Thầy ơi, sao bây giờ con thấy trống trải và cô đơn quá không biết có sai gì không, mọi người đang náo nức làm bao nhiêu công việc để đón mừng ngày lễ, riêng con thì cảm thấy không vin vào ai được: vợ, con, gia đình và sự nghiệp, cho đến bạn bè. Con có đến các ngôi chùa chiêm bái tượng Phật nhưng trong lòng vẫn thấy trống vắng, con chỉ biết tỉnh giác và đón nhận. Không biết nó có kéo dài không. Xin thầy chi dạy cho con.
Xem câu trả lời
Đó là con đang quan sát trạng thái trống vắng như một đối tượng để dò xét, kiểm tra chứ chưa phải là trọn vẹn cảm nhận nó như là chính nó, nghĩa là chỉ còn trạng thái trống vắng chứ không còn người kiểm tra sự trống vắng ấy. Nói cách khác, con vẫn còn thấy cái “ta trống vắng” chứ không phải chỉ là một sự trống vắng đơn thuần như nó đang là. Khi con cho sự trống vắng là gì đó, rồi muốn nó phải là thế này hay thế khác, thì con sẽ sống với tương lai mà con mong nó sẽ là. Chính điều này tiếp sức cho sự trống vắng càng trống vắng thêm. Hãy trở về trọn vẹn trong sáng với sự trống vắng đó thì nó chính là thực tại chân đế, và thậm chí là Niết-bàn.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Thưa Thầy, con thấy ở chùa Huyền Không có khóa tu cho các em thiếu nhi, ở chùa Bửu Long thì không thấy. Thầy có dự định mở khóa tu này không vì con trai con 13 tuổi cháu nhát và không ngăn nắp con muốn gửi cháu vào các khóa tu như vậy để cháu học cách sống tự lập.
Muốn tham gia khóa thiền thứ 14 tại chùa Bửu Long thì phải làm thủ tục gì ạ? Phải ở luôn tại chùa hay sáng đi chiều về?
Con cảm ơn Thầy!
Xem câu trả lời
Nếu cho cháu ra Huyền Không dự khóa tu thì tốt hơn, vì ngoài đó đã nhiều năm tổ chức thành công. Tham gia khóa học thiền trong mùa an cư năm nay tại chùa Bửu Long thì cứ đến học thôi chứ không cần đăng ký gì cả và cũng chưa có chỗ để nội trú, trừ một vài trường hợp đặc biệt.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính Bạch Sư! Con kính đảnh lễ Sư và cầu mong Sư được luôn sức khỏe! Cứ mỗi lần ngồi gõ trình pháp cho Sư là mắt con sao cứ như muốn giọt ngắn giọt dài… vì vui mừng và hạnh phúc! Thật là phúc phước cho chúng con hôm nay có Sư để chỉ đường dẫn lối trong cuộc đời nhiều lừa dối (mà dối trá, gian xảo nhất là cái Tâm của mình)! Con đọc mục vấn đáp thấy Sư ban rải tình thương đến từng mỗi Phật tử chúng con hằng ngày không mỏi mệt nên con khóc! Con biết có đôi khi Sư cũng rất mệt vì tuổi cao sức yếu! Có lúc Sư cũng bệnh nữa nhưng vì thương Phật tử chúng con mà Sư không lấy được vài ngày để nghỉ ngơi!
Con cũng thấy được các vị Phật Tử đã nhờ Sư giảng dạy mà tìm ra con đường sáng cho cuộc đời hạnh phúc hơn!
Bản thân con cũng đang sống tỉnh thức hàng ngày, khi vui, con biết con đang vui, và phút giây này nó sẽ qua, khi con buồn, con biết con đang buồn lo và nguyên nhân của nó, và rồi nó cũng sẽ qua. Con thận trọng không gieo nhân xấu để khỏi phải trả nghiệp về sau.
