Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: hữu thức & ý thức

Question 1

Ngày gửi: 19-02-2017

Câu hỏi:

Thưa thầy, dạo gần đây con bắt đầu tập quan sát các cảm giác, suy nghĩ của bản thân. Nếu là bình thường, con thường chạy theo chúng. Bây giờ khi quan sát, nhiều lúc con cảm thấy rất sợ hãi, cảm giác mông lung đen tối khó tả và đau đớn. Rồi nhiều khi con lại tự trách mình tại sao lại có cảm giác sợ hãi, tham sân si như thế. Nhưng con không thể nào làm cho chúng biến bất. Mỗi lần chúng xuất hiện, cảm giác đấy như chiếm toàn bộ cơ thể con. Con cố nói với mình không phán xét, tâm bình thản nhưng cảm giác vẫn còn đó mà nó không mất đi. Con không biết phải làm sao để tâm không phân biệt và ham muốn nữa. Nhiều lúc con thấy rất nản rằng không biết mình phải tập đến bao giờ, tại sao những nỗi sợ ấy cứ ám ảnh trong tiềm thức mà chúng không mất đi cũng như con không đủ can đảm để nhìn sâu vào nỗi đau để nó biến mất. Xin thầy cho con lời khuyên, con cám ơn thầy ạ.

Các chủ đề liên quan:

nguyên lý tu tập | hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga

Answer

Con đâu có quán sát, con đang tuyên chiến mà. Con nên quan sát thân trước rồi dần dần sẽ thấy ra thọ và tâm chứ không nên chỉ quan sát tâm với những cảm xúc của nó không thôi. Quán là thấy pháp một cách tự nhiên vô tâm (không dụng ý chí) mới học ra được sự thật. Nếu con quan sát chủ quan làm sao thấy được sự vận hành của pháp?

Question 2

Ngày gửi: 30-12-2016

Câu hỏi:

Dạ thưa Thầy, Xin Thầy giảng cho con được hiểu rõ hơn: trong quá trình thiền tập, vịệc hữu thức hóa vô thức có ích lợi và cần thiết không ạ? Con xin tri ân Thầy và kính chúc Thầy nhiều sức khỏe sau chuyến hoằng pháp dài ngày trở về.

Các chủ đề liên quan:

Xem câu trả lời

Answer

Không phải lợi hay không mà là tất yếu. Dù vô thức từ tiềm thức khởi lên (như những khuynh hướng xung động), hay vô thức đang hiện hành do ý thức bỏ quên đều cần hữu thức hoá, nếu không thì lại chìm vào… vô thức, lúc đó nó đồng nghĩa với vô minh.

Question 3

Ngày gửi: 25-12-2016

Câu hỏi:

Dạ con kính chào Thầy. Con nhận ra trong con có một năng lượng tình dục rất mạnh, đây là trở ngại rất lớn trong sự tu tập của con. Mặc dù ban ngày khi con chánh niệm tỉnh giác thì nó không sinh khởi hoặc bị con nhận diện ra ngay, nhưng lúc ngủ thỉnh thoảng chúng lại trỗi dậy, thậm chí còn rất mạnh mẽ, cứ như bị dồn nén bấy lâu nên bây giờ chúng vùng vẫy và tìm đường để thoát ra trong vô thức vậy. Con phải làm gì trong trường hợp này, mong Thầy cho con lời khuyên. Con cảm ơn Thầy.

Các chủ đề liên quan:

pháp đối trị | vô minh & ái dục | hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga

Xem câu trả lời

Answer

Dục do tưởng sinh. Khi chánh niệm tỉnh giác tưởng không sinh nên không có dục. Lúc ngủ tập khí quá khứ trổi dậy nên tái hiện dục đã huân tập trong quá khứ. Chiêm bao giúp con biết được tập khí của mình, nên đừng lo lắng quá. Con cứ tiếp tục chánh niệm tỉnh giác một cách tự nhiên trong đời sống hàng ngày, đừng quá dụng ý vì dụng ý quá mạnh thành ý chí và sinh dồn nén. Khi chánh niệm tỉnh giác đúng thì trong chiêm bao con cũng vẫn chánh niệm tỉnh giác được một cách tự động, lúc đó vô thức sẽ được hữu thức hoá và vấn đề sẽ tự chuyển hoá.

