Con cảm ơn sư đã giảng, con đã hiểu và tu hành theo rất tốt đẹp.
Đây là những gì con nhớ, hiểu và làm trong đời sống theo lời sư dạy:
Mặt hồ tĩnh lặng thanh tịnh/
Tuỳ Duyên – Thuận Pháp/
Vô ngã vị tha/
Trong lành – Định tĩnh – Sáng suốt/
Thận trọng – Chú Tâm – Quan sát/
Tinh Tấn – Chánh niệm – Tỉnh giác/
Tánh Biết chỗ đang là/
Ngay tại đây bây giờ/
Không đắm chìm quá khứ /
Không đắm chìm tương lai /
Không đắm chìm hiện tại /
Hiện tại trôi chảy không ngừng /
Một bước đi trọn vẹn /
Đất – Nước – Gió – Lửa – Hư không – Tánh Biết /
Không bước tới – không dừng lại /
Một bước chân an lạc /
Từng giây phút an lạc – hạnh phúc /
Nụ cười trí tuệ ba-la-mật /
Mặt hồ tỉnh lặng thanh tịnh.
5 Thành Củ Chi 1-8-2011 Sài-gòn.
Kính hỏi sư, xin sư giảng cho con biết làm sao có nụ cười của Phật Thích Ca?
Xem câu trả lời
Khởi tâm muốn biết làm sao có nụ cười của Phật Thích Ca thì “mặt hồ” đã mất “tĩnh lặng thanh tịnh” rồi! Chẳng phải ngay đó đất bằng dậy sóng sao? Cười thì thấy cười, khóc thì thấy khóc… thấy biết như vậy thì ngay đó thấy… nụ cười của Phật Thích Ca.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính bạch thầy, vậy là con đã có duyên lành được gặp thầy ở nhà bà Mỹ Thọ và chùa Linh Thông trong dịp thầy ra giảng pháp tại Hà Nội vừa qua. Gặp thầy trong đầu con có rất nhiều điều muốn hỏi, nhưng khi nghe thầy giảng con chỉ muốn lắng nghe, vì những điều thầy giảng thật dễ lãnh hội, thầy dùng những phương tiện ngôn ngữ, ví dụ thật đơn giản cho Phật tử chúng con dễ hiểu, dễ nắm bắt nhất. Con xin tri ân thầy.
Bạch thầy, hàng ngày con chánh niệm tỉnh giác thì tâm con trong trạng thái an lạc, vậy bây giờ con phải tu tập thế nào để tiến thêm nữa ạ? Kính mong thầy bi mẫn chỉ dẫn cho con. Thành kính đảnh lễ thầy.
Tinh tấn chánh niệm tỉnh giác thì có thể được an lạc nhưng không phải vì mục đích an lạc. Tinh tấn là không buông lung phóng dật theo ý đồ của cái ta ảo tường, do đó tâm trở về với thực tại hiện tiền, tâm như vậy gọi là chánh niệm. Tâm không thất niệm theo vọng tưởng của bản ngã, không bị tạp niệm che lấp nên rỗng lặng trong sáng thấy rõ các pháp, như vậy gọi là tỉnh giác. Tinh tấn chánh niệm tỉnh giác một mặt giúp tâm thanh tịnh, mặt khác giúp tâm phát hiện cái ta ảo tưởng, đồng thời thấy ra thực tánh của pháp. Hai mặt này được đức Phật gọi là hai Thắng Đế (hai sự thật siêu việt), đó là “Nội tâm thanh tịnh và thấy rõ pháp tánh”. Thiền Đông Độ cũng nêu lên hai yếu tốkhông thể thiếu trong kiến tánh là tịch và chiếu.
Có một vị Tỳ Kheo đã nói rằng chỉ thực hành chánh niệm tỉnh giác không thôi thì quá ít. Đức Phật dạy chớ có nói vậy,chánh niệm tỉnh giác là đã thực hành rất nhiều, và Ngài còn nói đó là con đường duy nhất đưa đến Niết-bàn. Niết-bàn là buông hết bản ngã tham sân si, tức buông cái ảo tưởng dính mắc trong ngã và pháp, sống không nương tựa (Anissito viharati), không chấp trước điều gì trên đời (Na kiñci loke upādiyati). Nếu con đã đạt được tới đó thì đâu cần thêm gì nữa, còn nếu chưa được như vậy thì vẫn còn phải tiếp tục chánh niệm tỉnh giác chứ không cần thêm gì nữa cả. Nếu phân tích kỹ con sẽ thấy trong tinh tấn chánh niệm tỉnh giác đã bao hàm Bát Chánh Đạo, Giới Định Tuệ và 10 pháp Ba-la-mật. Như vậy đúng là đã hành rất nhiều.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy,
Một anh bạn có nghe Thầy giảng đại ý là làm gì thì cũng nên thuận pháp, đừng có miễn cưỡng. Ví dụ, nếu mình làm kinh doanh, mà tự thấy sức của mình, tiềm lực tài chính của mình chỉ có thể làm 100 cái bánh mỗi ngày để bán, thì chỉ nên làm từng đó, chứ đừng cố làm nhiều hơn, vừa mệt người vừa dễ thất bại. Nhưng cuộc sống không đơn giản cho ta làm theo ý mình mà còn phải đối đầu với luật cạnh tranh. Ví dụ cần phải tăng hay giảm theo mức cung cầu hoặc theo luật cạnh tranh trong kinh tế thị trường. Vậy thuận pháp là làm theo khả năng như thầy nói hay phải thuận theo luật cạnh tranh khốc liệt? Ngả nào cũng bị thua thiệt, vậy có nên thuận pháp không và phải thuận pháp như thế nào? Kính xin thầy giải đáp cho chúng con.
