm gì cả, cũng chẳng ý thức, không thiền, không suy nghĩ, nó đến lặng lẽ, chỉ trong khoảnh khắc. Và khi con biết nó thì nó đi mất. Con không biết có phải ảo tưởng hay không vì khi đó con không thiền, không làm gì cả. Con cảm ơn thầy.

Các chủ đề liên quan:

sanh hữu tác thành | hữu vi hữu ngã & vô vi vô ngã | trình pháp & chiêm nghiệm

Xem câu trả lời

Answer

“Không làm gì cả” theo nghĩa “vô vi vô ngã” chính là “không, vô tướng, vô tác, vô cầu” mà đức Phật đã dạy. Đó là thiền đích thực, tự nhiên, thoát ngoài loại thiền nỗ lực “sinh, hữu, tác, thành” của bản ngã nên mới có thể chạm tới pháp tánh chân đế “không sinh, không hữu, không tác, không thành”.

Chỉ một thoáng vô vi

Hơn trăm năm tạo tác.

Question 4

Ngày gửi: 04-01-2016

Câu hỏi:

Con thưa thầy, con có câu hỏi mong được thầy giúp con ạ. Khi con tập trung quan sát, nghe, cảm nhận bằng các giác quan vào những thứ xảy ra trong hiện tại, con thấy hiện tại rất sống động, con cũng cảm nhận được niềm vui khi phát hiện ra vẻ đẹp của hiện tại, tâm không bị vướng bận bởi suy tư về những việc trong quá khứ, tương lai. Nhưng nhìn ngắm hoặc quan sát mãi thì con lại thấy không còn vui thích với hiện tại đó nữa, mà cảm thấy nhàm chán, tâm con tự dưng sẽ lại kiếm tìm một ý nghĩ hoặc một cái gì đó vui thích để nghĩ tới. Con có nghe nói nếu phóng tâm thì biết mình phóng tâm, nhưng con thấy tâm con không quan sát 2 thứ một lúc được, nếu đang vọng tưởng thì không biết mình vọng tưởng, lúc biết vọng tưởng thì cũng ngay đó chặn vọng tưởng rồi. Vậy nên con muốn hỏi thầy làm thế nào để không cảm thấy nhàm chán với hiện tại, và làm thế nào để quan sát vọng tưởng ạ, vì con thấy tâm vọng tưởng và tâm biết vọng tưởng cứ như là 1 vậy. Con xin tri ân thầy.

Các chủ đề liên quan:

hữu vi hữu ngã & vô vi vô ngã | tánh biết & tướng biết | trình pháp & chiêm nghiệm

Xem câu trả lời

Answer

Đó là con biết với ý thức, ý thức chỉ biết một đối tượng “muốn biết” nên không thể biết được đối tượng khác cùng lúc, và chỉ khi muốn biết mới khởi lên cái biết, do đó cái biết của ý thức thường hữu vi, hữu ngã và giới hạn. Còn cái biết của tánh biết là biết tự nhiên và toàn diện nên có thể biết tất cả cùng lúc. Tánh biết có thể tự biết, biết hoạt động của 6 thức, biết cả căn trần và biết luôn cả vọng tưởng, nhưng tánh biết vẫn vô vi vô ngã và vô hạn. Con cứ quan sát tự nhiên thôi, chỉ cần chú tâm chứ không cần tập trung thì sẽ tự khám phá ra đâu là thực tánh, đâu là chân tướng và đâu là huyễn hoá không thật.

Question 5

Ngày gửi: 23-08-2015

Câu hỏi:

Con kính đảnh lễ Thầy. Trước kia ít lâu con không vào xem được câu trả lời của Thầy nên con cũng ít vào mục hỏi đáp chỉ đọc lại sách của Thầy. Lần hồi con cũng quên đi và cũng có vài thay đổi. Hôm nay con xin trình Pháp với Thầy. Con rất thích đọc sách và tình cờ đọc được quyển nói về Thiền Định (Chánh Định). Trong ký ức con lại khơi lên những trải nghiệm khi sống có Thiền Định với sự chỉ dạy của Ngài HT. Đương nhiên con không còn sống với trạng thái ấy được nữa nhưng nó như một dấu ấn trong tâm không quên được. và con bắt đầu tu tập Thiền Định lại. Nhưng hoàn cảnh của con không cho phép và sự cố gắng của con thật sự đã đem lại nhiều phiền não. Con bắt đầu thấy buồn như ngày xưa con thường bị vì thấy mình đã vướng vào vòng tục lụy nhiều phiền phức gian truân và thoáng bị mặc cảm như người có tội khi không tròn lời hứa năm xưa với Thầy Tổ. Từ khi gặp lại Thầy con tưởng đã giải tỏa được nổi niềm sâu kín này nhưng thật sự con còn yếu ớt quá. Rồi con lại bỏ hết không cố gắng hành Thiền nữa chỉ trở lại xem Thân Tâm mình và không xua đuổi nỗi buồn riêng này. Lạ thay con điềm tĩnh trở lại và làm tròn bổn phận một cách vui vẻ, không chán nản hay muốn trốn tránh nữa. Cái Tâm thật vô thường và chỉ cần định hướng sai 1 chút là rơi vào vòng luẩn quẩn mịt mù. Con thật vui khi mỗi lần thấy ra “Tùy duyên thuận Pháp, vô ngã vị tha” là cách sống sáng suốt và an lành nhất. Không mong cầu chờ đợi hay tạo tác gì cả, cứ tự nhiên mà sống trong sự biết mình trọn vẹn là đủ rồi. Bây giờ con đã tìm được trang Web khác để xem được câu trả lời của Thầy tuy rằng đôi khi cũng bị trục trặc nhưng con thấy vẫn phải cần thiết để xem mục hỏi đáp mà nhắc nhở và sách tấn cho chính mình. Con kính thăm sức khỏe Thầy. Đệ tử TN.

Các chủ đề liên quan:

hữu vi hữu ngã & vô vi vô ngã | Thiền

Xem câu trả lời

Answer

Lần đầu đến Zurich thầy có nghe con kể về trạng thái thiền định con chứng được hồi còn nhỏ. Đó là chánh định: Khi vắng bóng ý đồ của bản ngã, tâm tự trở về trạng thái lặng lẽ hồn nhiên và trong sáng của nó, thầy gọi đó là định tuệ tự tánh, vô vi, vô ngã. Nhưng khi con muốn lập lại trạng thái định đó thì đã do ý đồ tạo tác của bản ngã, mà chính xác vẫn xuất phát từ động cơ vô minh ái dục, nên dù con có lập lại được thì khi đó nó đã trở thành định hữu vi hữu ngã mà thực chất vẫn chỉ là bất an vi tế. “Ba cõi bất an như ngôi nhà cháy” nên dù là định sắc giới hoặc vô sắc giới thì vẫn chỉ là trói buộc trong sắc ái và vô sắc ái chứ không giác ngộ giải thoát gì đâu.

Khi con sống “tùy duyên thuận pháp vô ngã vị tha” thì ở đó giới định tuệ đều tự đầy đủ, không do ý đồ của bản ngã “sinh, hữu, tác, thành” mà có. Nhiều người tưởng thầy bài xích thiền định, bởi đơn giản họ chưa phân biệt được định hữu vi hữu ngã (sinh, hữu, tác, thành) với định vô vi vô ngã (không sinh, không hữu, không tác, không thành) khác nhau như thế nào. Một bên là hữu cầu, hữu tướng nên có sở đắc, sở trụ, một bên là an nhiên, tịch tịnh nên tự tại, hồn nhiên. Vì họ chỉ biết đến những phương pháp chế định đưa đến trạng thái định hữu vi, hữu ngã nên không biết được sự thể nhập vào định tự tánh hoàn toàn vô vi vô ngã vô cùng kỳ diệu của pháp.

Question 6

Ngày gửi: 25-02-2015

Câu hỏi:

Con kính chào thầy! Kính thưa thầy chỉ dạy cho con biết tu theo pháp hữu vi là sao, còn pháp vô vi là sao? Con thành kính đảnh lễ thầy.