Question 4

Ngày gửi: 20-12-2016

Câu hỏi:

Con thành kính đảnh lễ thầy. Thưa thầy có lần thầy trả lời thư con thầy nói: mục đích mà thầy đi giảng khắp nơi là để mọi người biết trở về quan sát lại chính mình. Trong các bài pháp thoại thầy cũng không đề cập gì đến các lợi ích hữu vi hữu ngã của quá trình tu tập. Con nhận thấy khi chúng con biết trở về với thực tại thì coi như xong, hành trình khám phá sự thật kế tiếp không cần phải thêm bớt gì cả, không cần thêm kiến thức kinh điển, không cần thêm sự trợ lực bên ngoài. Ngược lại rơi rụng hết thì càng tốt. Thầy thường dạy chúng con giá trị của cuộc đời là giúp chúng con học ra bài học giác ngộ. Con trải nghiệm cuộc sống thật nhiều, chưa bao giờ lùi bước trước những khó khăn, nghịch cảnh để trải nghiệm khám phá ra sự thật này. Thì ra vấn đề không phải là hoàn thiện cuộc sống tốt đẹp bằng sự nổ lực của ý chí, không phải hoàn thiện cái bản ngã thành ra tốt hơn. Mà vấn đề là ở chỗ nhận ra mọi nỗ lực của bản ngã đều đi vào ngõ cụt, nổ lực một hồi rồi mới thấy ra mình đang trong luân hồi sinh tử. Nhưng kỳ lạ là phải luân hồi sinh tử thì mới thấy ra sự thật là mình đang luân hồi và nhận ra tánh biết nơi chính mình đã đầy đủ những phẩm chất tốt đẹp. Khi đã biết trở về với thực tại thì tánh biết bắt đầu phát huy trí tuệ để soi chiếu lại mọi thứ bên trong lẫn bên ngoài. Bản ngã như một phần mền bị lỗi, nhận thông tin sai, xử lý sai và cho ra kết quả sai, rồi lưu trử lại để một lúc nào đó lại sinh lên. Bản ngã hữu thức thì hoạt động theo quán tính của nó (ngũ uẩn). Bãn ngã vô thức thì tùy lúc mà sinh lên (lậu hoặc) che mờ tánh biết. Đến lúc này con nhận ra bản ngã có một giá trị đặc biệt là giúp tánh biết phát huy trí tuệ. Tánh biết tùy lúc sẽ tự ứng ra các mức độ khác nhau để soi chiếu bản chất hoạt động của bản ngã và có những lúc tánh biết phát huy ra một trí tuệ thật đặc biệt. Những cái biết của tưởng tri và thức tri là những cái biết bên ngoài, hạn hẹp, cục bộ và thường sai lầm với sự thật. Cái biết của tánh biết thì không thông qua giáo dục, cái biết phi ngôn ngữ, kiến thức, là cái biết đưa đến giác ngộ giải thoát. Khi trải nghiệm và thấy ra rồi sống với một nội tâm mới mẻ con mới có thể hiểu được rõ ràng hơn sự thật mà thầy đã dạy. Con thấy còn quá nhiều lắm những điều mới mẻ nhưng không phải là những thắc mắc phải tìm hiểu, mà cứ thuận pháp mà thấy ra những sự thật thật vi diệu của pháp. Cuối cùng của mọi vấn đề là trở về trọn vẹn trong sáng với thực tại, không cần thêm bớt gì nữa. Con xin cảm ơn thầy và mong thầy luôn mạnh khỏe.

Các chủ đề liên quan:

cuộc sống | trình pháp & chiêm nghiệm | hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga

Xem câu trả lời

Answer

Sādhu lành thay!

Question 5

Ngày gửi: 18-12-2016

Câu hỏi:

Con thưa Thầy thế nào là ngã kiến, ngã sở kiến, ngã mạn tùy miên ạ? Tùy miên là gì thưa Thầy? Con đọc Kinh Tạng mà không hiểu. Con tri ân Thầy!

Các chủ đề liên quan:

vô thức & Bhavaṅga | vô ngã | bản ngã & đại ngã | hữu thức & ý thức | tiềm thức

Xem câu trả lời

Answer

Ngã kiến thì cho “ta” là. Ngã sở kiến thì tưởng “của ta”. Ngã tuỳ miên thì chứa chấp khái niệm “ta” ngủ ngầm trong tiềm thức.