Nói chung mấu chốt ở chỗ các con chưa rõ chữ Pháp lắm. Pháp có hai loại: Chân đế (paramattha) và tục đế (sammutti). Chân đế là bản chất thật của vạn pháp, còn tục đế là quy ước của xã hội (pannatti). Chữ Pháp thầy nói thuộc về chân đế hay thực tánh pháp, còn pháp mà các con đang lý luận thuộc về tục đế, “sự thật” theo quy ước xã hội. Quy ước xã hội có thể thay đổi, còn thực tánh pháp thì luôn theo nguyên lý nhất quán. Vậy các con cần phải phân biệt những điều sau đây trước khi muốn hiểu được cụm từ tùy thuận pháp nói lên điều gì:
– Thuận theo chân đế (thực tánh pháp) gọi là tùy pháp. Đó là người thường tinh tấn chánh niệm tỉnh giác hay sáng suốt định tĩnh trong lành, sống trọn ven trong pháp, không còn sống theo tư kiến tư dục nữa, nói cho dễ hiểu là không sống theo quan niệm, khuôn sáo hay thành kiến cố chấp mà là sống theo nguyên lý vận hành của thực tánh pháp.
– Thuận theo nguyện lực hay quyết định ba-la-mật gọi là tùy nguyện. Đó là những bậc thiện trí thức nguyện dẹp bỏ cá nhân ích kỷ để sống vô ngã vị tha. Lấy phục vụ để tự toàn, và lấy tự toàn để phục vụ chứ không tính toán cho ích kỷ cá nhân, vượt ngoài những so đo hơn thua, thành bại…
– Thuận theo tục đế (quy ước xã hội) gọi là tùy chúng. Quy ước xã hội có đúng có sai, có thiện có ác, chính vì vậy mà cần phải thận trọng chú tâm quan sát mới có thể điều chỉnh nhận thức và hành vi cho đúng tốt được. Bậc trí cũng có thể tùy chúng mà không sai lầm, nên mới có câu “tùy thuận chúng sinh vô quái ngại”, hay “tòng tâm sở dục bất du củ”.
– Thuận theo vô minh ái dục của bản ngã gọi là tùy ngã. (Nói theo đạo Thiên Chúa là bán linh hồn cho quỷ satan).
Do chỉ hiểu ngang tầm mức tùy chúng và tùy ngã, chưa hiểu được tùy pháp và tùy nguyện nên các con chỉ muốn giải quyết vấn đề trên bề mặt tục đế để thỏa mãn nhu cầu sở tri, sở cầu và sở đắc của bản ngã, vậy thì làm sao buông mọi lý luận lăng xăng để thấy pháp được? Không thấy pháp làm sao sống thuận pháp?
Hãy xem trong 4 loại trên các con định thuận theo loại nào đây?
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Thưa thầy cho con hỏi.
1. Thực tánh pháp là cái có sẵn, quay lại nhìn là thấy. Vậy sao chúng sanh phải huân tu 10 ba-la-mật trong nhiều đại kiếp mới có thể giải thoát?
2. Bố thí cúng dường nhiều có gây trở ngại cho việc tu tập đời sau không, vì con nghĩ phước nhiều sẽ sanh trong gia đình giàu sang sung sướng, không thấy sự khổ nên khó giác ngộ chân lý?
Con cám ơn thầy.