Thưa Sư, vì vậy con rất ít bạn bè, hình như không ai thích con! Con cô đơn trong cách nhìn của thế gian, nhưng con thấy như vậy thì con mới bình an được. Con xin cảm ơn Sư bỏ thời gian đọc những tâm sự này của con!
1) Chia sẻ pháp với mọi người là niềm vui của thầy nên con đừng lo thầy mệt. Mỗi lần nghe ai trình pháp thấy họ đã đi đúng đường, đã thấy ra pháp và biết sống tùy duyên thuận pháp vô ngã vị tha, là thầy vô cùng hoan hỷ. Tuy đã ngoài 70 nhưng hiện nay thầy vẫn còn khỏe để có thể tiếp tục tâm nguyện chia sẻ pháp với mọi người. Ngày nào thầy còn giảng được, còn trả lời câu hỏi của các Phật tử gần xa là ngày đó như thầy được tiếp thêm sức sống với niềm vui thật mầu nhiệm.
2) Bớt đi những mối quan hệ ràng buộc vô ích với người khác để trở về tìm lại chính mình và sống trọn vẹn biết mình, có thể đó là đời sống cô độc chứ không phải cô đơn. Cô đơn là có cảm giác lẻ loi cô quạnh thiếu sự tương giao thông cảm giữa mối quan hệ với những người xung quanh, vì vậy không cô độc mà vẫn thấy cô đơn. Người có thể sống đơn thân độc mã, như một khất sĩ “cô thân vạn lý du”, thì vẫn không thấy cô đơn vì đã tìm lại được sự tương giao với vạn pháp.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa thầy, con xin thầy cho con được hỏi Thầy một câu.
Hiện tại con đang rơi vào trạng thái không có định hướng trong cuộc sống. Cuộc sống giờ không có mục đích nên con cảm thấy bế tắc quá thầy ạ.
Bố mẹ con bỏ nhau từ khi con học lớp 3. Con ở với bố, 30 tuổi con lấy chồng nhưng vì con bị bệnh không có con nên bọn con chia tay.
Bố con mất con về ở với mẹ, nhưng do hận bố nên mẹ không dành tình thương cho con, hoặc chí ít con không cảm nhận được sự cảm thông từ mẹ con.
Em con đã có chồng và 2 đứa con nên không có thời gian chia sẻ với con những khó khăn trong cuộc sống, dù chỉ là sự chia sẻ.
Hiện nay công việc của con cũng không được tốt lắm. Con thấy cuộc sống đến với con sao lại khó khăn đến thế. Con chỉ cần có người bên con để chia sẻ, thông cảm cho nhau. Nhưng hoàn toàn không có.
Con đã tìm đến Phật pháp để có một lối thoát và tìm cho mình cuộc sống bình yên. Nghĩ là không tham, sân, si. Nhưng vẫn cảm thấy cô đơn quá thầy ạ.
Con mong thầy một lời khuyên cho cuộc sống hiện tại.
Con chân thành cảm ơn thầy đã bớt chút thời gian lắng nghe con.
Con cảm thấy cô đơn bởi vì con luôn cần người để nương tựa và chia sẻ. Thực ra trên đời này ngoài chính con không có ai có thể chia sẻ với con được cả, mà tự con phải biết chia sẻ, cảm thông cho chính mình. Nếu con cần người khác để nương tựa, để chia sẻ thì con sẽ bị lệ thuộc, dính mắc vào họ và như thế con không thể nào độc lập, tự do, thong dong tự tại được. Hãy tập trở về sống trung thực với chính mình và con sẽ tìm thấy hạnh phúc chỉ có trong con mà thôi, chứ không phải thỏa hiệp với bên ngoài.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính chào Sư!
Xin Sư cho con hỏi một vấn đề!
Con hiện tại đang bị mất phương hướng của cuộc sống. Con cảm thấy rất cô đơn, nhàm chán cuộc đời. Đôi khi lại chán ghét bản thân. Và con cũng không biết mình muốn gì, cần gì!
