Các câu hỏi liên quan đến chủ đề: Bát Chánh Đạo

Phải. Nếu sống đúng với sự vận hành của pháp thì sẽ thấy biết đúng, suy nghĩ đúng, nói năng đúng, hành động đúng, sinh sống đúng và tâm sẽ nghiên túc trọn vẹn và ổn định.

Nếu lý trí là suy nghĩ đúng sự thật vẫn là chánh tư duy, là cái dụng lưu xuất từ chánh kiến (trí tuệ) – thấy biết đúng. Chỉ khi lý trí là suy nghĩ chủ quan của bản ngã mới lầm lạc.

Trong thực tánh chân đế (bản nguyên của sự vật) thì mọi hiện tượng sinh diệt đều do duyên hợp mà thành. Hoàn toàn độc lập với tâm thức. Nhưng khi qua lăng kính tâm thức của loài hữu tình, trong đó có loài người, thì mọi sự vật đều biến dạng theo tư kiến, tư dục mà đạo Phật gọi là tà kiến và tham ái. Chính tà kiến và tham ái của tâm thức đã bóp méo sự thật nguyên vẹn của mọi sự mọi vật.

Do đó, cái mà tâm thức thấy biết chỉ là dạng “tâm thức tạo ra”, nên mỗi người thấy biết mỗi khác, không còn là bản nguyên của sự vật nữa mà nó đã trở thành khái niệm tục đế, bản vẽ của tâm thức về sự vật ấy. Vậy mọi thứ trong vũ trụ đã trở thành hình ảnh khúc xạ qua lăng kính tâm thức. Chỉ khi nào không lệ thuộc vào hình ảnh khúc xạ ấy, trí tuệ trực nhận bản nguyên của vạn pháp, mới gọi là chánh kiến.

– Chánh kiến hoàn toàn cụ thể, không có gì là trừu tượng cả. Nghĩa dễ hiểu và thực tế nhất của chánh khiến là thấy sự thật, tức thấy thực tại đúng như nó là, không tưởng là, cho là, muốn phải là, mong sẽ là theo ý đồ của cái “ta” ảo tưởng.

– Những người như vậy nhiều lắm con ạ, kể cả không ít pháp sư, giảng sư, thiền sư v.v… chỉ mượn kinh luận để khoe khoang và thu hút tín đồ, còn bản thân thì như con đã thấy… nên họ chỉ dùng cái mác “hoằng pháp” để che đậy sự thật mà thôi. Họ chỉ biết bán bánh vẽ để mưu lợi. Vậy đâu là thiện đâu là bất thiện đây? 

Chánh mạng là làm ăn không lợi mình hại người. Nguyên tắc đạo đức cơ bản nhất của thương trường là không cá lớn nuốt cá bé, người khôn lợi dụng người dại, mà là sự trao đổi nhu cầu thiết yếu của đời sống cho nhau một cách công bằng. Thí dụ người có trái mít trao đổi với người có gạo vì họ đáp ứng nhu cầu của nhau. Thầy thuốc chữa bệnh được trả bằng mấy ký đậu xanh v.v… Than ôi, con người văn mình đến nổi quên mất đạo đức giản dị và cơ bản này rồi!

Phải, rất đúng! Tuy nhiên khi đã thấy biết đúng thì suy nghĩ cũng đúng.

Nghề nghiệp cung cấp những nhu yếu phẩm cho đời sống hay dịch vụ cần thiết cho xã hội mà không tổn hại đến người, vật và môi trường là chánh mạng. Nghề nghiệp cung ứng cho lòng dục vọng của con người, làm tổn hại người, vật và môi trường là tà mạng.

Chánh tinh tấn là không buông lung phóng dật, nghĩa là tâm không mong cầu sở tri, sở đắc nào cả, chỉ nhiệt tâm với thực tại hiện tiền thôi. Sở tri là kiến thức cóp nhặt qua lý trí, sở đắc là trạng thái bị chấp thủ là ta, của ta, tự ngã của ta. Theo đuổi sở tri, sở đắc chính là buông lung phóng dật.