1) Thực tánh pháp luôn có sẵn nơi mỗi người, nơi vạn vật, chúng sanh… nhưng bị che lấp bởi hoạt động của cái ta ảo tưởng quá lâu đời nên người mê không thấy được. Tu ba-la-mật chính là để loại bỏ cái ta ảo tưởng ấy đi thì thực tánh pháp liền hiển lộ. Nhưng vì tập khí của bản ngã quá sâu dày, nên dù quay lại là thấy vẫn phải mất thời gian rất lâu mới phá trừ được hết tập khí sinh tử ấy. Cho nên mới nói “Lý đốn ngộ, sự tiệm tu” là vậy. Tuy nhiên, người “ít bụi trong mắt”, nghĩa là tập khí sinh tử đã cạn, chỉ nghe một câu kệ có thể ngay lập tức loại hết bản ngã, thấy rõ chân đế Niết-bàn, hoàn toàn giác ngộ giải thoát. Lưu ý: Ba-la-mật là xả ly chứ không phải huân tu theo nghĩa tích lũy. Xem Chương 9: Buông xuống là bờ (Sống Trong Thực Tại, mục Thư Viện).
2) Bố thí cúng dường là ba-la-mật thứ nhất trong Thập Độ. Mục đích của pháp này là thí xả (càga) để loài trừ ngã và ngã sở nên dù có phước sinh ra giàu có thì tâm vẫn xả ly, không ích kỷ, nên không bị dính mắc trói buộc. Ngược lại, trong điều kiện đó càng dễ thực hiện đời sống vô ngã vị tha, như ông Cấp Cô Độc, bà Visakhà v.v… Tất nhiên nếu bố thí để tích lũy phước đức thì chỉ làm giàu cho bản ngã làm sao giải thoát được! Còn nói về giác ngộ khổ thì giàu sang sung sướng không phải là khổ sao?
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Namo Buddhaya!
Đầu tiên con gửi lời vấn an đến thầy ạ! Kính thưa thầy cho con được hỏi: Sự nhẫn nhục đến mức độ không chịu đựng được nên có những lời nói và hành động không kiểm soát được thì đấy có phải bản ngã cố gắng dằn lòng để chịu đựng không? Đó có phải là nhẫn nhục không? Muốn có sự nhẫn nhục thật sự thì phải làm thế nào? Kính mong thầy chỉ giáo. Con vô cùng tri ân công đức bố thí Pháp của thầy ạ!
Con vào Thư Viện tìm cuốn Sống Trong Thực Tại, đọc Chương 6: Bình thản đón nhận, trong đó thầy giải thích rất rõ về đức tính Nhẫn nại. Con cũng đọc thêm Chương 9 đoạn nói về Nhẫn nại Ba-la-mật. Đúng là thường người ta chỉ cố gắng dằn lòng chịu đựng cho qua chuyện, nhưng lâu ngày bị dồn nén có thể đến một lúc tâm sân sẽ bùng lên dữ dội hơn. Nếu hàng ngày thường biết rõ thân tâm mình thì sự trầm tĩnh sáng suốt sẽ được phát huy, và bản ngã tham sân si bị đoạn giảm. Khi đã trầm tĩnh sáng suốt, không bị bản ngã chi phối thì dù gặp trở ngại gì cũng sẽ nhẫn nại được. Tâm từ hoặc bi thường theo sau nhẫn nại, nên người có tâm nhẫn nại sẽ có lòng từ ái với người hoặc cảnh nghịch, chứ không sân hận. Vì vậy thường niệm tâm từ cũng giúp cho nhẫn nại dễ dàng hơn.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính bạch sư! Trong lễ dâng y Kathina thì chỉ có người đại thí chủ chủ lễ là có cơ hội cúng dường y Kathina để có phước báu đặc biệt, còn lại những Phật tử khác khi tham dự lễ dâng y làm sao để có thể tạo được phước báu lớn nhất? Để tạo phước bố thí ba-la-mat thì khi làm phước phải không phân biệt đối tượng bố thí. Trường hợp bố thí cúng dường cầu phước để trong vòng sanh tử luân hồi đầy đủ phương tiện vật chất thì có thể chọn đối tượng cúng dường có phải như vậy không, thưa sư?
Xem câu trả lời
Lễ dâng y Kathina sở dĩ phước lớn vi tác ý dâng chư Tăng chứ không dâng cá nhân vị sư nào. Người thí chủ chính đương nhiên có phước báu lớn nhưng tất cả những người có hùn phước trong đó đều có phước báu của lễ Kathina theo tâm tùy hỷ (anumodana) của mình. Nếu tâm tùy hỷ của người hùn phước cao hơn tâm hoan hỷ của thí chủ chính (vì bị buồn bực điều gì trong cuộc lễ nên hoan hỷ không trọn vẹn) thì phước báu cũng lớn hơn thí chủ đó. Muốn làm phước có phước báu lớn tâm phải tương ưng với trí, đối tượng làm phước là người hay việc có thể đem lại lợi ích lâu dài cho nhiều người, đồng thời có tâm hoan hỷ cao là tốt nhất.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kính bạch Sư. Con thấy trong hạnh bố thí là mình tích tụ ba-la-mật, không được có sự phân biệt trong khi bố thí. Con có một người bạn thích làm việc bố thí, không tính toán thiệt hơn. Nhưng có lần vì chướng duyên với mấy cô tu nữ nên người ấy quyết định chỉ cúng dường đến chư Tăng chứ không cúng dường đến mấy cô nữa. Như vậy, việc bố thí ba-la-mật của người này có thành tựu hay không? Con muốn khuyên bạn nên giải oan trái với quý cô nhưng sợ không khéo nói thì sẽ đụng chạm. Con phải khuyên như thế nào cho phải? Kính mong Sư chỉ dạy. Thành kính tri an Sư.