Hiện tại con không biết: mình sống để làm gì?
Và đâu là mục đích của cuộc đời này?
Nếu được Sư hoan hỷ giải đáp, con xin cảm ơn Sư rất nhiều!
Xem câu trả lời
Mê đời nên mới chán đời
Không mê không chán thảnh thơi cõi lòng
Khi tâm thanh tịnh sáng trong
Bờ mê bến giác thong dong đi về.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính Thầy, con ở xa và cũng mới nghe pháp Thầy gần đây thôi nhưng con cảm thấy dễ hiểu và cũng dễ thực hành. Con nguyện cho Thầy được nhiều sức khoẻ để làm Phật sự dễ dàng hơn. Hôm nay con có thắc mắc này nhờ Thầy giải dùm con.
Thầy nói: “Chỉ có sự giác ngộ trong tương giao chứ không có sự giác ngộ cá nhân”. Nhưng với một người chưa giác ngộ, chưa nhận ra thật tánh pháp mà phải tiếp duyên, phải tương giao nhiều quá thì cho dù có sống trọn vẹn với thực tại thì đó cũng là cố gắng của ý thức, của bản ngã phải không thưa Thầy? Chính cuộc đời Đức Phật cũng phải trở về cô đơn trọn vẹn với chính mình mới giác ngộ ra bản Tâm rỗng lặng trong sáng và sau đó mới tuỳ duyên thuận pháp vô ngã vị tha. Phải có một lần trực nhận ra Tánh Biết rỗng lặng mà thiền tông gọi là ngộ phải không Thầy?
Xem câu trả lời
Tương giao tức là vô ngã, cá nhân là bản ngã đo đó câu này có thể hiểu là vô ngã mới giác ngộ còn bản ngã thì chỉ có thể trở thành đại ngã chứ không thể nào giác ngộ được. Có thể trở về với cá thể (individual) nhưng cá thể (nói đúng hơn là tự thể) thì luôn tương giao với vạn pháp, trong khi nếu trở về với cá nhân (personal) thì hoặc là tự cô lập mình, hoặc là tìm mối quan hệ ràng buộc với người khác nên đã đánh mất tự thể trong sự tương giao. Chung quy con phải hiểu tự thể và cá nhân, vô ngã và hữu ngã, tương giao và mối quan hệ khác nhau thế nào con mới hiểu được câu nói con nêu trên. Siddhattha vào rừng tu chính là từ bỏ cá nhân trong mối quan hệ ràng buộc hữu ngã để tìm lại tự thể trong sự tương giao vô ngã với vạn pháp và nhờ vậy mới giác ngộ. Nếu còn bản ngã của một cá nhân thì không bao giờ giác ngộ được. Vì khi con tu với tư cách một cá nhân như là nỗ lực thực hiện ý chí của bản ngã thì chỉ trở thành đại ngã là cùng!
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Con kính chúc sư ông một năm mới có sức khỏe tốt và thân tâm an lạc, để tiếp tục dạy cho chúng con hiểu thêm nhiều điều mới ạ. Tuy cha mẹ con mất sớm, con không được tình yêu thương bao bọc như nhiều bạn khác cùng trang lứa, nhưng bù lại con học được sư ông, được sư ông chỉ dạy và lớn lên trong giáo pháp, con thấy mình may mắn và hạnh phúc lắm rồi. Con cũng đã quen với cuộc sống một mình mà không cảm thấy cô đơn nữa. Con nguyện sống tùy duyên thuận pháp. Con đã học được rất nhiều bài học qua thực tế, khi nào lái xe không chánh niệm là pháp dạy ngay! Con không trách người trách đời nữa.