Các chủ đề liên quan:

sanh hữu tác thành | hữu vi hữu ngã & vô vi vô ngã

Xem câu trả lời

Answer

Tu hữu vi là cố gắng tạo tác để trở thành hay đạt được một sở đắc nào đó mà hành giả mơ ước. Tu vô vi là buông hết mọi ước mơ sinh, hữu, tác, thành để trở về với pháp tánh, không bị bất cứ điều gì ràng buộc nữa.

Question 7

Ngày gửi: 04-01-2014

Câu hỏi:

Kính bạch thầy, con thường theo dõi mục hỏi đáp và các bài giảng của thầy, nhờ vậy mà con gỡ bỏ được rất nhiều những trói buộc về nhận thức giác ngộ. Có một số điểm con còn băn khoăn, xin thầy từ bi chỉ dạy: 1. Phật thường nhắc đến KHỔ. Vậy KHỔ trong KHỔ ĐẾ và trong “VÔ THƯỜNG – KHỔ – VÔ NGÃ” có gì giống và khác nhau hay không? 2. Con có nghe một vị giảng về Phật ngôn: “Tất cả các pháp hữu vi đều vô thường”. Theo vị đó thì, pháp hữu vi là tất cả các hoạt động như đi, đứng, ăn, mặc… Theo con hiểu thì tất cả mọi pháp xuất phát từ động cơ hữu ngã thì là pháp hữu vi. Nếu không có bản ngã phía sau thì là pháp vô vi. Con không rõ con hiểu như vậy có đúng không ạ. Con thành kính đảnh lễ thầy, mong chư thiên hộ trì thầy luôn dồi dào sức khỏe ạ.

Các chủ đề liên quan:

pháp hữu vi - pháp vô vi | hữu vi hữu ngã & vô vi vô ngã | khổ đế | khổ đau

Xem câu trả lời

Answer

1) Tất cả khổ đều nằm trong khổ đế. Có 3 loại khổ: Khổ tự nhiên, khổ quả và khổ do vô minh ái dục (hoặc tà kiến, tham ái). Hai khổ đầu không đáng kể, chỉ cần nhận biết và nhẫn nại là được, nhưng cái khổ thứ ba mới thật sự là khổ đế cần chú tâm minh sát để thấy ra xuất phát từ nguyên nhân nào.

2) Hữu vi có hai nghĩa: Một là pháp do duyên hòa hợp với nhau mà sinh một cách tự nhiên. Hai là pháp do hữu ý tạo tác mà thành. Hữu vi thứ nhất chỉ vô thường thôi, nếu có khổ thì chỉ là cái khổ tự nhiên, còn hữu vi thứ hai là nhân tạo tác xuất phát từ ý chí của bản ngã mới đưa đến khổ đế. Trong trường hợp chấp hữu vi thứ nhất là ta hay của ta, thì chấp chính là hữu vi thứ hai rồi, nên đương nhiên cũng khổ.

Question 8

Ngày gửi: 27-12-2013

Câu hỏi:

CON xin THẦY chỉ dạy cho con về thiền quán tứ niệm xứ, nếu y cứ vào đối tượng thân, thọ, tâm, pháp hoài thì làm sao được giải thoát, bởi còn đối tượng, còn trên đối đãi là pháp sanh diệt làm sao thấy được thật tánh pháp (chơn đế). Vậy con kính mong THẦY từ bi chỉ dạy cho con trực nhận ra được ngay trên đối tượng, ngay trên pháp sanh diệt mà tịch diệt, ngay đối tượng là bản thể sanh diệt là giải thoát? Con tri ân công đức THẦY khai thị cho chúng con.

Các chủ đề liên quan:

pháp hữu vi - pháp vô vi | hữu vi hữu ngã & vô vi vô ngã

Xem câu trả lời

Answer

Khi vô minh ái dục thì tưởng lầm thân thọ tâm pháp là Ta, của Ta hoặc Tự Ngã của Ta, nên không thấy tánh vô thường, khổ, vô ngã của pháp hữu vi và không thấy tánh vô sinh diệt của pháp vô vi Niết-bàn trong đó. Để thoát khỏi ảo tưởng làm điên đảo chúng sanh này thì phải lấy Tánh Giác mà nhìn thẳng vào sự thật ngay nơi thân thọ tâm pháp (thực tại thân tâm cảnh, 18 giới, tất cả pháp) mà thấy ra thực tánh của Tâm, Tâm sở, Sắc, Niết-bàn. Thấy sinh diệt hay thấy Niết-bàn cũng đều là thấy pháp. Chính con phân biệt đối đãi đối tượng với chủ thể nên không thấy thực tánh của thân thọ tâm pháp, không thấy Niết-bàn đó thôi. Khi con đã trở về trọn vẹn trong sáng với thực tại thì đâu là năng đâu là sở? Đâu là chủ thể đâu là đối tượng? Nếu con thực chứng sự trọn vẹn này thì bất kỳ nhìn đâu con cũng thấy vô sanh Niết-bàn, sao còn nói tới giải thoát?

Question 9

Ngày gửi: 04-09-2013

Câu hỏi:

Kính thưa Thầy, 1- Bạn con, đọc được tiếng Việt nhưng không biết viết tiếng Việt, nhờ con hỏi thầy một câu hỏi. Sự khác nhau giữa một bậc thánh rửa chén và một phàm phu rửa chén như thế nào? Cô ấy nói câu trả lời của thầy rất quan trọng với cô ấy. Cô ấy kính sức khỏe và cám ơn thầy. 2- Còn đây là câu hỏi của con. Thưa thầy, con không có thời gian nghe nhiều băng thầy giảng. Con chỉ hiểu được cái chính yếu thầy chỉ dạy và tự ứng dụng tu tập. Con đang lúng túng chổ này, kính xin thầy giúp con khai thông. Khi những cảm xúc hay tư tưởng khởi lên, con có cần chủ ý tìm hiểu nguyên nhân nào phát sanh cảm xúc hay tư tưởng này để hiểu và xả ly chúng không hay con chỉ cần giản dị thấy sự vận hành của chúng thôi. Nếu như mình chỉ nhìn nó với tâm rỗng lặng trong sáng thì làm sao mình hiểu nó được thầy. Con cảm ơn thầy chỉ dạy. Kính chúc thầy luôn an vui. Con.

Các chủ đề liên quan:

hữu vi hữu ngã & vô vi vô ngã | rỗng rang - lặng lẽ - trong sáng

Xem câu trả lời

Answer

1) Đơn giản là bậc Thánh rửa chén với tâm rỗng lặng trong sáng nên hành động vô vi, vô ngã. Còn người phàm thì rửa chén với chủ ý của bản ngã cho nên tâm đầy ắp những ý niệm, tư tưởng phân biệt chủ thể với đối tượng, ta với người, hơn với thua, thiện với ác… Khi làm việc bậc thánh có thể thấy mệt chứ không khổ, thấy thoải mái chứ không vui thích… do đó làm một cách trọn vẹn và hiệu quả cao. Còn người phàm thì làm chưa mệt đã thấy khổ vì bực dọc hay ngã mạn, hoặc làm trong hứng thú vui thích vì tham danh hám lợi… do đó bị phân tâm bởi tư tưởng và cảm xúc mà hiệu quả rất thấp.

2) Chỉ thấy với tâm rỗng lặng trong sáng thôi thì đó chính là tuệ tri nên mới thấy hết nguyên nhân hậu quả, và không cần phải cố ý tìm hiểu để xả ly mà tư tưởng và cảm xúc cũng tự biến diệt. Còn nếu khởi chủ ý tìm hiểu để cố gắng xả ly thì đã rơi vào cái biết theo ý đồ của bản ngã lý trí – tức là tưởng tri – mất rồi, làm sao thấy được thực tánh của nhân-quả, sinh-diệt được! Trong câu Pháp Cú 72, khi đức Phật dạy:

Quả thật điều nguy hại

Người ngu sinh sở tri

Hủy phần sáng của mình

Tự chẻ đầu chính nó.

thì sinh sở tri chính là khởi tâm muốn biết, còn phần sáng chính là tâm rỗng lặng trong sáng. Tâm đang rỗng lặng trong sáng phản ánh sự thật một cách trung thực thì bỗng nhiên cái ngã khởi lên ý muốn biết, và liền có cái ta muốn biết và đối tượng được biết, như vậy trong đầu đã tách thực tại thành khái niệm nên Phật gọi đó là tự chẻ đầu chính nó.