Kính thưa thầy, hôm trước con có hỏi về cái thường biết của vị ngoại đạo trả lời đức Phật khi đức Phật hỏi thầy ngươi dạy gì. Có gì khác biệt giữa cái thường biết đó với cái “liễu liễu thường tri” cuả ngài Huệ Khả không a? Con cảm ơn thầy

Tất nhiên là khác. Cái thường biết của người ngoại đạo là nỗ lực giữ tướng biết (ý thức) liên tục (tích cực miên mật). Điều này không thể được, vì ý thức luôn sinh diệt theo đối tượng, nên thậm chí còn trở ngại cho chánh niệm tỉnh giác (xem 10 trở ngại cho thiền Vipassanā).

Còn “liễu liễu thường tri” là tánh biết không sinh diệt của Tâm Chói Sáng (Pabhassaracitta) mà đức Phật dạy trong Tăng Chi Bộ Kinh. Do đó phải kiến tánh mới liễu liễu thường tri được. (Đó cũng chính là cốt lõi của thiền Vipassanā mà những hành giả còn quán niệm bằng ý thức không thể nào hiểu nổi).