Xem câu trả lời
Sống tự lập một mình mà không cảm thấy cô đơn là một bản lãnh sống thật tuyệt vời. Khi con biết sống trọn vẹn sáng suốt với chính mình con sẽ cảm nhận được một sự tự do, tự chủ và an lạc, không bị ràng buộc quá nhiều vào những mối quan hệ không cần thiết, chỉ còn lại sự tương giao tất yếu giữa mình và người, giũa mình với muôn loài vạn vật. Khi con đã có bản lãnh sống độc lập và luôn biết mình thì dù có mối quan hệ do nhân duyên nào đi nữa con cũng không vì vậy mà lệ thuộc vào người khác. Chúc mừng con!
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Thưa Thầy, con thấy tâm vắng lặng quá, sợ mọi người bỏ rơi con, với một nỗi đau như đá trong tim con, cảm giác như sống lâu mãi không chết.
Xin Thầy cứu con.
Xem câu trả lời
Đó không phải là tâm vắng lặng, mà chỉ là cảm giác trống vắng cô đơn. Cái Ta ảo tưởng luôn muốn được an toàn, và khẳng định vị trí tốt nhất của mình, nên luôn tìm cách thiết lập mối quan hệ, dù là quan hệ bên ngoài hay quan hệ với một trạng thái lý tưởng bên trong. Nhưng khi gặp phải trở ngại, hụt hẫng, hoặc bị sốc trong những mối quan hệ kiểu ấy thì liền rơi vào tình trạng trống vắng cô đơn rồi tự cô lập trong tuyệt vọng. Điều này đưa đến trầm cảm, tự kỷ và lo âu sợ hãi.
Nhưng đó chỉ là ảo tưởng ảo giác thôi. Tại sao con lại tự cô lập trong ảo tưởng và tự hành hạ trong ảo giác của chính mình? Sự sống trong con và xung quanh con vẫn đang vận hành một cách kỳ diệu mà qua đó, nếu con mở rộng tâm hồn thì sẽ học được biết bao bài học quý báu trong vẻ đẹp muôn màu của nó. Thế mà con lại đắm chìm vào nỗi sợ hãi không được như ý mình. Hãy trở về với hiện trạng thực tế trong sinh hoạt hàng ngày cùng với sự tương giao với mọi người, mọi vật và mọi mặt của cuộc sống mà không lập trình theo theo tư dục của mình thì ảo giác đó liền chấm dứt ngay.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Con thành kính đảnh lễ Thầy! Con kính tri ân Thầy đã chỉ cho con thấy ra đựợc rằng, sống trọn vẹn với thực tại với tâm rỗng lặng trong sáng, để Pháp đến đi tự nhiên, không cầu không mong muốn trở thành gì cả, tức sẽ thấy lại chính mình. Con sống bình thuờng và cảm giác như là mình bị tách rời cô độc với mọi người hay sao đó, có điều, khi con suy nghĩ điều gì chỉ chợt thoáng qua thôi thì sự việc đó xảy ra như ý. Con ngại mất thời gian của Thầy nên ít viết cho Thầy và con luôn lên trang nhà để học. Con xin ý kiến Thầy. Con kính chúc Thầy luôn khỏe, Pháp thể khinh an.
Xem câu trả lời
Nếu con thật sự trọn vẹn trong sáng với thực tại thân-tâm-cảnh thì không cảm thấy cô độc mà cảm thấy nhẹ nhàng thanh thoát và dễ dàng hoà nhập vào môi trường xung quanh. Cứ thận trọng chú tâm quan sát lại mình một cách tự nhiên trong hoạt động tương giao với cuộc sống, với mọi người, mọi vật thì con sẽ dần phát hiện ra những ảo tưởng trói buộc, những lăng xăng tạo tác của cái “ta”, mà thoát ra khỏi chúng nên con cảm nhận được sự tự do, tự tại, an lạc nhưng không tách biệt với sự tương giao với vạn pháp. Con hãy đọc và chiêm nghiệm những chia sẻ gần đây của các đạo hữu nơi mục hỏi đáp này để thấy họ đã thể nghiệm pháp một cách rất chính xác, nhẹ nhàng ra sao hầu học hỏi và tự biết điều chỉnh những chỗ chưa đúng của mình.