Xem câu trả lờiBố thí cúng dường là một trong 10 hạnh ba-la-mật. Ba-la-mật là những yếu tố vượt thoát ra khỏi trói buộc, nhất là trói buộc của bản ngã. Bản ngã có nhiều thuộc tính trong đó xan tham, ích kỷ là biểu hiện rõ nét nhất. Vì vậy trước tiên cần phải vượt thoát tính xan tham, ích kỷ bằng cách giúp đỡ, san sẻ, biếu tặng, cúng dường. Phục vụ cũng được xem như bố thí sức lực. Nhưng mục đích cuối cùng của bố thí là xả ly để không vướng mắc vào ý niệm ngã chấp: Ta và của ta. Nếu bố thí để được phước thì người ta sẽ chọn đối tượng nào đem lại nhiều phước báu nhất, nhưng đó không phải là bố thí ba-la-mật. Khi nào bố thí để dứt lòng xan tham, bủn xỉn, keo kiệt thì mới vượt thoát được sự trói buộc của bản ngã ích kỷ. Nếu bố thí mà bản ngã tăng trưởng thì hoàn toàn ngược lại với ý nghĩa vượt thoát của ba-la-mật. Con không nên nói bố thí để tích tụ ba-la-mật vì bố thí ba-la-mật chính là xả ly. Chỉ có bản ngã mới tích tụ thôi.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Kinh bach chu dai duc Tang! Cho con xin mao muoi hoi mot viec: la mot nguoi phat tu, moi lan di lam phuoc hay dang cung mot le vat gi den chu Tang thi minh co nen cau nguyen de mong duoc nhu y ma minh mong muon khong? Hay la minh nen de tam trong sach cung kinh ma dang cung khong nen cau nguyen mot dieu gi? Va khi lam phuoc ma mong duoc gieo giong lanh dac dao qua Niet-ban trong ngay vi lai co duoc khong? Kinh mong chu dai duc Tang tu bi hoan hy cho con som biet duoc loi giai dap. Con xin thanh kinh tri an.
Xem câu trả lờiKhi làm phước không nên tham cầu quả báo, vì đó là lòng tham. Bố thí để trừ tham lam ích kỷ mà cầu quá nhiều thì tham lam ích kỷ càng tăng sao gọi là bố thí được! Tuy nhiên khi làm phước gì nên có lời nguyện tốt đẹp, chân chính mang tính vị tha hay giải thoát thì hay hơn là để tâm không không. Một người tùy hứng bố thí rồi thôi không quan tâm cho lắm, về sau người ấy có thể gặt quả được giàu sang, nhưng vì không có hướng nguyện tốt nên khi được giàu có anh ta có thể sử dụng đồng tiền theo hường xấu hoặc bất định chứ không định hướng vào hành trình giác ngộ giải thoát. Nguyện đắc Đạo Quả Niết-bàn chưa chắc đã được, nếu chưa đủ ba-la-mật nhưng ít nhất cũng đã có tâm nguyện hướng thượng.
Ngày gửi:
Câu hỏi:
Nammo Bon su Thich-ca Mau-ni phat. Kinh bach thay! Tu hanh phai tao vo luong kiep tu ba-la-mat ma duong sinh tu thi hiem nan. Hien tai con la pham phu nhieu ngiep chuong, khong co dieu kien hoc thien va can co cung kem. Con nghi minh chi can tao phuoc ba-la-mat vi du co hoc thien cung chi thuc tap thoi. Bach su! Suy nghi cua con co duoc khong?
Xem câu trả lờiĐúng là muốn tu hành giác ngộ giải thoát thì phải thực hiện tròn đủ 10 pháp ba-la-mật: Bố thí, trì giới, xuất gia (hay còn gọi là ly dục hoặc thiền định), trí tuệ, tinh tấn, nhẫn nhục, chân thật, quyết định, tâm từ, tâm xả. Tu thiền định và thiền tuệ chỉ là hai trong mười pháp ba-la-mật thôi, chưa phải là tất cả. Quan trọng là biết mình để xem lúc nào nên thực hiện pháp ba-la-mật nào cho hợp thời vị và đúng căn cơ trình độ của mình. Xin chúc mọi điều thuận lợi.