Question 6

Ngày gửi: 14-12-2016

Câu hỏi:

Hướng ngoại tìm an bình Khác chi tìm hoa đốm Không trở lại chính mình Về đâu tìm an lạc? Thưa Thầy con ổn hơn rồi. Sau 5 năm tu học con tự biết mình đã tiến bộ rất tốt (tự nhận biết chứ không ngã mạn). Tốc độ nhận biết tâm rất nhanh. Và những tâm xấu giảm bớt uy lực chi phối con rất nhiều. Sống đúng tốt và biết cố gắng nên mọi người yêu quý. Không còn phúc lành gì lớn hơn. Khi tâm con hết cấu uế, và định tuệ đủ mạnh con sẽ tự mình thấy chân lý. Con thấy thú vị vì dần thấy những gì Phật nói là đúng. Dù kiếp trước con có hạnh phúc thế nào, cũng không nên quay trở lại nữa (mặc dù con vẫn nhớ mọi người theo một cách khó hiểu, có lẽ ở đó có người hiểu con, thương con). Nếu không cố gắng thì hết phước sẽ quay trở lại những kiếp sống đau khổ thì càng tồi tệ hơn. Con biết là viết cho Thầy thì tâm con sẽ an. Con cám ơn Thầy nhiều lắm.

Các chủ đề liên quan:

hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga | tự biết mình

Xem câu trả lời

Answer

Có thể kiếp trước con đã ở trong một cõi thiên giới nào đó nên trong tiềm thức con vẫn còn nhớ về cõi tốt lành ấy. Nhưng đức Phật dạy được sinh làm người là khó vì chính ở cõi lạc ít khổ nhiều này mới là môi trường tốt nhất cho sự giác ngộ. Cõi đời này là nơi chư Bồ-tát bổ túc minh và hạnh để hoàn thành bản nguyện tự giác giác tha. Do đó khi chưa hoàn toàn giác ngộ giải thoát con đừng mong trở về cõi thiên giới an lạc.

Question 7

Ngày gửi: 02-12-2016

Câu hỏi:

Con chào thầy. Thầy cho con hỏi, từ ý trong mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý có nghĩa là ý nghĩ, suy nghĩ phải không thầy? Con không hiểu từ pháp trong sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp nghĩa là gì, mong thầy từ bi chỉ cho con với, con cảm ơn thầy. Mong thầy nhiều sức khỏe.

Các chủ đề liên quan:

vô thức & Bhavaṅga | hữu thức & ý thức | tiềm thức | Danh & Sắc

Xem câu trả lời

Answer

Chữ Ý dùng trong 6 căn có nghĩa là TÂM thuộc về DANH PHÁP còn mắt tai mũi lưỡi thân là THÂN thuộc về SẮC PHÁP. Còn chữ PHÁP trong 6 trần có nghĩa là ý tưởng, ý tượng, khái niệm và kể cả tập khí dưới dạng vô thức trong tiềm thức Bhavaṇga (Duy Thức Học gọi là chủng tử trong A-lại-da thức). Ý nghĩ thuộc về PHÁP TRẦN nhưng suy nghĩ thuộc về TÂM, vì ý nghĩ là đối tượng của ý.

Question 8

Ngày gửi: 13-11-2016

Câu hỏi:

Thưa Thầy, con đọc trong Tương Ưng Bộ Kinh có một bài kinh con xin trích nguyên văn như sau ạ: VIII. Cetanà: Tư Tâm Sở (Tạp 14.19, Tư Lường. Ðại 2,100a) (S.ii,65) 1) … Trú ở Sàvatthi. 2) … Này các Tỷ-kheo, cái chúng ta tư niệm, tư lường, có thầm ý, cái ấy trở thành sở duyên cho thức an trú. Khi nào sở duyên có mặt thời thức có an trú. Do thức ấy an trú, tăng trưởng, nên trong tương lai, tái hữu sanh khởi. Do sanh khởi tái hữu có mặt trong tương lai, nên già chết, sầu, bi, khổ, ưu, não sanh khởi. Như vậy là sự tập khởi của toàn bộ khổ uẩn này. 3) Này các Tỷ-kheo, nếu không có tư niệm, không có tư lường nhưng nếu có thầm ý, (canuseti), cái ấy trở thành sở duyên cho thức an trú. Khi nào sở duyên có mặt thời thức có an trú. Do thức ấy an trú, tăng trưởng, nên trong tương lai, tái hữu sanh khởi. Do sanh khởi tái hữu có mặt trong tương lai,nên già chết, sầu, bi, khổ, ưu, não sanh khởi. Như vậy là sự tập khởi của toàn bộ khổ uẩn này. 4) Này các Tỷ-kheo, nếu chúng ta không có tư niệm, không có tư lường, không có thầm ý, thời không có sở duyên cho thức an trú. Khi nào sở duyên không có mặt thời thức không an trú. Do thức ấy không an trú và không tăng trưởng, nên trong tương lai tái hữu không sanh khởi. Do sanh khởi tái hữu không có mặt trong tương lai,nên sanh, già chết, sầu, bi, ưu, não được đoạn diệt. Như vậy là sự đoạn diệt của toàn bộ khổ uẩn này. Thưa Thầy, trong đoạn kinh trên thì con nên hiểu ý nghĩa của từ “canuseti” như thế nào ạ? Con cảm ơn Thầy nhiều ạ!

Các chủ đề liên quan:

kinh điển & sách hay | hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga

Xem câu trả lời

Answer

Canuseti = Ca + anuseti. Ca chỉ có nghĩa là và còn chữ chính là anuseti (anusayati), danh từ là anusaya có nghĩa là ngủ ngầm, gồm những tuỳ phiền não ẩn tàng trong tiềm thức (bhavanga). Tuy trên bề mặt hữu thức không khởi tư niệm (cetanā) nhưng vẫn còn những phiền não ngủ ngầm nên vẫn còn chỗ dựa thức tái sinh.

Question 9

Ngày gửi: 01-11-2016

Câu hỏi:

Con Kính chào Thầy, Thật sự thì con không biết phải làm thế nào cho đúng lẽ đạo. Con đã có gia đình, chồng con là 1 người tốt nhưng trong cuộc sống con thấy có phần hơi ích kỷ. Nhưng không sao, tất cả con vẫn chấp nhận vì không ai hoàn hảo cả, kể cả con. Có một điều con vô cùng buồn là không hiểu tại sao nhiều lúc con nằm mơ về những cái gì tình cảm/đẹp thì lại mơ về người cũ, mặc dù hiện tại bản thân con không còn yêu hay thích người đó nữa. Vậy con có phạm giới không chung thủy với chồng con không vậy Thầy ơi, và làm cách nào để mình có thể giải quyết được vấn đề nằm mơ của con? Rõ ràng là ban ngày con đâu có nghĩ đến, nhưng tại sao ban đêm con lại nằm mộng một cách vô thức như vậy? Làm sao để có thể giải quyết triệt để hình bóng người cũ? Đúng là con đang không hài lòng về chồng, nhưng con lại không muốn mình không chung thủy như vậy. Thật sự kỳ này con hỏi cũng hơi kỳ, nhưng con cũng băn khoăn quá, không biết mình có phạm giới nếu cứ năm mơ về người khác như vậy không Thầy ơi? Con cảm ơn Thầy nhiều lắm ạ.

Các chủ đề liên quan:

hữu thức & ý thức | tiềm thức | vô thức & Bhavaṅga | cuộc sống

Xem câu trả lời

Answer

Con chỉ nên xem mộng như những dấu hiệu để con chiêm nghiệm và hiểu rõ sâu hơn phần tâm lý tiềm ẩn bên trong. Ý thức chỉ là một phần nhỏ của sự tiếp hiện bên ngoài, bên trong tiềm thức mới là phần lớn những hoạt động vô thức của đời sống. Như vậy, giấc chiêm bao giúp con khám phá phần mà ý thức không biết được.

Đây là chuyện bình thường mà hầu như mọi người đều gặp. Nó nói lên những sự thật nào đó mà các nhà phân tâm học có thể biết được những uẩn khúc bên trong tâm thức của mỗi người. Nó vẫn chỉ là tiềm ẩn mang tính hậu quả, chưa phát ra tư tưởng, hành động hoặc lời nói cụ thể nên chưa phải là thái độ tạo nghiệp, con không cần lo lắng quá.

Tốt nhất là con nên thường biết mình trong hiện hiện tại, và cảm ơn những giấc chiêm bao giúp con khám phá chính mình, khám phá bản chất của nội tâm và sự tương đối của con người trong mối quan hệ đời sống. Không nên chạy trốn sự thật. Đó là những bài học quý giá để con hiểu biết chính mình hơn.